EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Yașar v. Rumunia
64863/13

WYROK ETPCz z dnia 26-11-2019 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Konfiskata łodzi jako środek walki z nielegalnym rybołówstwem a gwarancja prawa własności

wzorce kontroli:

Art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz

 

„Każda osoba fizyczna i prawna ma prawo do poszanowania swego mienia. Nikt nie może być pozbawiony swojej własności, chyba że w interesie publicznym i na warunkach przewidzianych przez ustawę oraz zgodnie z ogólnymi zasadami prawa międzynarodowego.

Powyższe postanowienia nie będą jednak w żaden sposób naruszać prawa państwa do stosowania takich ustaw, jakie uzna za konieczne do uregulowania sposobu korzystania z własności zgodnie z interesem powszechnym lub w celu zabezpieczenia uiszczania podatków bądź innych należności lub kar pieniężnych”

rozstrzygnięcie:

  • Brak naruszenia art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz [jednomyślnie]

stan faktyczny:

02.04.2010r. statek należący do Skarżącego (będącego obywatelem Turcji), który wypożyczał łódź kapitanowi K.D., został zatrzymany przez funkcjonariuszy Rumuńskiej Straży Granicznej. Kontrola wykazała, że K.D. prowadził nielegalny połów ryb. Celem zabezpieczenia dowodów łódź została odholowana do najbliższego portu i zajęta przez funkcjonariuszy Straży Granicznej.

 

K.D. w postępowaniu karnym przyznał się w pełni do zarzucanych mu czynów. Zeznał, że nigdy nie informował Skarżącego o opuszczaniu tureckich wód terytorialnych, jednak zawsze wskazywał na czyich wodach łowił ryby. Zdaniem K.D. Skarżący piętnował nielegalny połów na wodach terytorialnych Rumunii, ale nigdy wprost go nie zakazał i zawsze wypłacał należne honorarium.

 

Sąd pierwszej instancji orzekł wobec K.D. wyrok dwóch lat pozbawienia wolności w zawieszeniu. Sąd nakazał również wydanie łodzi Skarżącemu ze względu na brak dowodów uprawdopodobniających to, że Skarżący wiedział o wykorzystaniu jego łodzi w bezprawny sposób.

 

W wyniku postępowania odwoławczego sąd drugiej instancji zlecił ponowne przeprowadzenie postępowania, w którym Skarżący miał stawić się w roli świadka.

 

W ciągu tego postępowania Skarżący nie stawił się osobiście na żadnej rozprawie. Wskazał natomiast, że zastosowana konfiskata była bezprawna, ponieważ Straż Graniczna nie wykazała, że łódź została zatrzymana w obrębie wód terytorialnych Rumunii. Nie istniała bowiem ani umowa między Turcją a Rumunią, ani decyzja Organizacji Narodów Zjednoczonych, która wytyczałaby granice wód terytorialnych tych państw.

 

Ponadto, zdaniem Skarżącego konfiskata stanowiła środek nieproporcjonalny ze względu na niewykazanie żadnej straty po stronie Rumunii.

 

Sąd nie podzielił jednak argumentów Skarżącego. Sąd drugiej instancji podtrzymał w mocy wyrok stwierdzający legalność konfiskaty łodzi i stwierdził, że z tego powodu Skarżącemu nie należy się odszkodowanie.

główne tezy:
  • Art. 1 protokołu do EKPCz zezwala na ograniczenie prawa własności w celu ochrony interesu publicznego, tak długo jak podjęte środki są zgodne z ustawą. (§ 47, 50, 52, 58)
odszkodowanie:

koszty postępowania:

powiązane sprawy:

Waldemar Nowakowski v. Polska (55167/11)

Plechkov v. Rumunia (1660/03)

Lekić v. Słowenia (36480/07)

akty normatywne:

Wyjątkowe Zarządzenie w sprawie połowu ryb i zasad dotyczących eksploatacji dóbr wodnych nr 23/2008 (Government Emergency Ordinance on fishing and aquaculture)
– Art. 66
Kutry wraz z wyposażeniem, zwierzęta, środki transportu, broń i inne przedmioty służące do popełnienia czynu zabronionego podlegają konfiskacie.
[Fishing vessels and equipment, animals, transportation means, firearms and any other items that have served to commit a criminal offence shall be seized for the purpose of confiscation]

słowa kluczowe:

Łódź; konfiskata; zabezpieczenie dowodów; Yașar v. Rumunia; art. 1 protokołu nr 1 do EKPCz

autor omówienia:

Michał Macidłowski