Izba

Mechanizmy ochrony tajemnicy państwowej jako przeszkoda w realizacji prawa do poszanowania godności

Art. 13 EKPCz w zw. z art. 8 EKPCz
„Każdy, czyje prawa i wolności zawarte w niniejszej konwencji zostały naruszone, ma prawo do skutecznego środka odwoławczego do właściwego organu państwowego także wówczas, gdy naruszenia dokonały osoby wykonujące swoje funkcje urzędowe”

Art. 8 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.
2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób”

Skarżący został wybrany do Parlamentu, gdzie miał zostać mianowany marszałkiem jednej z izb. Jako element procedury powołania na to stanowisko musiał otrzymać poświadczenie bezpieczeństwa (security clearance. Jest to dokument uprawniający do posiadania dostępu do informacji oznaczonych jako „tajne” i „ściśle tajne”- przyp. aut.). Litewska Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (dalej: ABW) odradziła ówczesnemu marszałkowi izby wydanie rzeczonego poświadczenia wskazując na powiązania Skarżącego z byłymi agentami KGB i kilkoma recydywistami. Skarżący został w ten sposób zmuszony do rezygnacji z ubiegania się o stanowisko, a także, jego zdaniem, zszargano jego dobre imię.

14.03.2017 r. Skarżący wystąpił do ABW z wnioskiem o udostępnienie informacji, które miały przesądzić o odmowie wydania poświadczenia bezpieczeństwa. Jego celem była sądowa kontrola legalności decyzji ABW. W odpowiedzi ABW stwierdziło, że informacje te są oznaczone jako „tajne”, więc nie mogą zostać upublicznione, a ponadto podniesiono, że dokumenty wewnętrzne ABW nie mogą stanowić przedmiotu kontroli sądowej.

13.04.2017 r. Sąd administracyjny w Wilnie oddalił wniosek o udostępnienie informacji wskazując, że ostateczna decyzja co do wydania poświadczenia bezpieczeństwa należała do ówczesnego marszałka izby, a nie samego ABW, a zatem dokumenty wewnętrzne ABW nie mogą być przedmiotem kontroli sądowej. Litewski Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymał wyrok sądu administracyjnego pierwszej instancji.

• W niniejszej sprawie Skarżący nie wyczerpał wszystkich dostępnych środków przewidzianych przez przepisy krajowe. (§ 85- 86)

Kodeks Postępowania Administracyjnego Republiki Litwy
– Art. 17
Sądy administracyjne są właściwe do badania spraw dotyczących badania bezprawności wydanych decyzji i aktów prawa miejscowego, a także zaniechań w wydawaniu decyzji.
[the administrative courts examine cases concerning the lawfulness of the decisions, acts and omissions of the entities of State administration]
– Art. 18
Sądy administracyjne nie są właściwe do oceniania aktów i decyzji wydawanych przez jednostki centralnej administracji rządowej.
[the administrative courts do not have competence to examine, acts of … the Government]

Ustawa o tajemnicy państwowej i tajemnicy zawodowej
-Art. 19
Poświadczenie bezpieczeństwa wydawane jest przez prezesa jednostki zarządzającej informacjami określonymi jako tajne
[security clearance is issued by the head of the entity which manages the relevant classified information]

Tajne; ściśle tajne; tajemnica państwowa; prawo do prywatności; art. 8 EKPCz; art. 13 EKPCz

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-200728