TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Vorarlberger Landes – und Hypothekenbank AG
C-301/20

WYROK TSUE
z dnia 01-07-2021 r.
EU:C:2021:528
przedmiot:

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczący wykładni art. 63, art. 65 ust. 1, art. 69 i art. 70 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego (Dz.U. 2012, L 201, s. 107; sprostowania: Dz.U. 2012, L 344, s. 3; Dz.U. 2013, L 60, s. 140; Dz.U. 2019, L 243, s. 9), złożony przez Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy, Austria).

rostrzygnięcie:

Czy art. 70 ust. 3 rozporządzenia nr 650/2012 należy interpretować w ten sposób, że poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego zawierający wzmiankę „na czas nieokreślony” jest ważny i że jego skutki w rozumieniu art. 69 tego rozporządzenia należy uznać za nieograniczone w czasie, jeżeli ów odpis był ważny w momencie przedstawienia go po raz pierwszy?

Artykuł 70 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego należy interpretować w ten sposób, że poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego zawierający wzmiankę „na czas nieokreślony” jest ważny przez okres sześciu miesięcy od momentu jego wydania i rodzi skutki w rozumieniu art. 69 tego rozporządzenia, jeżeli ów odpis był ważny w momencie przedstawienia go po raz pierwszy właściwemu organowi.  

 

 

Czy art. 65 ust. 1 rozporządzenia nr 650/2012 w związku z art. 69 ust. 3 rzeczonego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że europejskie poświadczenie spadkowe rodzi skutki wobec wszystkich osób, które są w nim imiennie wymienione, czy to jako spadkobiercy, zapisobiercy, wykonawcy testamentów czy zarządcy spadku, nawet jeśli same nie wystąpiły one o jego wydanie?

Artykuł 65 ust. 1 rozporządzenia nr 650/2012 w związku z art. 69 ust. 3 tego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że europejskie poświadczenie spadkowe rodzi skutki wobec wszystkich osób, które są w nim imiennie wymienione, nawet jeśli same nie wystąpiły one o jego wydanie.

stan faktyczny:

Vorarlberger Landes – und Hypothekenbank złożył do depozytu sądowego pewną kwotę pieniędzy oraz papiery wartościowe, po tym jak HC i UE, a także ich ojciec, VJ, wystąpili o wydanie tych aktywów, powołując się na istnienie konkurencyjnych praw, których zasadność była sporna. VJ zmarł w Hiszpanii, gdzie przeprowadzone zostało postępowanie spadkowe przed notariuszem, zgodnie z prawem hiszpańskim.

 

HC i UE wnieśli o zwolnienie aktywów z depozytu i przedstawili austriackiemu sądowi okręgowemu odpis europejskiego poświadczenia spadkowego, wydanego przez hiszpańskiego notariusza na wniosek HC w celu wykazania posiadania przez HC i UE statusu spadkobierców VJ.

 

Odpis został wydany na formularzu  przewidzianym w rozporządzeniu wykonawczym Komisji Europejskiej (zwanym dalej „formularzem V”). W rubryce ważności dokumentu skarżący poczynili wzmiankę „na czas nieokreślony”.

 

Sąd pytający ma wątpliwości co do ważności europejskiego poświadczenia spadkowego, które nie jest opatrzone datą ważności, oraz co do interpretacji rozporządzenia nr 650/2012.

 

Wątpliwości te poskutkowały pytaniem do Trybunału.

główne tezy:
  • Sześciomiesięczny termin przewidziany w art. 70 ust. 3 rozporządzenia nr 650/2012 pozwala na zapewnienie zgodności między treścią poświadczonego odpisu europejskiego poświadczenia spadkowego a rzeczywistością towarzyszącą spadkobraniu, a w szczególności na okresowe sprawdzanie, czy poświadczenie to nie zostało sprostowane, zmienione lub uchylone na podstawie art. 71 tego ostatniego rozporządzenia lub czy jego skutki nie zostały zawieszone na podstawie art. 73 tego rozporządzenia. Wynika z tego, że ważność takiego poświadczonego odpisu jest ograniczona, z zastrzeżeniem wyjątkowych przypadków, do sześciu miesięcy. (nb. 24-25)

 

  • Jeżeli poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego zawiera wzmiankę „na czas nieokreślony”, odpis ten należy uznać za ważny przez okres sześciu miesięcy. Obliczenie okresu ważności powinno dokonywać się począwszy od daty wydania odpisu, która gwarantuje przewidywalność i pewność prawa warunkujące możliwość wykorzystywania tego odpisu. (nb. 28-29)

 

  • Jeżeli organ, któremu przedstawiono poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego, posiada informacje uzasadniające podjęcie racjonalnych wątpliwości co do statusu owego odpisu, może on w drodze wyjątku zażądać przedstawienia nowego odpisu lub odpisu, którego okres ważności został przedłużony. (nb. 36)

 

  • Niezależnie od posiadania statusu wnioskodawcy, zgodnie z art. 70 ust. 1 rozporządzenia nr 650/2012, organ wydający, który przechowuje oryginał poświadczenia, wydaje co najmniej jeden poświadczony odpis wnioskodawcy i każdej osobie wykazującej uzasadniony interes. Wynika z tego, że obowiązek, aby osoba, która powołuje się na poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego, była koniecznie osobą, która wystąpiła pierwotnie o wydanie poświadczenia, byłby sprzeczny z samym brzmieniem art. 70 ust. 1 tego rozporządzenia. (nb. 42)

 

  • Żaden z przepisów rozporządzenia nr 650/2012 nie nakłada na osobę wykorzystującą poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego w celu powoływania się na skutki owego poświadczenia obowiązku posiadania statusu wnioskodawcy. (nb. 43)
opinia rzecznika generalnego:
powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 1 marca 2018, Mahnkopf, C‑558/16, EU:C:2018:138

akty prawne:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego (Dz.U. 2012, L 201, s. 107; sprostowania: Dz.U. 2012, L 344, s. 3; Dz.U. 2013, L 60, s. 140; Dz.U. 2019, L 243, s. 9)

https://eur-lex.europa.eu/rozporzadzenie 650/2012…

art. 62

art. 63 ust. 1, ust. 2 pkt a)

art. 65 ust. 1, ust. 3 pkt e)

art. 68

art. 69

art. 70

art. 71 ust. 3

słowa kluczowe:

Pytanie prejudycjalne; współpraca sądowa w sprawach cywilnych; rozporządzenie nr 650/2012; europejskie poświadczenie spadkowe.

autor omówienia:

Aleksandra Piela