Skarga Komisji, na podstawie art. 258 TFUE, o stwierdzenie, że nie zapewniwszy i nadal nie zapewniając unikania przez organy publiczne przekraczania terminów zapłaty ich zobowiązań handlowych, wynoszących 30 względnie 60 dni kalendarzowych, Republika Włoska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (dalej: „dyrektywa 2011/7”), a w szczególności zobowiązaniom wynikającym z art. 4 owej dyrektywy

Nie zapewniając rzeczywistego przestrzegania przez organy publiczne Republiki Włoskiej terminów płatności określonych w art. 4 ust. 3 i 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, Republika Włoska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy tych przepisów.

Komisja w dniu 19 czerwca 2014 r. wystosowała do Republiki Włoskiej wezwanie do usunięcia uchybienia, zarzucając jej uchybienie zobowiązaniom, które na niej ciążą w szczególności na podstawie art. 4 dyrektywy 2011/7.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2014 r. rzeczone państwo członkowskie odpowiedziało na wezwanie do usunięcia uchybienia, przekazując Komisji listę konkretnych środków, jakie zostały podjęte w celu zwalczania opóźnień w płatnościach między jednostkami publicznymi a prywatnymi.

W dniu 12 listopada 2014 r. Komisja wezwała Republikę Włoską do przedkładania co dwa miesiące sprawozdań dotyczących rzeczywistych terminów płatności ze strony organów publicznych. Republika Włoska zastosowała się do tego wezwania i przekazała Komisji siedem sprawozdań za okresy dwumiesięczne, które dotyczyły okresu od dnia 1 grudnia 2014 r. do dnia 6 sierpnia 2016 r.

Pismem z dnia 21 września 2016 r. Komisja podkreśliła, że w wysłanych jej do tej pory sprawozdaniach za okresy dwumiesięczne nie uwzględniono wszystkich faktur, których adresatami były włoskie organy publiczne, lecz jedynie faktury, które organy te rzeczywiście uregulowały w okresie referencyjnym. W konsekwencji Komisja zwróciła się do Republiki Włoskiej o dostarczenie jej zaktualizowanych danych obejmujących wszystkie faktury.

Wspomniane państwo członkowskie przekazało Komisji, w dniu 5 grudnia 2016 r., dane pochodzące z platformy monitorowania wierzytelności handlowych, z których wynikało, że w pierwszym półroczu 2016 r. średni termin zapłaty wynosił 50 dni.

W dniu 16 lutego 2017 r. Komisja, uznając, że sytuacja wynikająca z ogółu sprawozdań przedstawionych przez Republikę Włoską jest niezgodna z art. 4 dyrektywy 2011/7, wydała uzasadnioną opinię w rozumieniu art. 258 TFUE i wezwała to państwo członkowskie do zastosowania się do niej w terminie dwóch miesięcy.

W odpowiedzi na uzasadnioną opinię z dnia 19 kwietnia 2017 r. Republika Włoska wskazała, że średni termin płatności ze strony organów publicznych wynosił za cały 2016 rok 51 dni, mianowicie: 44 dni w przypadku administracji państwowej, 67 dni w przypadku krajowej służby zdrowia, 36 dni w przypadku regionów i prowincji autonomicznych, 43 dni w przypadku jednostek samorządu lokalnego, 30 dni w przypadku krajowych podmiotów publicznych i 38 dni w przypadku innych organów publicznych.

Uznając, że Republika Włoska nadal nie usunęła naruszeń art. 4 ust. 3 i 4 dyrektywy 2011/7, Komisja wniosła  skargę. Republika Włoska wniosła zaś, na podstawie art. 16 akapit trzeci statutu TSUE, o rozpoznanie sprawy przez Trybunał w składzie Wielkiej Izby.

• Przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa Unii należy uwzględnić nie tylko jego brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część on stanowi. (39)
• Ust. 1 i 3 art. 4 dyrektywy 2011/7 nakładają na państwa członkowskie obowiązki nie o charakterze alternatywnym, lecz uzupełniającym. (40 i 41)
• Zgodnie z art. 1 ust. 1 dyrektywy 2011/7 jej celem jest zwalczanie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych, aby zapewnić właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, i wspierać tym samym konkurencyjności przedsiębiorstw. (45)
• Organy publiczne korzystają z bardziej bezpiecznych, przewidywalnych i trwałych źródeł dochodów niż przedsiębiorstwa oraz są w mniejszym stopniu niż przedsiębiorstwa uzależnione od budowania trwałych stosunków handlowych z klientami. Tymczasem w przypadku wspomnianych przedsiębiorstw opóźnienia w płatnościach ze strony tych organów prowadzą do nieuzasadnionych kosztów po ich stronie i mają negatywny wpływ na ich płynność finansową. Owe opóźnienia w płatnościach negatywnie wpływają również na ich konkurencyjność i rentowność. (46)
• Art. 4 ust. 3 i 4 dyrektywy 2011/7 należy interpretować w ten sposób, że przepisy te nakładają na państwa członkowskie obowiązek dołożenia wszelkich starań, aby ich organy realizowały płatności z tytułu wynagrodzenia w transakcjach handlowych z przedsiębiorstwami w poszanowaniu przewidzianych w nich terminów. (47)
• Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego, co do zasady, może być stwierdzone na podstawie art. 258 TFUE, bez względu na to, który organ tego państwa doprowadził, poprzez swe działanie lub zaniechanie, do uchybienia, nawet jeśli chodzi o niezależne organy konstytucyjne. (55)
• Istnienie uchybienia powinno być oceniane według sytuacji w państwie członkowskim, istniejącej w momencie upływu terminu wyznaczonego w uzasadnionej opinii. (58)
• Skarga o stwierdzenie uchybienia ma charakter obiektywny i w konsekwencji uchybienie zobowiązaniom ciążącym na państwach członkowskich na mocy prawa Unii uważa się za istniejące niezależnie od zakresu lub częstotliwości występowania sytuacji stanowiących naruszenie. (64)
• Okoliczność że sytuacja dotycząca opóźnień w płatnościach ze strony organów publicznych w transakcjach handlowych objętych zakresem dyrektywy 2011/7 zmierza ku polepszeniu, nie może stanowić przeszkody dla stwierdzenia przez Trybunał, że Republika Włoska uchybiła zobowiązaniom, które na niej ciążą na mocy prawa Unii. (65)

brak

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (Dz.U. 2011, L 48, s. 1; sprostowania: Dz.U. 2012, L 233, s. 3; Dz.U. 2015, L 218, s. 82)

https://eur-lex.europa.eu/dyrektywa2011/7…

Art. 1

Art. 2

Art. 3

Art. 4

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz.UE 2012 C 326/1)

https://eur-lex.europa.eu/TFUE…

Art. 258

http://curia.europa.eu/C-122/18…