Izba

Przyznanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców wbrew woli dzieci jako naruszenia art. 8 EKPCz

Art. 6 ust.1 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasa i publiczność mogą być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze względów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo 10 11 też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez sąd za bezwzględnie konieczne, kiedy jawność mogła”

Art. 8 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji. 2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności osób”

Skarżąca urodziła się w 1982 r. I zgodnie z informacjami dostępnymi w aktach mieszka w Bukareszcie.

W 2009 r. Skarżąca zaczęła mieszkać razem z obywatelem francuskim, panem X. Mieli razem dwóch synów: Y, ur. w 2012 r. i Z, ur. w 2015 r. Rodzina mieszkała razem we Francji. Według Skarżącej dzieci były wychowywane dwujęzycznie (w języku rumuńskim i francuskim) i regularnie odwiedzały swoich dziadków ze strony matki w Rumunii. W kwietniu 2016 r. para się rozdzieliła i X wyprowadził się, aby rozpocząć nowy związek. Skarżąca i dzieci zostali razem.

W dniu 2016 r. przyznano rodzicom wspólną władzę rodzicielską i ustanowiono miejsce pobytu dzieci jako miejsce pobytu wraz z matką, która wówczas mieszkała we Francji. X (ojciec) otrzymał prawa do kontaktu. Sąd nałożył na oboje rodziców obowiązek wzajemnego informowania się o zmianie miejsca zamieszkania, aby umożliwić właściwą organizację praw i obowiązków rodzicielskich. Nakazał im również, by konsultowali się we wszelkich sprawach dotyczących dobrostanu dzieci. Oboje rodzice odwołali się. Sąd Apelacyjny w Paryżu rozpoznał apelację.

Według skarżącej, X poddawał ją presji psychicznej przez cały czas trwania relacji. Po rozpoczęciu separacji, X stał się także wobec niej agresywny zarówno słownie jak i fizycznie. W grudniu 2016 roku, gdy ojciec dzieci wrócił do domu rodzinnego, w którym przebywały dzieci, aby zabrać je ze sobą. Jeden z synów odmówił opuszczenia domu, co wzbudziło agresję ojca dzieci wobec Skarżącej i podczas zamieszania złamał jeden z jej palców – podczas incydentu obecne były dzieci.

W lutym 2017 roku sąd skazał ojca dzieci za przemoc domową i ukarał go grzywną w wysokości 1 000 euro – od czego X się odwołał . Ostatecznym orzeczeniem z lutego 2019 r. sąd apelacyjny w Paryżu uchylił wyrok skazujący. Skarżąca twierdziła, że ​​nie została poinformowana o przebiegu postępowań i nie mogła w nich uczestniczyć. W marcu 2017 r. Skarżąca zwróciła się o wsparcie do francuskiej organizacji specjalizującej się w ochronie ofiar przemocy domowej, która zapewniła jej pomoc oraz porady psychologiczne.

W czerwcu 2017 r. pracodawca Skarżącej zaoferował jej trzyletnią umowę w Rumunii – ta poinformowała X o swoim zamiarze opuszczenia Francji i zabrania ze sobą dzieci, ale nie uzyskała odpowiedzi. W międzyczasie przeprowadziła się z dziećmi do Rumunii i w sierpniu tego samego roku przekazała swój nowy adres ojcu dzieci oraz zapisała dzieci do francuskiej szkoły w Bukareszcie. W postępowaniu przed sądem apelacyjnym w Paryżu ojciec dzieci złożył wniosek o powrót dzieci do Francji. W odpowiedzi na to Skarżąca zwróciła się do sądu o zatwierdzenie zmiany miejsca zamieszkania i przyznanie jej wyłącznej władzy rodzicielskiej nad dziećmi.

Sąd Apelacyjny w Paryżu oddalił te wnioski X i zauważył, że ten nie starał się o pozostawienie dzieci przy sobie. Sąd oddalił również wniosek Skarżącej, argumentując, że zmiana miejsca zamieszkania na Rumunię nie uzasadnia zmiany przypisania wyłącznej władzy rodzicielskiej.

W lutym 2018 r. X skontaktował się z francuskim organem centralnym w sprawie zastosowania konwencji haskiej z prośbą o powrót jego dzieci, tj. Y i Z do Francji. W kolejnym miesiącu, podczas gdy toczyło się postępowanie administracyjne między dwoma organami centralnymi, X złożył pozew w sądzie okręgowym w Bukareszcie z wnioskiem o powrót dzieci do Francji na podstawie konwencji haskiej.

W kwietniu 2018r. Sąd okręgowy zbadał sprawę zgodnie z wymogami konwencji haskiej i nakazał powrót dzieci do ojca, do Francji. Sąd stwierdził, że w czasie, gdy dzieci zostały zabrane do Rumunii, ich miejscem stałego pobytu była Francja, a władza rodzicielska należała wspólnie do obu rodziców. Zgodnie z prawem francuskim oznaczało to, że miejsce zamieszkania dzieci można było zmienić tylko wtedy, gdy oboje rodzice wyrazili na to jasno zgodę lub, w przypadku braku takiego porozumienia, jeżeli sąd zezwolił na przeprowadzkę.

Na podstawie faktów sprawy sąd stwierdził, że Skarżąca zabrała dzieci do Rumunii bez zgody ojca. Zbadano dowody przedstawione przez Skarżącą dotyczące opisanego incydentu przemocy domowej, jednak nie ustalono, że X był w jakikolwiek sposób brutalny wobec dzieci, zarówno gdy mieszkali razem, jak i po rozpoczęciu separacji.

Sąd postanowił nie przesłuchiwać dzieci – uznał, że były jeszcze za małe, by składać zeznania. Sąd zauważył, że dzieci zaaklimatyzowały się w swoim nowym środowisku w Rumunii. Uznał jednak, że zalegalizowanie tam pobytu nie służyłoby ich najlepszym interesom, ponieważ ich sytuacja została przez ich matkę zmieniona bez porozumienia z ojcem, co naruszało ustalenia dotyczące opieki nad dziećmi. Skarżąca wniosła apelację, ale decyzja została utrzymana w mocy.

Według Skarżącej, w lipcu 2018 r. X zabrał dzieci do Francji na dwa tygodnie podczas wakacji szkolnych. Pod koniec tego okresu zwrócił je do Rumunii. Skarżąca twierdziła, że w sierpniu wyjechała z dziećmi do Francji, i skontaktowała się z X, aby poinformować go, gdzie będą przebywać, ale ojciec ich nie odwiedził, aż do października, kiedy to odwiedził Skarżącą w Rumunii i próbował zabrać ze sobą dzieci.

Według Skarżącej, X obrażał ją i jej rodziców w obecności dzieci, dlatego wezwała policję. Dzieci odmówiły pojechania do Francji wraz z ojcem, a policja poinformowała mężczyznę, że nie będzie mógł wziąć ich siłą.

W grudniu. X ponownie próbował odwiedzić dzieci, ale Skarżąca odmówiła wpuszczenia go do domu, ponieważ dzieci spały. X rzekomo przebił opony samochodowe Skarżącej. W styczniu 2019 roku, Skarżąca przyprowadziła dzieci do biura komornika, by spotkały się z ojcem, jednak te nie chciały z nim wracać do Francji. Komornik odnotował sprzeciw dzieci i złożył wniosek o zapisanie ich do poradni psychologicznej.

W październiku 2019 roku, Sąd Rejonowy zarządził wznowienie postępowania egzekucyjnego i zauważył, że Skarżąca nie była w stanie przedstawić dowodów, że faktycznie odwiedziła Francję i skontaktowała się z X w sierpniu 2018 r., zaś wysiłki X mające na celu skontaktowanie się z dziećmi były bezsporne.

Sąd podtrzymał wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej przez dwoje rodziców. Odrzucił jako nieuzasadnione zarzuty Skarżącej, że X był wobec niej werbalnie i fizycznie obraźliwy. Ponadto, rozpatrzono wniosek Skarżącej o zezwolenie dzieciom na dalsze zamieszkiwanie z nią w Rumunii i nie zaakceptowano faktu, że matka była lepiej przygotowana do opieki nad dziećmi niż X – jedynie zmieniła ich miejsce zamieszkania na Rumunię i od tego czasu utrudniała kontakt dzieci z ojcem. Sąd uznał, że przebywanie dzieci razem z nią w Rumunii umocniłoby jedynie nielegalną sytuację, którą sama stworzyła.. Sąd stwierdził, że skarżąca poprzez swoje zachowanie naruszyła prawo dzieci do utrzymywania osobistych relacji z ojcem. W związku z tym sąd ustalił, że miejsce pobytu dzieci jest z ojcem we Francji i przyznał Skarżącej prawa do widywania dzieci tylko we Francji. Rodzice musieliby uzyskać zgodną decyzję o zabraniu przez nią dzieci poza Francję.

• We wszystkich decyzjach dotyczących dzieci ich dobro musi być najważniejsze. (§ 52)

• Z zachowania Skarżącej jasno wynika, że ​​podczas podejmowania decyzji o przeprowadzce z dziećmi do Rumunii, wiedziała że nie mogłaby tego zrobić zgodnie z prawem bez zgody ojca lub orzeczenia sądowego. (§ 63)

• Opuszczenie Francji przez dzieci, utrudniające ewentualne korzystanie przez ojca z prawa do kontaktu, które mu przyznano było niezgodne z prawem w rozumieniu konwencji haskiej. (§ 64)

• Sąd zbadał rozwój sytuacji dzieci od czasu ich przeniesienia do Rumunii i wziął pod uwagę fakt, że zostały one zintegrowane z nowym środowiskiem, ale że przez cały czas pobytu w Rumunii utrzymywały kontakt z Francją i kulturą francuską, które były obecne nawet w nowym środowisku. W szczególności kontynuowały naukę w języku francuskim. (§ 68)

Konwencja z 25 października 1980 r. O cywilnych aspektach uprowadzenia dziecka za granicę („konwencja haska”)
-Art. 1
„ Przedmiotem niniejszej konwencji jest: (a) zapewnienie szybkiego powrotu dzieci bezprawnie usuniętych z lub zatrzymanych w dowolnym Umawiającym się Państwie; oraz (b) w celu zapewnienia, że ​​prawa do opieki i dostępu wynikające z prawa jednego Umawiającego się Państwa są skutecznie przestrzegane w innych Umawiających się Państwach … ”
[The objects of the present Convention are – (a) to secure the prompt return of children wrongfully removed to or retained in any Contracting State; and (b) to ensure that rights of custody and of access under the law of one Contracting State are effectively respected in the other Contracting States…]
-Art. 3
„Uprowadzenie lub zatrzymanie dziecka należy uznać za niezgodne z prawem, jeżeli – a) narusza prawo do opieki przyznane osobie, instytucji lub innemu organowi, wspólnie lub samodzielnie, zgodnie z prawem państwa, w którym dziecko odbywało zwykły pobyt bezpośrednio przed uprowadzeniem lub zatrzymaniem; oraz (b) w momencie uprowadzenia lub zatrzymania prawa te były faktycznie wykonywane wspólnie lub osobno lub byłyby wykonywane w taki sposób, gdyby nie nastąpiło uprowadzenie lub zatrzymanie. Mogą istnieć prawa do opieki, o których mowa w lit. a) powyżej w szczególności z mocy prawa lub na podstawie decyzji sądowej lub administracyjnej albo na podstawie umowy mającej skutek prawny na mocy prawa tego państwa.”
[The removal or the retention of a child is to be considered wrongful where – (a) it is in breach of rights of custody attributed to a person, an institution or any other body, either jointly or alone, under the law of the State in which the child was habitually resident immediately before the removal or retention; and (b) at the time of removal or retention those rights were actually exercised, either jointly or alone, or would have been so exercised but for the removal or retention.
The rights of custody mentioned in sub-paragraph a) above, may arise in particular by operation of law or by reason of a judicial or administrative decision, or by reason of an agreement having legal effect under the law of that State.]
-Art. 4
„Konwencja ma zastosowanie do każdego dziecka, które ma miejsce zwykłego pobytu w Umawiającym się Państwie bezpośrednio przed jakimkolwiek naruszeniem prawa do opieki lub dostępu. Konwencja przestaje obowiązywać, gdy dziecko osiąga wiek 16 lat.”
[The Convention shall apply to any child who was habitually resident in a Contracting State immediately before any breach of custody or access rights. The Convention shall cease to apply when the child attains the age of 16 years.]
-Art. 5
„Do celów niniejszej konwencji – (a) „prawo do opieki” obejmuje prawa związane z opieką nad dzieckiem oraz w szczególności prawo do ustalenia miejsca zamieszkania dziecka; b) „prawo dostępu” obejmuje prawo do zabrania dziecka na określony czas do miejsca innego niż miejsce zwykłego pobytu dziecka.”
[For the purposes of this Convention – (a) ‘rights of custody’ shall include rights relating to the care of the person of the child and, in particular, the right to determine the child’s place of residence; (b) ‘rights of access’ shall include the right to take a child for a limited period of time to a place other than the child’s habitual residence.]
-Art. 12
„W przypadku gdy dziecko zostało bezprawnie uprowadzone lub zatrzymane zgodnie z art. 3, a w dniu rozpoczęcia postępowania przed organem sądowym lub administracyjnym Umawiającego się Państwa, w którym dziecko jest, okres krótszy niż jeden rok upłynął od daty bezprawnego uprowadzenia lub zatrzymania, zainteresowany organ niezwłocznie zarządza powrót dziecka. Organ sądowy lub administracyjny, nawet jeżeli postępowanie zostało wszczęte po upływie jednego roku, o którym mowa w poprzednim akapicie nakazuje również powrót dziecka, chyba że zostanie wykazane, że dziecko osiedliło się w nowym środowisku. Jeżeli organ sądowy lub administracyjny w państwie wezwanym ma powody sądzić, że dziecko zostało zabrane do innego Państwa, może zawiesić postępowanie lub odrzucić wniosek o powrót dziecka.”
[Where a child has been wrongfully removed or retained in terms of Article 3 and, at the date of the commencement of the proceedings before the judicial or administrative authority of the Contracting State where the child is, a period of less than one year has elapsed from the date of the wrongful removal or retention, the authority concerned shall order the return of the child forthwith. The judicial or administrative authority, even where the proceedings have been commenced after the expiration of the period of one year referred to in the preceding paragraph, shall also order the return of the child, unless it is demonstrated that the child is now settled in its new environment. Where the judicial or administrative authority in the requested State has reason to believe that the child has been taken to another State, it may stay the proceedings or dismiss the application for the return of the child.]
-Art. 13
Niezależnie od postanowień poprzedniego artykułu sąd lub organ administracyjny państwa wezwanego nie jest zobowiązany do nakazania dziecku powrotu, jeżeli osoba, instytucja lub inny organ sprzeciwiający się powrotowi stwierdzi, że: a) osoba, instytucja lub inny organ sprawujący opiekę nad dzieckiem w rzeczywistości nie korzystał z prawa do opieki w momencie uprowadzenia lub zatrzymania; wyraziło zgodę lub później zgodziło się na uprowadzenie lub zatrzymanie; lub (b) istnieje poważne ryzyko, że jego powrót naraziłby dziecko na szkodę fizyczną lub psychiczną lub w inny sposób spowodowałoby, że dziecko znalazłoby się w sytuacji niemożliwej do zaakceptowania. Organ sądowy lub administracyjny może również odmówić wydania nakazu powrotu dziecka, jeżeli stwierdza, że ​​dziecko sprzeciwia się powrotowi oraz osiągnął wiek i stopień dojrzałości, w których należy wziąć pod uwagę jego opinie. Rozważając okoliczności, o których mowa w niniejszym artykule, organy sądowe i administracyjne biorą pod uwagę informacje odnoszące się do pochodzenia społecznego dziecka zapewnione przez organ centralny lub inny właściwy organ miejsca stałego pobytu dziecka ”.
[Notwithstanding the provisions of the preceding Article, the judicial or administrative authority of the requested State is not bound to order the return of the child if the person, institution or other body which opposes its return establishes that – (a) the person, institution or other body having the care of the person of the child was not actually exercising the custody rights at the time of removal or retention, or had consented to or subsequently acquiesced in the removal or retention; or (b) there is a grave risk that his or her return would expose the child to physical or psychological harm or otherwise place the child in an intolerable situation. The judicial or administrative authority may also refuse to order the return of the child if it finds that the child objects to being returned and has attained an age and degree of maturity at which it is appropriate to take account of its views. In considering the circumstances referred to in this Article, the judicial and administrative authorities shall take into account the information relating to the social background of the child provided by the Central Authority or other competent authority of the child’s habitual residence.]
-Art. 21
„Wniosek o zorganizowanie lub zabezpieczenie skutecznego wykonywania prawa dostępu można złożyć do organów centralnych umawiających się państw w taki sam sposób, jak wniosek o powrót dziecka. Organy centralne są zobowiązane do współpracy określonej w art. 7 w celu promowania pokojowego korzystania z praw dostępu i spełnienia wszelkich warunków, od których może zależeć wykonywanie tych praw. Organy centralne podejmują kroki w celu usunięcia, w miarę możliwości, wszelkich przeszkód w korzystaniu z takich praw. Organy centralne, bezpośrednio lub przez pośredników, mogą wszcząć postępowanie lub pomóc we wszczęciu postępowania w celu zorganizowania lub ochrony tych praw i zapewnienia poszanowania warunków, którym może podlegać wykonywanie tych praw. ”
[An application to make arrangements for organising or securing the effective exercise of rights of access may be presented to the Central Authorities of the Contracting States in the same way as an application for the return of a child. The Central Authorities are bound by the obligations of co-operation which are set forth in Article 7 to promote the peaceful enjoyment of access rights and the fulfilment of any conditions to which the exercise of those rights may be subject. The Central Authorities shall take steps to remove, as far as possible, all obstacles to the exercise of such rights. The Central Authorities, either directly or through intermediaries, may initiate or assist in the institution of proceedings with a view to organising or protecting these rights and securing respect for the conditions to which the exercise of these rights may be subject.]

Art.8 EKPCz; prawa rodzicielskie; opieka nad dziećmi; separacja

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-203630