EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Anagnostakis i Inni v. Grecja
46075/16

WYROK ETPCz z dnia 23-09-2021 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Przewlekłość postępowania w sprawie z zakresu prawa rodzinnego

wzorce kontroli:

Art. 8 EKPCz

,,1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.

2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności osób.”

rozstrzygnięcie:

  • Naruszenie art. 8 EKPCz [jednomyślnie] w odniesieniu do pierwszego Skarżącego

 

  • Brak naruszenia art. 8 EKPCz [jednomyślnie] w odniesieniu do drugiego i trzeciego Skarżącego

stan faktyczny:

Dnia 10 grudnia 2015 r. drugi i trzeci Skarżący (dziadkowie ojczyści) złożyli do sądu wniosek o zabezpieczenie kontaktów z ich małoletnim wnukiem, z jednoczesnym żądaniem niezwłocznego rozpoznania części ich wniosku dotyczącej weekendowych spotkań. Następnie, dnia 18 grudnia 2015 r. pierwszy Skarżący, na rozprawie dotyczącej pozwu matki dziecka o zasądzenie świadczenia alimentacyjnego, złożył wniosek o wydanie postanowienia zabezpieczającego jego kontakty z dzieckiem.

 

Sąd rozpoznając łącznie wszystkie wnioski złożone w przedmiotowej sprawie, dnia 27 czerwca 2016 r. wydał postanowienie zabezpieczające wszystkie roszczenia. Posiedzenie ws. ustalenia kontaktów Skarżących z dzieckiem zostało wyznaczone na 4 czerwca 2018 r. Dnia 4 czerwca 2018 r. sąd przeprowadził rozprawę co do istoty sprawy, a 10 września 2018 r. wydał wyrok, którym rozpatrzył łącznie wniesione powództwa.

 

W październiku 2018 r. strony wniosły od wyroku apelację, która to została rozpoznana dnia 21 marca 2019 r. Dnia 7 czerwca 2019 r. pierwszy Skarżący złożył skargę kasacyjną od wyroku. Dnia 11 sierpnia 2021 r. Sąd Kasacyjny wydał wyrok. Z akt sprawy wynika, że wyrok ten nie został jeszcze uprawomocniony.

główne tezy:
  • Postępowanie zabezpieczające w niniejszej sprawie, w części dotyczącej Pierwszego Skarżącego, toczy się już od pięciu lat i dziewięciu miesięcy. Uwzględniając pozytywny obowiązek państwa zachowania szybkości w postępowaniach dotyczących spraw rodzinnych, Trybunał stwierdził, że czasu, jaki upłynął, nie można uznać za rozsądny, co narusza art. 8 Konwencji. (§71; §72)

 

  • Drugi i trzeci Skarżący nie wnieśli przeciwko matce dziecka powództwa głównego dotyczącego ich praw dostępu. Wynika z tego, że okres podlegający uwzględnieniu w niniejszej sprawie rozpoczął się w dniu 10 grudnia 2015 r., kiedy to ww. wnioskodawcy złożyli wniosek o wydanie postanowienia zabezpieczającego a zakończył się w dniu 27 czerwca 2016 r., kiedy to został on rozpoznany. Wobec tego, postępowanie trwało mniej niż sześć miesięcy. Należy zatem stwierdzić, że w niniejszej sprawie, w części dotyczącej dziadków ojczystych, władze nie uchybiły wówczas swoim pozytywnym obowiązkom wynikającym z art. 8 Konwencji. (§73; §74)
odszkodowanie:

2600 EUR

koszty postępowania:

1000 EUR

powiązane sprawy:

S.I. v Słowenia (45082/05)

Diamante i Pelliccioni v. San Marino (32250/08)

Gluhaković v. Chorwacja (21188/09)

akty normatywne:

Kodeks postępowania cywilnego

-Art. 690 § 3

,,Postanowienie Sądu zawiera zwięzłe uzasadnienie co do istnienia lub nieistnienia dochodzonego prawa oraz co do tego, czy istnieje bezpośrednie niebezpieczeństwo lub pilna potrzeba zabezpieczenia roszczenia. Postanowienie jest doręczane na posiedzeniu jawnym po zakończeniu posiedzenia i publikowane nie później niż 48 godzin po posiedzeniu chyba że sąd wyznaczył stronom termin na wniesienie pism procesowych, w którym to przypadku termin 48 godzin liczy się od upływu tego terminu. Sentencję umieszcza się na dole postanowienia lub w protokole. W wyjątkowych przypadkach i jeżeli ze szczególnych przyczyn konieczna jest publikacja orzeczenia sądu w późniejszym terminie, sędzia przewodniczący jest zobowiązany do powiadomienia o dniu i godzinie publikacji orzeczenia w terminie nie dłuższym niż trzydzieści (30) dni od posiedzenia lub od końca okresu przyznanego stronom na przedstawienie swoich twierdzeń i wniosków. W tym samym terminie sędzia wydający orzeczenie sporządza, opatruje datą i podpisuje wszystkie orzeczenia w sprawach, które były przedmiotem obrad.”

[,,La décision du tribunal contient une brève motivation quant à lexistence ou linexistence du droit invoqué et à lexistence ou non du danger imminent ou de lurgence. Elle est rendue en audience publique à lissue de laudience et est publiée au plus tard 48 heures à la suite des débats, sauf si le tribunal a fixé un délai pour que les parties puissent soumettre des mémoires, auquel cas le délai de 48 heures est calculé à compter de lexpiration de ce délai. Le dispositif de la décision est consigné en bas de page de la demande ou dans le procès-verbal. Dans des cas exceptionnels et si, pour des raisons spéciales, il est nécessaire de publier la décision de justice à une date ultérieure, celui qui dirige laudience a lobligation de notifier le jour et lheure de la publication de la décision, dans un délai maximum de trente (30) jours à la suite des débats ou à compter de la fin du délai accordé aux parties pour soumettre leurs mémoires. Dans le même délai, le juge qui rend la décision doit rédiger, dater et signer lensemble des décisions sur les affaires qui ont fait lobjet de débats.”]

słowa kluczowe:

postępowanie zabezpieczające; więź rodzinna; kontakty z dzieckiem; przewlekłość postępowania; art. 8 EKPCz

autor omówienia:

Julia Janus