Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 19 ust. 1 lit. f) i art. 19 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych (dalej: „rozporządzenie nr 1223/2009”), złożony przez Sąd Okręgowy w Warszawie, XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy

Czy art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1223/2009 należy interpretować w ten sposób, że informacja o „funkcji produktu kosmetycznego”, która zgodnie z tym przepisem musi znajdować się na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym takiego produktu, powinna powiadamiać konsumenta wyłącznie o zamierzonych celach stosowania produktu, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia – a mianowicie o celach utrzymywania czystości, perfumowania, zmiany wyglądu, ochrony, utrzymywania w dobrej kondycji i korygowania zapachu ciała – czy również o wszystkich funkcjach umożliwiających identyfikację specyficznych właściwości danego produktu kosmetycznego?

Artykuł 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych należy interpretować w ten sposób, że informacja o „funkcji produktu kosmetycznego”, która zgodnie z tym przepisem musi znajdować się na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym takiego produktu, powinna w sposób jasny powiadamiać konsumenta o zastosowaniu i sposobie używania produktu, by zapewnić jego bezpieczne użycie przez konsumentów bez szkody dla ich zdrowia, i w związku z tym nie może się ograniczać jedynie do informacji o zamierzonych celach stosowania produktu, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia. Do sądu odsyłającego należy ustalenie – w świetle cech i właściwości danego produktu, a także oczekiwań przeciętnego, właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta – charakteru i zakresu informacji, jaką należy umieścić na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym produktu, tak aby produkt ten mógł zostać użyty bez zagrożenia dla zdrowia ludzkiego.

Czy art. 19 ust. 2 rozporządzenia nr 1223/2009 należy interpretować w ten sposób, że informacje, o których mowa w art. 19 ust. 1 lit. d), f) i g) tego rozporządzenia, a mianowicie informacje dotyczące, odpowiednio, szczególnych środków ostrożności przy stosowaniu produktu kosmetycznego, funkcji tego produktu oraz jego składników, mogą być zawarte w katalogu firmowym, w którym przedstawione są również inne produkty, gdy na opakowaniu zewnętrznym lub pojemniku produktu kosmetycznego umieszczono symbol przewidziany w pkt 1 załącznika VII do tego rozporządzenia?

Artykuł 19 ust. 2 rozporządzenia nr 1223/2009 należy interpretować w ten sposób, że informacje, o których mowa w art. 19 ust. 1 lit. d), f) i g) tego rozporządzenia, a mianowicie informacje dotyczące, odpowiednio, szczególnych środków ostrożności przy stosowaniu produktu kosmetycznego, funkcji tego produktu oraz jego składników, nie mogą być zawarte w katalogu firmowym, do którego odsyła przewidziany w pkt 1 załącznika VII do tego rozporządzenia symbol umieszczony na opakowaniu zewnętrznym lub pojemniku tego produktu.

A.M., będąca właścicielką salonu kosmetycznego, nabyła produkty kosmetyczne producenta amerykańskiego od E.M., będącego dystrybutorem tych produktów.

Podczas szkolenia przeprowadzonego dla A.M. przez E.M., przedstawiono oznakowanie tych produktów i wyjaśniono właściwości każdego z nich. A.M. została ponadto poinformowana o tym, że chodzi o amerykańskie produkty kosmetyczne w przypadku których opakowanie nie zawiera dotyczących ich działania informacji w języku polskim. Na owym opakowaniu umieszczono natomiast symbol przedstawiający rękę z otwartą książką, odsyłający do katalogu zawierającego wszystkie informacje na temat tych produktów w języku polskim.

A.M. rozwiązała umowę sprzedaży tych produktów ze względu na wadę sprzedawanej rzeczy, podnosząc, że na opakowaniu nie było informacji na temat funkcji produktu w języku polskim, co nie pozwalało na jego identyfikację i poznanie możliwych skutków jego działania, jako że cechy te nie wynikały wyraźnie z prezentacji. Wskazała ona, że detaliczne produkty kosmetyczne, które otrzymała w ostatniej dostawie, nie posiadały na opakowaniach jednostkowych opisów w języku polskim wymaganych zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem dotyczącym obrotu produktami kosmetycznymi.

E.M. zapewniał ze swej strony, że produkty były oznakowane zgodnie z obowiązującymi przepisami krajowymi i z art. 19 rozporządzenia nr 1223/2009. Wskazał on, że na produktach umieszczony był symbol przedstawiający rękę z otwartą książką, odsyłający użytkownika końcowego produktu do ulotki zewnętrznej, w tym przypadku do katalogu w języku polskim dostarczanego z każdym produktem. Uściślił on, że katalog ten zawierał w języku polskim pełny opis produktów i ich funkcji, w szczególności w odniesieniu do przeciwwskazań, sposobu zastosowania i ich składników.

• Harmonizacja przepisów dotyczących opakowania i oznakowania produktów kosmetycznych nie tylko ułatwia realizację celu sprzedaży produktów kosmetycznych w Unii Europejskiej, zmierza ona również do realizacji celu ochrony zdrowia ludzkiego, w tym znaczeniu, że informacja mogąca wprowadzić konsumenta w błąd co do cech produktu kosmetycznego mogłaby również mieć wpływ na zdrowie ludzi. (nb. 29)
• Informacje na pojemniku i opakowaniu produktu pozwalają konsumentowi na dokonanie wyboru produktu z pełną znajomością stanu rzeczy, unikając sytuacji wprowadzenia go w błąd, i na zastosowanie go w odpowiedni sposób, tak aby zapewnić realizację celu polegającego na zagwarantowaniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego. (nb. 32)
• Pojęcia „funkcji produktu kosmetycznego” w rozumieniu art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1223/2009 nie można mylić z „oświadczeniami o produkcie”, o których mowa w art. 20 tego rozporządzenia, w odniesieniu do których ustanowiono szczególne zasady w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 655/2013 z dnia 10 lipca 2013 r. określającym wspólne kryteria dotyczące uzasadniania oświadczeń stosowanych w związku z produktami kosmetycznymi, ponieważ te „oświadczenia” mają na celu dostarczenie większej ilości informacji dotyczących cech lub właściwości tych produktów. (nb. 33)
• Wśród informacji, które powinny być wymienione w odniesieniu do „funkcji produktu kosmetycznego”, o której mowa w rozporządzeniu nr 1223/2009, nie znajdują się szczegółowe informacje dotyczące właściwości produktu kosmetycznego, w szczególności zamierzonego skutku i grupy docelowej odbiorców produktu. (nb. 34)
• Charakter i zakres informacji dotyczących funkcji produktu kosmetycznego, które powinny znajdować się na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym tego produktu zgodnie rozporządzeniem nr 1223/2009 należy oceniać w każdym przypadku z uwzględnieniem cech i właściwości każdego produktu, biorąc pod uwagę przypuszczalne oczekiwania przeciętnego, właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego konsumenta. (nb. 35)
• Należy dokonać rozróżnienia pomiędzy z jednej strony informacją dotyczącą funkcji produktu przewidzianą w art. 19 ust. 1 lit. f) rozporządzenia nr 1223/2009 a z drugiej strony informacjami dotyczącymi środków ostrożności przy stosowaniu i składników przewidzianymi w art. 19 ust. 1 lit. d) i g) tego rozporządzenia, przy czym jedynie te drugie mogą znajdować się na innym nośniku niż w ramach oznakowania na opakowaniu produktu, na warunkach określonych w ust. 2 tego artykułu. (nb. 40)
• Odstępstwo od obowiązków w zakresie oznakowania przewidzianych w art. 19 ust. 1 rozporządzenia nr 1223/2009 należy interpretować w świetle motywu 46 tego rozporządzenia, który stanowi, że „jeżeli ze względów praktycznych niemożliwe jest podanie składników na opakowaniu, takie informacje powinny zostać załączone w taki sposób, aby konsument miał dostęp do tych informacji”, w sposób ścisły. Wyłącznie do sądu pytającego należy ustalenie w każdym konkretnym przypadku, na podstawie okoliczności faktycznych zawisłej przed nim sprawy, czy zostały spełnione przesłanki zastosowania tego przepisu. Jednakże można zauważyć, że odesłanie do „odrębnego katalogu firmowego przedstawiającego większą liczbę produktów”, takiego jak ten, który został dostarczony przy sprzedaży rozpatrywanych towarów, nie wydaje się być zgodne z przepisami rozporządzenia nr 1223/2009. (nb. 41-43)
• Przywołana przez sąd pytający okoliczność, że rozpatrywane produkty kosmetyczne są importowane, co z uwagi na wymóg zamieszczenia wymaganych informacji w języku określonym na podstawie art. 19 ust. 5 rozporządzenia nr 1223/2009 może spowodować trudności natury organizacyjnej i finansowej związane z koniecznością przetłumaczenia niektórych informacji i przeprowadzenia ponownego oznakowania, a nawet przepakowania, nie stanowi sama w sobie przejawu praktycznej niemożności umieszczenia tych informacji w ramach oznakowania opakowania. Koszty spowodowane nowym oznakowaniem tych produktów w innym języku w celu wprowadzenia ich do obrotu w innych państwach członkowskich nie mogą w żadnym wypadku zostać uznane za przyczynę uzasadniającą niepełne oznakowanie produktu na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym. (nb. 46)
• Ochrona zdrowia ludzkiego nie mogłaby być całkowicie zapewniona, gdyby konsumenci nie byli w stanie w pełni pozyskać i zrozumieć w szczególności informacji dotyczącej funkcji danego produktu kosmetycznego i szczególnych środków ostrożności, których należy przestrzegać podczas jego stosowania. Informacje, które producenci lub dystrybutorzy produktów kosmetycznych, o których mowa w rozporządzeniu nr 1223/2009, mają obowiązek zamieścić na pojemniku i opakowaniu zewnętrznym produktu, z wyjątkiem przypadków, gdy mogą one zostać skutecznie przekazane za pomocą piktogramów lub oznaczeń innych niż słowa, są pozbawione praktycznego znaczenia, jeżeli nie zostaną wyrażone w języku zrozumiałym dla osób, dla których są przeznaczone. (nb. 47)
• Wola producenta lub dystrybutora produktów kosmetycznych dotycząca ułatwienia przepływu tych produktów wewnątrz Unii nie wystarcza sama w sobie do uzasadnienia niepełnego wskazania obowiązkowych informacji. Ponieważ pojęcie „niemożności” odnosi się ogólnie do sytuacji faktycznej, nad którą osoba powołująca się na nie ma żadnej kontroli, nie można go rozumieć jako pozwalającego producentowi lub dystrybutorowi produktów kosmetycznych, ze względu na liczbę języków – wewnątrz Unii lub poza nią – na powołanie się, według własnego uznania, na przypadek „praktycznej niemożności” w rozumieniu art. 19 ust. 2 rozporządzenia nr 1223/2009. (nb. 48)

Manuela Camposa Sancheza-Bordony

http://curia.europa.eu/orzg_C-667/19…

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. dotyczącego produktów kosmetycznych (Dz.U. L 342, poz. 59)

https://eur-lex.europa.eu/rozporządzenie nr 1223/2009…

Motywy 3, 4, 6, 7, 9 i 46

Art. 1

Art. 2 ust. 1 lit. a)

Art. 3

Art. 19 ust. 1-5

Art. 20 ust. 1-2

Załącznik VII „Symbole stosowane na opakowaniu lub pojemniku” ust. 1

Prawo polskie:

Ustawa z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz.U. z 2001 r., nr 42, poz. 473), w brzmieniu obowiązującym w dniu zawarcia umowy sprzedaży będącej przedmiotem postępowania głównego (Dz.U. z 2013 r., poz. 475)

http://isap.sejm.gov.pl/ustawa o kosmetykach…

Art. 6

http://curia.europa.eu/C-667/19…