TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Constantin Film Verleih
C-264/19

WYROK TSUE
z dnia 09-07-2020 r.
EU:C: 2020:542
przedmiot:

Wniosek o wydanie na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczący wykładni art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (dalej: „dyrektywa 2004/48”), złożony przez Bundesgerichtshof (federalny trybunał sprawiedliwości, Niemcy)

rostrzygnięcie:

Czy art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48 należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „adresów” obejmuje – w odniesieniu do użytkownika, który zamieścił w sieci pliki naruszające prawo własności intelektualnej – jego adres poczty elektronicznej, numer telefonu, adres IP użyty do zamieszczenia tych plików, a także adres IP użyty do ostatniego uzyskania dostępu do konta użytkownika?

Artykuł 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej należy interpretować w ten sposób, że zawarte w nim pojęcie „adresów” nie obejmuje, w odniesieniu do użytkownika, który zamieścił w sieci pliki naruszające prawo własności intelektualnej, jego adresu poczty elektronicznej, numeru telefonu ani adresu IP użytego do zamieszczenia tych plików lub adresu IP użytego do ostatniego uzyskania dostępu do konta użytkownika.

stan faktyczny:

Na platformie YouTube doszło do udostępnienia przez nieznanych użytkowników utworów filmowych „Parker” i „Scary Movie 5”, do eksploatacji których wyłączne prawo posiada Constantin Film Verleih (spółka niemiecka). W związku z tym Constatntin Film Verleih domaga się od YouTube i Google ogółu informacji o każdym z użytkowników, który zamieścił te utwory. Co więcej, spółka żąda dodatkowych informacji: udostępnienia adresów poczty elektronicznej i numerów telefonów komórkowych powyższych użytkowników, a także adresów IP, z których korzystali użytkownicy w celu zamieszczania plików z dokładnym momentem zamieszczenia ze wskazaniem daty i godziny, w tym minut, sekund i strefy czasowej, czyli momentu zamieszczenia, oraz, po drugie, adresu IP ostatnio używanego przez użytkownika w celu uzyskania dostępu do jego konta Google po to, by następnie uzyskać dostęp do platformy YouTube, wraz z dokładnym momentem uzyskania dostępu ze wskazaniem daty i godziny, w tym minut, sekund i strefy czasowej, czyli momentu dostępu.

 

Sąd pytający uważa, że rozstrzygnięcie zależy od wykładni art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48, a w szczególności od odpowiedzi na pytanie, czy dodatkowe informacje, których domaga się Constantin Film Verleih, wchodzą w zakres pojęcia „adresów” w rozumieniu tego przepisu.

 

W tych okolicznościach Bundesgerichtshof (federalny trybunał sprawiedliwości) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z pytaniami prejudycjalnymi.

główne tezy:
  • Na podstawie art. 8 dyrektywy 2004/48 państwa członkowskie powinny zapewnić, by w sytuacji takiej jak w sprawie w postępowaniu głównym właściwe sądy mogły nakazać prowadzącemu platformę online przedstawienie nazwisk i adresów każdej osoby wskazanej w art. 8 ust. 2 lit. a), która zamieściła na tej platformie film bez zgody podmiotu praw autorskich. (nb 27)
  • Pojęcie „adresów” jest pojęciem prawa Unii, któremu należy zwykle nadać w całej Unii wykładnię autonomiczną i jednolitą. (nb 28)
  • Termin „adres” w języku potocznym oznacza jedynie adres pocztowy, to znaczy miejsce zamieszkania lub pobytu określonej osoby. Wynika stąd, że termin ten, gdy jest używany bez dalszego uściślenia, jak w art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48, nie obejmuje adresu poczty elektronicznej, numeru telefonu lub adresu IP. Za takim stwierdzeniem przemawiają również prace przygotowawcze, które doprowadziły do przyjęcia dyrektywy 2004/48. Dokumenty z nich pochodzące nie zawierają żadnej wskazówki sugerującej, że termin „adres” użyty w art. 8 ust. 2 lit. a) tej dyrektywy należy rozumieć jako odnoszący się nie tylko do adresu pocztowego, lecz również do adresu poczty elektronicznej, numeru telefonu lub adresu IP osób, o których mowa. (nb 30-31)
  • Analiza innych aktów prawa Unii dotyczących adresu poczty elektronicznej lub adresu IP uwidacznia, że żaden z nich, w celu wskazania numeru telefonu, adresu IP lub adresu poczty elektronicznej, nie używa terminu „adres” bez dalszego uściślenia. (nb 33)
  • Przewidziane w art. 8 dyrektywy 2004/48 prawo do informacji ma na celu umożliwienie stosowania i skonkretyzowanie prawa podstawowego do skutecznego środka prawnego, zagwarantowanego w art. 47 KPP, oraz zapewnienie w ten sposób skutecznego wykonywania prawa własności. (nb 35)
  • Przyjmując dyrektywę 2004/48, prawodawca Unii zdecydował się na minimalną harmonizację w odniesieniu do poszanowania praw własności intelektualnej w ogólności. (nb 36)
  • 8 dyrektywy 2004/48 ma na celu pogodzenie poszanowania różnych praw, w szczególności prawa do informacji przysługującego podmiotom praw i prawa użytkowników do ochrony danych osobowych. (nb 38)
  • Na podstawie art. 8 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2004/48 państwa członkowskie nie mają obowiązku zapewnienia właściwym organom sądowym możliwości nakazania przedstawienia adresu poczty elektronicznej, numeru telefonu lub adresu IP osób, o których mowa w tym przepisie, w ramach postępowania dotyczącego naruszenia prawa własności intelektualnej, ale państwom członkowskim przysługuje takie uprawnienie. Jak bowiem wynika z samego brzmienia art. 8 ust. 3 lit. a) tej dyrektywy, prawodawca Unii wyraźnie przewidział możliwość przyznania podmiotom praw własności intelektualnej przez państwa członkowskie prawa do otrzymania pełniejszej informacji, z zastrzeżeniem jednakże zapewnienia właściwej równowagi między poszczególnymi wchodzącymi w grę prawami podstawowymi oraz poszanowania innych zasad ogólnych prawa Unii, takich jak zasada proporcjonalności. (nb 39)
opinia rzecznika generalnego:

Henrika Saugmandsgaarda Øe

http://curia.europa.eu/orzg_C-264/19…

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 29 lipca 2019 r., Spiegel Online, C-516/17, EU:C:2019:625
  • Wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., Nederlands Uitgeversverbond i Groep Algemene Uitgevers, C-263/18, EU:C:2019:1111
  • Wyrok z dnia 16 lipca 2015 r. Coty Germany, C-580/13, EU:C:2015:485
  • Wyrok z dnia 18 stycznia 2017 r., NEW WAVE CZ, C-427/15, EU:C:2017:18
  • Wyrok z dnia 9 czerwca 2016 r., Hansson, C-481/14, EU:C:2016:419
  • Wyrok z dnia 29 lipca 2019 r., Funke Medien NRW, C-469/17, EU:C:2019:623
  • Wyrok z dnia 29 lipca 2019 r., Pelham i in., C-476/17, EU:C:2019:624
  • Postanowienie z dnia 19 lutego 2009 r. LSG-Gesellschaft zur Wahrnehmung von Leistungsschutzrechten, C-557/07, EU:C:2009:107
  • Wyrok z dnia 19 kwietnia 2012 r., Bonnier Audio i in., C-461/10, EU:C:2012:219

akty prawne:

Dyrektywa 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (Dz.U. L 157 z 30.4.2004)

https://eur-lex.europa.eu/dyrektywa2004/48…

Art. 1

Art. 2

Art. 8

słowa kluczowe:

prawa autorskie i prawa pokrewne; YouTube; zamieszczenie filmu; naruszenie praw własności intelektualnej; ochrona danych osobowych; pojęcie „adresów”

autor omówienia:

Marianna-Elizabet Iaroslavska