Izba

Nawoływanie do bojkotu ekonomicznego jako przejaw dyskryminacji

Art. 7 EKPCz
„1. Nikt nie może być uznany za winnego popełnienia czynu polegającego na działaniu lub zaniechaniu działania, który według prawa wewnętrznego lub międzynarodowego nie stanowił czynu zagrożonego karą w czasie jego popełnienia. Nie będzie również wymierzona kara surowsza od tej, którą można było wymierzyć w czasie, gdy czyn zagrożony karą został popełniony.
2. Niniejszy artykuł nie stanowi przeszkody w sądzeniu i karaniu osoby winnej działania lub zaniechania, które w czasie popełnienia stanowiły czyn zagrożony karą według ogólnych zasad uznanych przez narody cywilizowane”

Art. 10 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.
2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej”

Pan Baldassi i pozostali skarżący należą do „Kolektywu Palestyna 68” prowadzącego lokalnie ogolnoświatową kampanię „Bojkot, dezinwestycje i sankcje” powstałą po ogłoszeniu w 2004 roku opinii doradczej Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości ws. konsekwencji prawnych budowy muru na okupowanych terytoriach palestyńskich.

26.09.2009 i 22.05.2010 kilku członków kolektywu zebrało się w hipermarkecie: za pierwszym razem prezentowali w wózkach produkty izraelskiego pochodzenia i rozdawali ulotki, w których wskazywali na bojkot produktów jako sposób sprzeciwu wobec naruszeń praw człowieka w Izraelu, zaś za drugim zachęcali do podpisu petycji o podobnej tematyce.

Prokurator wszczął postępowanie na podstawie Ustawy o wolności prasy (która we Francji w przeważającym stopniu reguluje swobodę wypowiedzi) oraz Kodeksu karnego. 15.12.2011 sąd I instancji uniewinnił skarżących. 27.11.2013 sąd II instancji skazał skarżących m.in. na karę grzywny, zaś 20.10.2015 Sąd Kasacyjny oddalił skargę.

• Choć przepis prawa krajowego nie odnosi się bezpośrednio do dyskryminacji ekonomicznej, na podstawie sprawy Willem v. Francja i tego, co w tej sprawie Sąd Kasacyjny orzekł w 2004 roku, skarżący mogli spodziewać się, że nawoływanie do bojkotu ekonomicznego zostanie uznane za dyskryminację w myśl tego przepisu (§ 39-40)

• Ochrona praw importerów i producentów może być uznana za ochronę praw innych osób w myśl art. 10 ust. 2 Konwencji (§ 60)

• W przeciwieństwie do funkcjonariuszy publicznych, nawoływanie do bojkotu przez „zwykłych obywateli” ma diametralnie inny zasięg oddziaływanie i powinno podlegać odmiennym kryteriom oceny (§ 70)

• Wypowiedź o charakterze politycznym (a taką jest bojkot) doznaje ograniczenia gdy przeradza się w nawoływanie do przemocy, nienawiści czy nietolerancji, co nie miało miejsca w przedmiotowej sprawie (§ 79)

Ustawa z dnia 29 lipca 1881 o wolności prasy (w brzmieniu z chwili popełnienia czynu)
– Art. 24 ust. 8
„Kto za pomocą środków określonych w art. 23 [każdej formy pisma, słowa, obrazu sprzedawanej, dystrybuowanej bądź udostępnionej do widoku w miejscach lub podczas zgromadzeń publicznych] nawołuje do dyskryminacji, nienawiści lub przemocy wobec osoby lub grupy osób z powodu jej przynależności lub braku przynależności do grupy etnicznej, narodu, rasy lub religii, podlega karze do roku pozbawienia wolności lub 45 000 EUR grzywny”
[Ceux qui, par l’un des moyens énoncés à l’article 23, auront provoqué à la discrimination, à la haine ou à la violence à l’égard d’une personne ou d’un groupe de personnes à raison de leur origine ou de leur appartenance ou de leur non-appartenance à une ethnie, une nation, une race ou une religion déterminée, seront punis d’un an d’emprisonnement et de 45 000 euros d’amende ou de l’une de ces deux peines seulement]

Bojkot; wolność słowa; Palestyna; Izrael; art. 10

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-202756

Sędzia O’Leary złożyła zdanie odrębne odnosząc się do nieprzewidywalności prawa krajowego z perspektywy art. 7 EKPCz oraz kryterium legalności z art. 10 EKPCz.