TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Skonis ir kvapas
C-674/19

WYROK TSUE
z dnia 16-09-2020 r.
EU:C:2020:710
przedmiot:

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczący wykładni art. 2 ust. 2 i art. 5 ust. 1 dyrektywy Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych (dalej: „dyrektywa 2011/64)), a także niektórych przepisów Nomenklatury scalonej (dalej: „CN”) zawartej w załączniku I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej taryfy celnej, złożony przez Lietuvos vyriausiasis administracinis teismas (najwyższy sąd administracyjny Litwy).

rostrzygnięcie:

Czy art. 2 i 5 dyrektywy 2011/64 należy interpretować w ten sposób, że tytoń do fajek wodnych, składający się z tytoniu w 24%, oraz inne substancje takie jak syrop cukrowy, gliceryna, substancje aromatyzujące i substancja konserwująca, należy zakwalifikować jako „wyrób składający się częściowo z substancji innych niż tytoń” oraz „tytoń do palenia” w rozumieniu wspomnianych przepisów, i w związku z tym należy go uznać w całości za tytoń do palenia, podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym od wyrobów tytoniowych, i to niezależnie od faktu, iż zawiera on także inne substancje?

Artykuły 2 i 5 dyrektywy Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych należy interpretować w ten sposób, że tytoń do fajek wodnych, składający się z tytoniu w 24% oraz innych substancji, takich jak syrop cukrowy, gliceryna, substancje aromatyzujące i substancja konserwująca, należy zakwalifikować jako „wyrób składający się częściowo z substancji innych niż tytoń” oraz „tytoń do palenia” w rozumieniu wspomnianych przepisów, i w związku z tym należy go uznać w całości i niezależnie od substancji innych niż tytoń, które wchodzą w jego skład, za tytoń do palenia, podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym od wyrobów tytoniowych.

stan faktyczny:

Skonis ir kvapas jest spółką z siedzibą na Litwie zajmującą się między innymi sprzedażą detaliczną różnego rodzaju wyrobów tytoniowych. W latach 2012–2015 spółka ta dokonała przywozu na Litwę tytoniu do fajek wodnych, pakowanego w paczkach 50 lub 250 gramów i składającego się z kilku substancji, a mianowicie z tytoniu (24%), syropu cukrowego (47%), gliceryny (27%), substancji aromatyzujących (2%) oraz sorbatu potasu (mniej niż gram na kilogram). W zgłoszeniach skarżącej w postępowaniu głównym ów tytoń do fajek wodnych został zaklasyfikowany na podstawie obowiązującej wówczas CN w ramach kodu 2403 11 00 00 jako „tytoń do fajek wodnych” oraz w ramach dodatkowego kodu krajowego X203 jako „tytoń do palenia podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym według stawki określonej w art. 31 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym”.

 

Vilniaus teritorinė muitinė (regionalna służba celna w Wilnie, Litwa) dokonała weryfikacji elektronicznych zgłoszeń przywozowych przedstawionych przez skarżącą w postępowaniu głównym i stwierdziła, że waga netto zadeklarowanego tytoniu do fajek wodnych nie odpowiadała ani wskazaniom zawartym na fakturach, ani wskazaniom zawartym w listach pakunkowych. Skarżąca nie zadeklarowała bowiem całkowitej wagi netto przywożonego tytoniu do fajek wodnych, lecz jedynie wagę zawartego w nim tytoniu (stanowiącego 24% składu tytoniu do fajek wodnych). Zdaniem regionalnej służby celnej na podstawie prawa krajowego należało uznać cały sporny wyrób, a nie tylko zawarty w nim tytoń, jako tytoń do palenia, podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. W konsekwencji w sprawozdaniu z kontroli podatkowej określiła ona zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku akcyzowego należnego od skarżącej w postępowaniu głównym w wysokości 1 308 750,28 EUR oraz z tytułu podatku VAT od przywozu – w wysokości 274 837,74 EUR. Ponadto nakazała ona zapłatę odsetek za zwłokę w wysokości 512 513 EUR z tytułu podatku akcyzowego oraz w wysokości 43 532 EUR z tytułu podatku VAT, a także nałożyła grzywnę w wysokości 158 359 EUR. Skarżąca w postępowaniu głównym zakwestionowała owo sprawozdanie, wnosząc skargę do departamentu celnego ministerstwa finansów, które decyzją z dnia 14 listopada 2017 r. potwierdziło wspomniane sprawozdanie i odmówiło uwzględnienia wniosku skarżącej o przyznanie ulgi w zakresie odsetek za zwłokę oraz grzywny. Skarżąca wniosła odwołanie od tej decyzji do Mokestinių ginčų komisija prie Lietuvos Respublikos vyriausybės (komisji sporów podatkowych przy rządzie Republiki Litewskiej). Organ potwierdził kwoty podatku akcyzowego i VAT ustalone w sprawozdaniu podatkowym, lecz przyznał skarżącej w postępowaniu głównym ulgę w zakresie odsetek za zwłokę.

 

Wszystkie wspomniane wyżej decyzje były przedmiotem odwołania do Vilniaus apygardos administracinis teismas (regionalnego sądu administracyjnego w Wilnie, Litwa), który utrzymał je w mocy. Skarżąca w postępowaniu głównym wniosła apelację od tego wyroku do sądu pytającego, Lietuvos vyriausiasis administracinis teismas (najwyższego sądu administracyjnego Litwy), który wobec wątpliwości co do tego, jak interpretować art. 2 ust. 2 oraz art. 5 dyrektywy 2011/64, zawiesił postępowanie i zwrócił się do Trybunału.

główne tezy:
  • W odniesieniu do brzmienia art. 2 ust. 2 dyrektywy 2011/64 prawodawca Unii nie sprecyzował charakteru substancji innych niż tytoń, o których mowa w tym przepisie, w związku z czym pojęcie „wyrobów złożonych częściowo z substancji innych niż tytoń” nie wyklucza żadnej substancji, która może być mieszana z tytoniem, ani nie wymaga, aby tytoń był mieszany z określonymi substancjami. (nb. 28)
  • Wyrób może wchodzić w zakres stosowania dyrektywy 2011/64 i podlegać podatkowi akcyzowemu od wyrobów tytoniowych, przy czym nie musi składać się wyłącznie z tytoniu. (nb. 30)
  • W celu zapewnienia, z jednej strony, prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i równych warunków konkurencji w sektorze tytoniu, oraz z drugiej strony, wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego, wszystkie wyroby tytoniowe nadające się do palenia należy traktować jako papierosy i tytoń do palenia. Wyroby takie konkurują bowiem na rynku z papierosami i tytoniem do palenia i mogą być objęte polityką ochrony zdrowia w zakresie walki ze spożywaniem tytoniu. (nb. 32)
  • Kwota podatku akcyzowego od papierosów nie jest ustalana w oderwaniu od substancji i elementów innych niż tytoń wchodzący w skład papierosów. (nb. 43)
opinia rzecznika generalnego:

brak

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 11 kwietnia 2019 r., Skonis ir kvapas, C‑638/17, EU:C:2019:316
  • Wyrok z dnia 30 marca 2006 , Smits-Koolhoven, C‑495/04, EU:C:2006:218
  • Wyrok z dnia 9 października 2014 r., Yesmoke Tobacco, C‑428/13, EU:C:2014:2263
  • Wyrok z dnia 6 kwietnia 2017 r., Eko-Tabak, C‑638/15, EU:C:2017:277

akty prawne:

Dyrektywa Rady 2011/64/UE z dnia 21 czerwca 2011 r. w sprawie struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych (Dz.U. 2011, L 176, s. 24)

https://eur-lex.europa.eu/dyrektywa 2011/64…

Art. 2 ust. 1 i 2

1. Do celów niniejszej dyrektywy wyroby tytoniowe ozna­czają:

a) papierosy;

b) cygara i cygaretki;

c) tytoń do palenia:

(i) tytoń drobno krojony do skręcania papierosów;

(ii) inny tytoń do palenia.

2. Wyroby składające się w całości lub w części z substancji innych niż tytoń, lecz poza tym spełniające kryteria określone w art. 3 lub art. 5 ust. 1, są traktowane jako papierosy i tytoń do palenia.

Niezależnie od akapitu pierwszego nie traktuje się jako wyrobów tytoniowych wyrobów, które nie zawierają tytoniu i które wykorzystywane są wyłącznie w celach medycznych.

Art. 5 ust. 1

Do celów niniejszej dyrektywy tytoń do palenia oznacza:

a) tytoń, który został pocięty lub inaczej podzielony, skręcony lub sprasowany w postaci bloków oraz nadający się do palenia bez dalszego przetwarzania przemysłowego;

b) odpady tytoniowe, oddane do sprzedaży detalicznej, które nie są objęte art. 3 i art. 4 ust. 1, a nadają się do palenia. Do celów niniejszego artykułu za „odpady tytoniowe” uznaje się pozostałości liści tytoniu i produkty uboczne uzyskane podczas przetwarzania tytoniu lub produkcji wyrobów tytoniowych.

 

Prawo litewskie:

Zgodnie z art. 3 ust. 27 Lietuvos Respublikos akcizų įstatymas (litewskiej ustawy o podatku akcyzowym), w wersji mającej zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (dalej jako „ustawa o podatku akcyzowym”) „Tytoń do palenia” oznacza następujące wyroby:

1) tytoń, który został pocięty lub w inny sposób rozdrobniony, skręcony lub sprasowany w postaci bloków i nadaje się do palenia bez dalszej przemysłowej obróbki;

2) odpady tytoniowe (pozostałości liści tytoniu i produkty uboczne uzyskane podczas przetwarzania tytoniu lub produkcji wyrobów tytoniowych), oddane do sprzedaży detalicznej, które nie są uznawane za [cygaro, cygaretkę lub papieros], o ile nadają się do palenia.

Art. 3 ust. 35

Wyroby składające się w części z substancji innych niż tytoń, lecz poza tym spełniające inne kryteria (kwalifikacji jako cygaro lub cygaretka) są traktowane jako cygaro lub cygaretka.

Art. 3 ust. 36

Wyroby składające się w części z substancji innych niż tytoń, lecz poza tym spełniające kryteria określone w (art. 3 ust. 27 ustawy o podatku akcyzowym), są traktowane jako (…) tytoń do palenia. Przepisy te nie mają zastosowania do wyrobów niezawierających tytoniu przeznaczonych do użytku dla celów medycznych.

Art. 31 ust. 2

Tytoń do palenia podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym w wysokości 54,16 EUR za kilogram produktu.

słowa kluczowe:

pytanie prejudycjalne; struktura i stawki podatków akcyzowych stosowanych do wyrobów tytoniowych; Dyrektywa 2011/64/UE; pojęcie „wyrobów składających się w całości lub w części z substancji innych niż tytoń”; pojęcie „tytoniu do palenia”

autor omówienia:

Aleksandra Piela