TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

P.
C-48/20

WYROK TSUE
z dnia 18-03-2021 r.
EU:C:2021:215
przedmiot:

Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczący wykładni art. 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „dyrektywa 2006/112”) oraz zasady proporcjonalności, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny

rostrzygnięcie:

Czy art. 203 dyrektywy 2006/112 oraz zasady proporcjonalności i neutralności VAT należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, które w konsekwencji wszczęcia procedury kontroli podatkowej nie zezwalają podatnikowi działającemu w dobrej wierze na korektę faktur z nienależnie wykazanym VAT, mimo że odbiorca tych faktur miałby prawo do zwrotu tego podatku, gdyby transakcje wykazane na tych fakturach zostały należycie rozliczone?

Artykuł 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz zasady proporcjonalności i neutralności podatku od wartości dodanej (VAT) należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, które w konsekwencji wszczęcia procedury kontroli podatkowej nie zezwalają podatnikowi działającemu w dobrej wierze na korektę faktur z nienależnie wykazanym VAT, mimo że odbiorca tych faktur miałby prawo do zwrotu tego podatku, gdyby transakcje wykazane na tych fakturach zostały należycie rozliczone.

stan faktyczny:

P. jest spółką z siedzibą na Litwie, która udostępniała litewskim spółkom transportowym karty paliwowe umożliwiające zaopatrywanie się w paliwo na niektórych stacjach paliw znajdujących się na terytorium Polski. Uznając, że jej działalność handlowa polegała na zakupie paliwa od polskich stacji paliw w celu odsprzedaży go następnie litewskim spółkom transportowym przy użyciu kart paliwowych, P. wystawiła tym spółkom transportowym faktury na dostawy paliwa, wykazując na nich kwotę VAT.

 

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Białymstoku uznał, że P. nie mogła skorzystać z prawa do odliczenia VAT naliczonego, wynikającego z faktur wystawionych przez stacje paliw z tytułu zakupu paliwa. P. wniosła odwołanie od tej decyzji do Dyrektora Izby Skarbowej w B.

 

Ponieważ faktury wystawione przez P. nie odzwierciedlały rzeczywistego przebiegu jej działalności, Dyrektor Izby Skarbowej w B. potwierdził również, że skarżącej w postępowaniu głównym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu faktur wystawionych przez stacje paliw. Uznał on ponadto, że wystawione przez P. faktury sprzedaży rodzą na podstawie ustawy o VAT obowiązek zapłaty wskazanej na nich kwoty VAT.

 

P. wniosła skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w B. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, który uchylił tę decyzję. Dyrektor Izby Skarbowej w B. wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

 

Sąd ten uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, uznając, że ten ostatni był zobowiązany do dokonania oceny, na podstawie przekazanej mu dokumentacji, czy organy podatkowe słusznie uznały, że wystawianie faktur przez P. powodowało ryzyko utraty wpływów podatkowych przez państwo, oraz przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Tam skarga P. została oddalona ze względu na ryzyko utraty wpływów podatkowych po stronie państwa. P. wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku do sądu pytającego.

 

Sąd zauważa, że chociaż P. działała w dobrej wierze, to wystawiła litewskim spółkom transportowym wadliwe faktury z wykazanym VAT, i że w związku z tym przesłanki stosowania art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, będącego implementacją art. 203 dyrektywy 2006/112, są formalnie spełnione. Przypomina on jednak, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału w celu zapewnienia neutralności VAT wystawca faktury, który działał w dobrej wierze, powinien mieć możliwość korekty podatku nienależnie wykazanego na fakturze zgodnie z procedurą ustaloną przez dane państwo członkowskie.

główne tezy:
  • Wyszczególniony na fakturze VAT jest należny od wystawcy tej faktury również w przypadku braku rzeczywiście zrealizowanej transakcji podlegającej opodatkowaniu. Ma to na celu eliminację ryzyka uszczuplenia wpływów podatkowych, jakie może powodować prawo do odliczenia przewidziane w tej dyrektywie (nb. 26-27)
  • O ile państwa członkowskie są uprawnione do wydania przepisów służących zapewnieniu prawidłowego poboru podatku i zapobieganiu oszustwom podatkowym, o tyle przepisy te nie powinny wykraczać poza zakres konieczny do osiągnięcia zamierzonych celów, a zatem nie mogą być wykorzystywane w sposób, który podważałby neutralność VAT, stanowiącą fundamentalną zasadę wspólnego systemu VAT ustanowionego w przepisach prawa Unii w tej dziedzinie. (nb. 28)
  • W celu zapewnienia neutralności VAT to do państw członkowskich należy ustanowienie w ich wewnętrznych porządkach prawnych możliwości skorygowania wszystkich bezzasadnie wykazanych na fakturze podatków, o ile wystawca faktury wykaże dobrą wiarę. (nb. 31)
opinia rzecznika generalnego:

brak

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 6 lutego 2003 r., Auto Lease Holland, C‑185/01, EU:C:2003:73
  • Wyrok z dnia 11 kwietnia 2013 r., Rusedespred, C‑138/12, EU:C:2013:233
  • Wyrok z dnia 8 maja 2019 r., EN.SA., C‑712/17, EU:C:2019:374
  • Wyrok z dnia 15 maja 2019 r., Vega International Car Transport and Logistic, C‑235/18, EU:C:2019:412
  • Wyrok z dnia 2 lipca 2020 r., Terracult, C‑835/18, EU:C:2020:520

akty prawne:

Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

https://eur-lex.europa.eu/dyrektywa 2006/112…

Art. 203

Każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze, jest zobowiązana do zapłaty VAT.

 

 

Prawo polskie:

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r., nr 54, poz. 535), w wersji mającej zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (Dz.U. z 2016 r., poz. 710)

http://isap.sejm.gov.pl/uVAT…

Art. 108. ust. 1

W przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

słowa kluczowe:

Pytanie prejudycjalne; podatki; wspólny system podatku od wartości dodanej (VAT); Dyrektywa 2006/112/WE; podatki nienależne wykazane na fakturze; dobra wiara wystawcy faktury; ryzyko utraty wpływów podatkowych; zasada neutralności podatkowej i zasada proporcjonalności

autor omówienia:

Jakub Dziadur