Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczą wykładni art. 3 i 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz.U. 2008, L 177, s. 6) (zwanego dalej „rozporządzeniem Rzym I”), złożony przez Tribunalul Mureş (sąd okręgowy dla Maruszy, Rumunia).

1) Czy art. 8 rozporządzenia Rzym I należy interpretować w ten sposób, że jeżeli strony umowy dokonały wyboru prawa, któremu podlega indywidualna umowa o pracę, a prawo to nie jest prawem właściwym na podstawie art. 8 ust. 2, 3, i 4, należy wykluczyć zastosowanie tego ostatniego, a w takim przypadku – w jakim zakresie?

2) Czy art. 8 rozporządzenia Rzym I należy interpretować w ten sposób, że

– po pierwsze, strony indywidualnej umowy o pracę są uważane za dysponujące swobodą wyboru prawa właściwego mającego zastosowanie do owej umowy, nawet jeśli przepis prawa krajowego ustanawia obowiązek włączenia do owej umowy klauzuli, zgodnie z którą postanowienia umowy są uzupełniane przez przepisy prawa krajowego; i

– po drugie, strony indywidualnej umowy o pracę są uważane za dysponujące swobodą wyboru prawa właściwego mającego zastosowanie do owej umowy, nawet jeśli klauzula wyboru prawa została zredagowana przez pracodawcę, a pracownik ograniczył się do jej zaakceptowania?

1) Artykuł 8 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) należy interpretować w ten sposób, że jeżeli strony umowy dokonały wyboru prawa, któremu podlega indywidualna umowa o pracę, a prawo to nie jest prawem właściwym na podstawie art. 8 ust. 2, 3 lub 4, należy wykluczyć zastosowanie tego ostatniego, z wyjątkiem „przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy” na mocy owego prawa w rozumieniu art. 8 ust. 1 rzeczonego rozporządzenia, do których mogą co do zasady należeć przepisy dotyczące płacy minimalnej.

2) Artykuł 8 rozporządzenia nr 593/2008 należy interpretować w ten sposób, że:

– po pierwsze, uważa się, że strony indywidualnej umowy o pracę dysponują swobodą wyboru prawa właściwego mającego zastosowanie do owej umowy, nawet jeśli postanowienia umowy są uzupełniane przez przepisy prawa krajowego zgodnie z przepisem prawa krajowego, z zastrzeżeniem, że ów przepis prawa krajowego nie zmusza stron umowy do wyboru prawa krajowego jako prawa właściwego dla umowy; i

– po drugie, uważa się, że strony indywidualnej umowy o pracę dysponują co do zasady swobodą wyboru prawa właściwego mającego zastosowanie do owej umowy, nawet jeśli klauzula wyboru prawa została zredagowana przez pracodawcę, a pracownik ograniczył się do jej zaakceptowania.

Spór stanowiący przedmiot postępowania głównego w sprawie C‑152/20 dotyczy wynagrodzenia dwóch rumuńskich kierowców samochodów ciężarowych, DG i EH, którzy byli zatrudnieni przez spółkę SC Gruber Logistics SRL. Ich umowy o pracę przewidywały, że spory wynikające na ich tle miały podlegać rozpatrzeniu przez sąd właściwy ratione materiae i ratione loci.

DG i EH pozwali spółkę SC Gruber Logistics przed sąd pytający, dochodząc zasądzenia od owej spółki różnicy pomiędzy faktycznie otrzymanymi przez nich wynagrodzeniami a płacami minimalnymi, do których powodowie byli w swoim przekonaniu uprawnieni zgodnie z przepisami prawa włoskiego regulującymi płace minimalne w sektorze transportu drogowego, którą to płacę minimalną określa układ zbiorowy obowiązujący w sektorze transportu we Włoszech. Włoskie przepisy dotyczące płacy minimalnej powinny mieć zastosowanie do zawartych przez nich indywidualnych umów o pracę zgodnie z art. 8 rozporządzenia Rzym I. Mimo iż umowy zostały zawarte w Rumunii, to swoje obowiązki zwykle wykonywali oni we Włoszech.

Zdaniem spółki SC Gruber Logistics DG i EH pracowali na jej rzecz, kierując samochodami ciężarowymi zarejestrowanymi w Rumunii i na podstawie zezwoleń transportowych wydanych zgodnie z prawem rumuńskim. Wszystkie polecenia były wydawane przez spółkę SC Gruber Logistics, a praca powodów była organizowana w Rumunii.

Wątpliwości sądu pytającego poskutkowały pytaniem do Trybunału.

Spór stanowiący przedmiot postępowania głównego w sprawie C‑218/20 dotyczy prawa właściwego mającego zastosowanie do wynagrodzenia rumuńskiego kierowcy samochodu ciężarowego, DT, zatrudnionego przez rumuńską spółkę SC Samidani Trans SRL. DT podnosi, że świadczył pracę wyłącznie w Niemczech.

• Jeśli bezwzględnie obowiązujące przepisy rozporządzenia Rzym I zapewniają pracownikowi lepszą ochronę aniżeli przepisy prawa wybranego przez strony, mają one pierwszeństwo przed przepisami prawa wybranego; prawo wybrane przez strony znajdzie zastosowanie do stosunku umownego w pozostałym zakresie. (nb. 24)
• Celem art. 8 rozporządzenia Rzym I jest zagwarantowanie, w zakresie, w jakim to możliwe, poszanowania przepisów zapewniających ochronę pracownika przewidzianych przez prawo państwa, w którym pracownik ten wykonuje swoją działalność zawodową. (nb. 26)
• Prawidłowe stosowanie art. 8 rozporządzenia Rzym I wymaga w pierwszej kolejności zidentyfikowania przez sąd krajowy prawa, które miałoby zastosowanie w przypadku braku wyboru, i ustalenia zgodnie z tym prawem przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, a w drugiej kolejności – porównania przez ten sąd poziomu ochrony zapewnionego pracownikowi przez te przepisy z poziomem ochrony przewidzianym przez prawo wybrane przez strony. Jeżeli te ostatnie przepisy zapewnią lepszą ochronę, to należy zastosować właśnie je. (nb. 27)
• Z samego brzmienia art. 8 rozporządzenia Rzym I wynika, że oceny kwestii, czy określone przepisy prawa rumuńskiego stanowią przepisy, których nie można wyłączyć w drodze umowy w rozumieniu przywołanego przepisu, należy dokonać z perspektywy prawa, które miałoby zastosowanie w przypadku braku wyboru. To zatem na sądzie pytającym spoczywa obowiązek dokonania wykładni spornego przepisu prawa krajowego. (nb. 29)
• Wobec braku w rozporządzeniu Rzym I kryteriów pozwalających na ustalenie, czy przepis prawa krajowego stanowi przepis lub prawo w rozumieniu art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia, gdy z prawa krajowego wynika, że przepisy zawarte w układach zbiorowych niekoniecznie należących do danej dziedziny prawa mają charakter bezwzględnie obowiązujący, do sądu należy poszanowanie tych wyborów, nawet jeśli różnią się one od wyborów dokonanych w prawie krajowym. (nb. 30)
• Przepisy dotyczące płacy minimalnej obowiązujące w państwie, w którym pracownik zazwyczaj świadczył pracę można co do zasady zakwalifikować jako przepisy, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe. (nb. 31)
• Wyłącznie do sądu pytającego należy zweryfikowanie, czy obecność w umowie klauzuli przewidującej stosowanie rumuńskiego kodeksu pracy nie odzwierciedla obowiązku wyboru przez strony umowy prawa rumuńskiego, lecz potwierdza dorozumiany i swobodny wybór owego prawa przez strony umowy, zgodnie z art. 3 rozporządzenia Rzym I. (nb. 36-39)

https://eur-lex.europa.eu/orzg 152/20… (brak opinii w języku polskim)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I)

https://eur-lex.europa.eu/rozporzadzenie 593/2008

Artykuł 3

Artykuł 8

Prawo rumuńskie

Ordinul ministrului muncii și solidarității sociale nr. 64 pentru aprobarea modelului‑cadru al contractului individual de muncă (rozporządzenie nr 64 ministra pracy i solidarności społecznej w sprawie zatwierdzenia standardowego wzoru indywidualnej umowy o pracę) z dnia 28 lutego 2003 r.

Artykuł 2

1. Indywidualne umowy o pracę zawarte pomiędzy pracodawcą i pracownikiem muszą obowiązkowo zawierać elementy wskazane w standardowym wzorze.

Standardowy wzorzec, o którym mowa w art. 2 ust. 1 owego rozporządzenia, zawarty w załączniku do niego, stanowi w sekcji N:

„Przepisy [Legea nr. 53/2003 – Codul muncii (ustawy nr 53/2003 – kodeks pracy) z dnia 24 stycznia 2003 r. (Monitorul Oficial al României, nr 72 z dnia 5 lutego 2003 r.)] oraz postanowienia układu zbiorowego obowiązującego […] w danym sektorze uzupełniają postanowienia niniejszej indywidualnej umowy o pracę.”

https://curia.europa.eu/C-152/20…