EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Demokratyczna Republika Konga v. Belgia
16554/19

WYROK ETPCz z dnia 29-10-2020 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Państwo niebędące stroną Konwencji jako Skarżący

wzorce kontroli:

Art. 35 EKPCz

„3. Trybunał uznaje za niedopuszczalną każdą skargę indywidualną wniesioną w trybie art. 34, jeśli uważa, że:
a) skarga nie daje się pogodzić z postanowieniami Konwencji lub jej Protokołów, jest w sposób oczywisty nieuzasadniona lub stanowi nadużycie prawa do skargi…
4. Trybunał odrzuca każdą skargę, którą uzna za niedopuszczalną w myśl niniejszego artykułu. Trybunał może tak zdecydować w każdej fazie postępowania.”

rozstrzygnięcie:

  • Odrzucenie skargi jako niezgodnej z jurysdykcją Trybunału ratione personae [większością]

stan faktyczny:

Demokratyczna Republika Konga (Zair) była mniejszościowym właścicielem pewnej spółki górniczej, zlikwidowanej w latach dziewięćdziesiątych. W 2005 r. DRK chciała przystąpić do postępowania karnego jako strona cywilna przeciwko osobom, które miały pokrzywdzić spółkę. W toku postępowania stwierdzono, że sądy belgijskie nie mają jurysdykcji i odrzucono akcję cywilną. DRK złożyła skargę na naruszenie art. 6 i 13 EKPCz.

główne tezy:
  • Skoro Demokratyczna Republika Konga nie jest państwem-stroną EKPCz, nie może ona złożyć skargi międzypaństwowej na podstawie art. 33 EKPCz. (§ 12)

 

  • Demokratyczna Republika Konga z pewnością nie jest osobą fizyczną, ani grupą takich osób w rozumieniu art. 34 EKPCz. (§ 14)

 

  • Art. 34 EKPCz pozwala osobom prawnym składać skargi do ETPCz, pod warunkiem, że są to „organizacje pozarządowe” w rozumieniu art. 34 EKPCz. (§ 16) Definiowanie „organizacji pozarządowej” odbywa się w kontrze do „organizacji rządowej”. (§ 17) Skoro ETPCz wcześniej wykluczał zdolność skargową jednostek samorządu terytorialnego, to tym bardziej musi wykluczyć zdolność skargową państw. (§ 18) Demokratyczna Republika Konga nie może być uznana za „organizację pozarządową”. (§ 19) W konsekwencji skarga musi być odrzucona jako niezgodna z jurysdykcją Trybunału ratione personae. (§ 21)
odszkodowanie:

koszty postępowania:

powiązane sprawy:

Radio France i Inni v. Francja (53984/00)

Assanidze v. Gruzja (71503/01)

Islamic Republic of Iran Shipping Lines v. Turcja (40998/98)

akty normatywne:
słowa kluczowe:

Ratione personae; jurysdykcja; odrzucenie skargi; skarga międzypaństwowa; organizacja pozarządowa

autor omówienia:

Emil Śliwiński

Komentarz:

W decyzji w zasadzie nie odniesiono się do faktu, że w tej sprawie Demokratyczna Republika Konga występowała w strefie dominium.