Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 TFUE) dotyczący wykładni art. 8 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi (dalej „decyzja ramowa 2002/584”), w związku z art. 47 KPP, złożony przez  Westminster Magistrates’ Court (sąd magistracki w Westminsterze, Zjednoczone Królestwo)

Czy art. 8 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej 2002/584 w związku z art. 47 KPP i orzecznictwem Trybunału należy interpretować w ten sposób, że wymogi skutecznej ochrony sądowej, z której powinna korzystać osoba, wobec której wydano europejski nakaz aresztowania w celu przeprowadzenia postępowania karnego, są spełnione wówczas, gdy zarówno europejski nakaz aresztowania, jak i orzeczenie sądowe, stanowiące podstawę jego wydania, zostały wydane przez prokuratora, którego można uznać za „wydający nakaz organ sądowy” w rozumieniu art. 6 ust. 1 tej decyzji ramowej, lecz nie mogą podlegać kontroli sądowej w wydającym nakaz państwie członkowskim przed przekazaniem osoby, której dotyczy wniosek, przez wykonujące nakaz państwo członkowskie?

Artykuł 8 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi, zmienionej decyzją ramową Rady 2009/299/WSiSW z dnia 26 lutego 2009 r., w związku z art. 47 karty i orzecznictwem Trybunału należy interpretować w ten sposób, że wymogi skutecznej ochrony sądowej, z której powinna korzystać osoba, wobec której wydano europejski nakaz aresztowania w celu przeprowadzenia postępowania karnego, nie są spełnione wówczas, gdy zarówno europejski nakaz aresztowania, jak i orzeczenie sądowe, stanowiące podstawę jego wydania, zostały wydane przez prokuratora, którego można uznać za „wydający nakaz organ sądowy” w rozumieniu art. 6 ust. 1 tej decyzji ramowej, lecz nie mogą podlegać kontroli sądowej w wydającym nakaz państwie członkowskim przed przekazaniem osoby, której dotyczy wniosek, przez wykonujące nakaz państwo członkowskie.

PI jest podejrzany o dokonanie w dniu 8 grudnia 2019 r. w mieście Swisztow (Bułgaria) kradzieży pieniędzy i biżuterii o łącznej wartości szacowanej na 14 713,97 lewów bułgarskich (ok. 7500 EUR). W myśl prawa bułgarskiego jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności od roku do lat dziesięciu.

W dniu 12 grudnia 2019 r. prokurator prokuratury okręgowej w Swisztowie wydał postanowienie o umieszczeniu PI w areszcie na maksymalny okres 72 godzin. Opierając się na tym postanowieniu ten sam prokurator wydał w dniu 28 stycznia 2020 r. europejski nakaz aresztowania (dalej: „ENA”) zainteresowanego.

PI został zatrzymany i umieszczony w areszcie w Zjednoczonym Królestwie w dniu 11 marca 2020 r. na podstawie ENA. Przed sądem pytającym kwestionuje on jednak ważność rzeczonego ENA, co opiera na twierdzeniu, że bułgarski system nie spełnia wymogów decyzji ramowej 2002/584. Zgodnie z prawem bułgarskim osoba poszukiwana ENA jest bowiem doprowadzana przed sąd w przedmiocie pozbawienia jej wolności. Ani jednak postanowienie prokuratora, o którym była mowa, ani wydany na jego podstawie ENA nie podlegają bułgarskiej kontroli sądowej przed przekazaniem osoby, której dotyczy wniosek.

W konsekwencji sąd pytający ma wątpliwości, czy dwupoziomowa ochrona praw przysługujących osobie, której dotyczy ENA, jest zapewniona na gruncie prawa bułgarskiego, jeżeli w procedurze wydania ENA przed przekazaniem zainteresowanej osoby nie uczestniczy bułgarski sąd.

• Rozważając możliwość zastosowania trybu pilnego z art. 107 Regulaminu postępowania przed TSUE należy wziąć pod uwagę okoliczność, że osoba, której dotyczy postępowanie główne, jest obecnie pozbawiona wolności, a jej pozostanie w areszcie zależy od rozstrzygnięcia sporu w postępowaniu głównym. (nb. 29)
• Jeżeli dany prokurator jest organem, który uczestniczy w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i który jest niezależny przy wykonywaniu obowiązków związanych z wydaniem ENA, to spełnienie obu tych warunków pozwala uznać taki organ za „wydający nakaz organ sądowy” w rozumieniu art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584. (nb. 37)
• Istnienie kontroli sądowej decyzji o wydaniu ENA podjętej przez organ inny niż sąd nie stanowi warunku możliwości uznania tego organu za wydający nakaz organ sądowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584, ponieważ tego rodzaju kontrola nie jest objęta przepisami ustawowymi i organizacyjnymi rzeczonego organu, lecz dotyczy procedury wydawania takiego nakazu, która powinna spełniać wymóg skutecznej ochrony sądowej. Tym samym status wydającego nakaz organu sądowego w rozumieniu art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584 nie jest uzależniony od istnienia kontroli sądowej decyzji o wydaniu ENA i decyzji krajowej, w oparciu o którą nakaz ten został wydany. W związku z tym okoliczność, że zakwalifikowanie prokuratora danej prokuratury jako „wydającego nakaz organu sądowego” w rozumieniu art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584 nie jest kwestionowane, nie wystarczy, by uznać, że krajowe postępowanie w sprawie wydania ENA przez prokuratora spełnia wymogi skutecznej ochrony sądowej. (nb. 38)
• Pojęcie „krajowego nakazu aresztowania lub (…) jakiegokolwiek innego podlegającego wykonaniu orzeczenia sądowego mającego analogiczny skutek prawny” w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej 2002/584 dotyczy krajowych środków przyjętych przez organ sądowy w ramach ścigania i aresztowania osoby objętej postępowaniem karnym w celu postawienia jej przed sądem dla celów przeprowadzenia czynności postępowania karnego. (nb. 40)
• Dzięki wymogowi określonemu w art. 8 ust. 1 lit. c) decyzji ramowej w system europejskiego nakazu aresztowania wmontowana jest dwupoziomowa ochrona praw procesowych i podstawowych osoby ściganej, gdyż do ochrony sądowej przysługującej tej osobie na etapie wydawania orzeczenia krajowego, takiego jak krajowy nakaz aresztowania, dochodzi ochrona, jaką należy jej zapewnić na drugim etapie, czyli etapie wydawania ENA, który to etap w danym wypadku może nastąpić krótko po wydaniu wspomnianego orzeczenia krajowego. Ochrona ta wymaga, aby decyzja spełniająca wymogi skutecznej ochrony sądowej została wydana przynajmniej na jednym z dwóch poziomów wspomnianej ochrony. Wynika z tego, że w przypadku gdy prawo wydającego nakaz państwa członkowskiego przyznaje uprawnienie do wydania ENA organowi, który, chociaż uczestniczy w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości tego państwa członkowskiego, to jednak nie jest sędzią ani sądem, orzeczenie krajowe, takie jak krajowy nakaz aresztowania, na którym opiera się europejski nakaz aresztowania, powinno ze swej strony spełniać te wymogi. (nb. 42-44)
• Istnienie kontroli sądowej decyzji prokuratora o wydaniu ENA, która następuje jedynie po przekazaniu osoby, której dotyczy wniosek, nie spełnia ciążącego na wydającym nakaz państwie członkowskim obowiązku stosowania przepisów proceduralnych umożliwiających właściwemu sądowi przeprowadzenie przed tym przekazaniem kontroli zgodności z prawem krajowego nakazu aresztowania lub orzeczenia sądowego mającego analogiczny skutek prawny, również wydanych przez prokuratora, czy też ENA. (nb. 57)

Jeana Richarda de la Toura

https://curia.europa.eu/orzg_C-648/20 PPU…

Decyzja ramowa Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi (Dz.U. 2002, L 190, s. 1), zmieniona decyzją ramową Rady 2009/299/WSiSW z dnia 26 lutego 2009 r. (Dz.U. 2009, L 81, s. 24)

https://eur-lex.europa.eu/decyzja ramowa 2002/584…

Motywy 5, 6, 10 i 12

Art. 1

Art. 2 ust. 1

Art. 6

Art. 8 ust. 1

https://curia.europa.eu/C-648/20 PPU…