TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Région wallonne (Aide aux jeunes agriculteurs)
C-830/19

WYROK TSUE
z dnia 08-07-2021 r.
EU:C:2021:552
przedmiot:

Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez tribunal de première instance de Namur (sąd pierwszej instancji w Namurze, Belgia), dotyczy wykładni art. 2, 5 i 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz.U. 2013, L 347, s. 487; sprostowanie Dz.U. 2016, L 130, s. 1) w związku z art. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i wprowadzającego przepisy przejściowe (Dz.U. 2014, L 227, s. 1).

rostrzygnięcie:

Czy art. 2, 5 i 19 rozporządzenia nr 1305/2013 w związku z art. 2 rozporządzenia delegowanego nr 807/2014 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym kryterium określania pułapu umożliwiającego młodemu rolnikowi rozpoczynającemu działalność jako niejedyny kierujący gospodarstwem dostęp do pomocy na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest kryterium SPB całego gospodarstwa rolnego, a nie jedynie udziału tego młodego rolnika w tym gospodarstwie?

Artykuły 2, 5 i 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 w związku z art. 2 i 5 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i wprowadzającego przepisy przejściowe należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym kryterium określania pułapu umożliwiającego młodemu rolnikowi rozpoczynającemu działalność jako niejedyny kierujący gospodarstwem dostęp do pomocy na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest kryterium standardowej produkcji brutto całego gospodarstwa rolnego, a nie jedynie udziału tego młodego rolnika w tym gospodarstwie.

stan faktyczny:

Skarżący w postępowaniu głównym jest rolnikiem prowadzącym działalność w Belgii. W drodze umowy o przejęcie gospodarstwa przejął on jedną trzecią gospodarstwa swoich rodziców. Skarżący wystąpił do Région wallonne z wnioskiem o przyznanie pomocy na rozpoczęcie działalności.

 

Région wallonne oddalił ten wniosek ze względu na to, że standardowa produkcja brutto gospodarstwa (zwana dalej „SPB”) przekraczała pułap dopuszczony w przepisach krajowych ustalony na 1 mln EUR.

 

Skarżący w postępowaniu głównym wniósł do agencji płatniczej odwołanie od decyzji i zażądał, by w celu określenia SPB uwzględniono, iż nie rozpoczyna on działalności jako jedyny kierujący danym gospodarstwem rolnym. Agencja oddaliła odwołanie i uznała, że wartością SPB, jaką należało uwzględnić, jest wartość gospodarstwa w całości i  przekracza ona tym samym pułap przewidziany w uregulowaniu krajowym.

 

W dniu 12 października 2017 r. skarżący w postępowaniu głównym zaskarżył tę decyzję przed sądem pytającym.

 

Sąd krajowy  ma wątpliwości co do wykładni przewidzianych w art. 2 rozporządzenia delegowanego nr 807/2014 warunków uzyskania pomocy na rozpoczęcie działalności przez młodego rolnika, który jako jedyny kieruje gospodarstwem rolnym, w przeciwieństwie do młodego rolnika, który prowadzi gospodarstwo rolne wraz z innymi rolnikami. W związku z tym, sąd pytający zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem prejudycjalnym.

główne tezy:
  • W celu ustalenia zakresu kryterium określania pułapu uzyskania dostępu do pomocy na rozpoczęcie działalności gospodarczej należy oprzeć się w pierwszej kolejności na treści przepisów interpretowanej ewentualnie w świetle ich kontekstu oraz celów rozporządzenia nr 1305/2013. (nb. 29)

 

  • Należy zauważyć, że przepisy rozporządzenia nr 1305/2013 nie wykluczają, by państwa członkowskie uwzględniały SPB całego gospodarstwa rolnego. Zastosowanie w art. 5 ust. 2 rozporządzenia delegowanego nr 807/2014 wyrażenia „potencjał produkcyjny gospodarstwa rolnego”, które odnosi się do obiektywnego kryterium „gospodarstwa”, potwierdza tę wykładnię. (nb. 30)

 

  • Kryterium potencjału produkcyjnego gospodarstwa rolnego stosowane do określania progów umożliwiających gospodarstwom rolnym uzyskanie pomocy (art. 19 ust. 4 rozporządzenia nr 1305/2013) zostało ustanowione przez prawodawcę Unii w szczególności w celu ułatwienia kontroli. (nb. 31)

 

  • Pomoc na rozpoczęcie działalności przez młodego rolnika przyznawana jest w celu ułatwiania rozpoczęcia działalności nie w sposób niezróżnicowany każdego gospodarstwa rolnego, lecz jedynie tych gospodarstw, które spełniają szereg warunków dotyczących osób kierujących gospodarstwem, działalności lub wielkości tych gospodarstw, co pozwala państwom członkowskim na monitorowanie przyznawania tej pomocy na podstawie cech gospodarstw, które przejmują młodzi rolnicy. (nb. 36)

 

  • Stosowanie kryterium kwalifikowalności takiego jak przewidziane przez Région wallonne ma na celu zapobieżenie temu, by wspomniana pomoc była przyznawana rolnikom, których gospodarstwo przynosi SPB o takiej skali, że owi rolnicy w rzeczywistości nie potrzebują wsparcia. (nb. 37)

 

  • Artykuł 2 rozporządzenia delegowanego nr 807/2014 nie może podważyć możliwości określenia przez państwa członkowskie pułapu uzyskania dostępu do danej pomocy nie w odniesieniu do beneficjenta, lecz w odniesieniu do gospodarstwa. (nb. 38)

 

  • Uregulowanie, które uzależnia skorzystanie z pomocy na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez rolników od SPB całego gospodarstwa, obejmuje identycznymi wymogami młodego rolnika rozpoczynającego działalność samodzielnie i rolnika rozpoczynającego działalność wraz z innymi rolnikami niezaliczającymi się do tej kategorii. W konsekwencji takie uregulowanie spełnia wymóg równoważności warunków dotyczących młodego rolnika, który rozpoczyna działalność w gospodarstwie rolnym jako jedyny kierujący tym gospodarstwem rolnym, oraz takiego młodego rolnika, który nie jest jedynym kierującym gospodarstwem (art. 2 rozporządzenia delegowanego nr 807/2014). (nb. 41)
opinia rzecznika generalnego:
powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 25 października 2012 r. Ketelä, C‑592/11, EU:C:2012:673

akty prawne:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz.U. 2013, L 347, s. 487; sprostowanie Dz.U. 2016, L 130, s. 1)

https://eur-lex.europa.eu/rozporzadzenie 1305/2013…

Motyw 17

Art. 2

Art. 5

Art. 19

 

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 807/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i wprowadzające przepisy przejściowe (Dz.U. 2014, L 227, s. 1)

https://eur-lex.europa.eu/rozporzadzenie 807/2014…

Motyw 2

Motyw 5

Art. 2

Art. 5

 

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1242/2008 z dnia 8 grudnia 2008 r. ustanawiającego wspólnotową typologię gospodarstw rolnych (Dz.U. 2008, L 335, s. 3)

https://eur-lex.europa.eu/rozporzadzenie 1242/2008…

Art. 5

 

Prawo belgijskie

Rozporządzenie rządu Walonii z dnia 10 września 2015 r. w sprawie wsparcia rozwoju i inwestycji w sektorze rolnym (zwanego dalej „rozporządzeniem rządu Walonii”)

Art. 25

Gospodarstwo przejęte lub utworzone spełnia następujące warunki:

[…] jego standardowa produkcja brutto w rozumieniu art. 5 rozporządzenia nr 1242/2008 […] musi przestrzegać dolnych i górnych progów określonych przez ministra.

[…].

Rozporządzenie ministerialne z dnia 10 września 2015 r. w sprawie wykonania rozporządzenia rządu Walonii (w brzmieniu mającym zastosowanie w postępowaniu głównym)

Art. 7 ust. 2 akapit drugi

Górny próg określony w art. 25 akapit pierwszy pkt 6 [rozporządzenia rządu Walonii] wynosi 1 mln EUR w przypadku rozpoczęcia działalności przez młodego rolnika oraz 1,5 mln EUR w przypadku rozpoczęcia działalności przez co najmniej dwóch młodych rolników jednocześnie.

słowa kluczowe:

Rolnictwo; Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich EFRROW; działalność rolnicza; rozporządzenie (UE) nr 1305/2013; rozporządzenie delegowane (UE) nr 807/2014; rozwój gospodarstw rolnych; warunki dostępu do pomocy; równoważność; pułapy; kryteria; standardowa produkcja gospodarstwa rolnego.

autor omówienia:

Marianna Jarosławska