EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Ahmet Hüsrev Altan v. Turcja
13252/17

WYROK ETPCz z dnia 13-04-2021 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Podstawy zastosowania tymczasowego aresztowania

wzorce kontroli:

Art. 5 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Nikt nie może być pozbawiony
wolności, z wyjątkiem następujących przypadków i w trybie ustalonym przez prawo:
a) zgodnego z prawem pozbawienia wolności w wyniku skazania przez właściwy sąd;
b) zgodnego z prawem zatrzymania lub aresztowania w przypadku niepodporządkowania się wydanemu zgodnie z prawem orzeczeniu sądu lub w celu zapewnienia wykonania określonego w ustawie obowiązku;
c) zgodnego z prawem zatrzymania lub aresztowania w celu postawienia przed właściwym organem, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zagrożonego karą, lub, jeśli jest to konieczne, w celu zapobieżenia popełnieniu takiego czynu lub uniemożliwienia ucieczki po jego dokonaniu;
d) pozbawienia nieletniego wolności na podstawie zgodnego z prawem orzeczenia w celu ustanowienia nadzoru wychowawczego lub zgodnego z prawem pozbawienia nieletniego wolności w celu postawienia go przed właściwym organem;
e) zgodnego z prawem pozbawienia wolności osoby w celu zapobieżenia szerzeniu przez nią choroby zakaźnej, osoby umysłowo chorej, alkoholika, narkomana lub włóczęgi;
f) zgodnego z prawem zatrzymania lub aresztowania osoby, w celu zapobieżenia jej nielegalnemu wkroczeniu na terytorium państwa, lub osoby, przeciwko której toczy się postępowanie o wydalenie lub ekstradycję.
2. Każdy, kto został zatrzymany, powinien zostać niezwłocznie i w zrozumiałym dla niego języku poinformowany o przyczynach zatrzymania i o stawianych mu zarzutach.
3. Każdy zatrzymany lub aresztowany zgodnie z postanowieniami ustępu 1 lit. c) niniejszego artykułu powinien zostać niezwłocznie postawiony przed sędzią lub innym urzędnikiem uprawnionym przez ustawę do wykonywania władzy sądowej i ma prawo być sądzony w rozsądnym terminie albo zwolniony na czas postępowania. Zwolnienie może zostać uzależnione od udzielenia gwarancji zapewniających stawienie się na rozprawę.
4. Każdy, kto został pozbawiony wolności przez zatrzymanie lub aresztowanie, ma prawo odwołania się do sądu w celu ustalenia bezzwłocznie przez sąd legalności pozbawienia wolności i zarządzenia zwolnienia, jeżeli pozbawienie wolności jest niezgodne z prawem.
5. Każdy, kto został pokrzywdzony przez niezgodne z treścią tego artykułu zatrzymanie lub aresztowanie, ma prawo do odszkodowania.”

 

Art. 10 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.
2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.”

 

Art. 18 EKPCz
„Ograniczenia praw i wolności, na które zezwala niniejsza konwencja, nie będą stosowane w innych celach niż te, dla których je wprowadzono.”

rozstrzygnięcie:

  • Naruszenie art. 5 ust. 1 EKPCz [6:1]

 

  • Naruszenie art. 5 ust. 4 EKPCz [jednomyślnie]

 

  • Naruszenie art. 5 ust. 5 EKPCz [jednomyślnie]

 

  • Naruszenie art. 10 EKPCz [6:1]

 

  • Naruszenie art. 18 EKPCz [6:1]

stan faktyczny:

Skarżący jest znanym dziennikarzem i byłym redaktorem naczelnym dziennika Taraf.

 

W następstwie nieudanego zamachu stanu z lipca 2016 r., Skarżącemu postawiono zarzuty udziału w grupie terrorystycznej i próby dokonania zamachu stanu. Zdaniem prokuratury Skarżący działał zgodnie z instrukcjami grup terrorystycznych FETÖ/ PDY i jego zadaniem było manipulowanie opinią publiczną.

 

Dnia 10.09.2019 r. Skarżący został aresztowany, a jego mieszkanie przeszukane. Tego samego dnia Skarżący złożył zażalenie na czynności funkcjonariuszy Policji, które sąd odrzucił po rozpoznaniu. Skarżący spędził w areszcie policyjnym 12 dni.

 

Dnia 21.09.2016 Skarżący, przy obecności obrońcy, został przesłuchany przez prokuratora na okoliczność brania udziału w grupie terrorystycznej i brania udziału w próbie dokonania zamachu stanu. Tego samego dnia Skarżący złożył wyjaśnienia przed sądem. Sąd postanowił o uchyleniu tymczasowego aresztowania. Sąd II instancji nie podzielił jednak argumentacji sądu I instancji, a wobec Skarżącego przedłużono stosowanie tymczasowego aresztowania. Akt oskarżenia wniesiono 14.04.2017 r.

 

Oskarżyciel publiczny skupił się na treści artykułów opublikowanych przez Skarżącego (ETPCz cytuje ich treść w § 6-11 uzasadnienia wyroku), treści wystąpień publicznych Skarżącego, zeznaniach świadka anonimowego i transkrypcji rozmów telefonicznych przywódców FETÖ/ PDY.

 

Wyrok w I instancji ogłoszono 16.02.2018 r. Do tego czasu regularnie przedłużano okres tymczasowego aresztowania Skarżącego. Kara którą orzeczono to dożywotnie pozbawienie wolności.

 

W wyniku postępowania odwoławczego sprawa została przekazana sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. 04.11.2019 r. Sąd orzekł karę 10 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności uzasadniając ją tym, że Skarżący nie był członkiem grupy terrorystycznej, choć jego działanie miało na celu wsparcie FETÖ/ PDY.

 

W trakcie postępowania przygotowawczego Skarżący wniósł skargę konstytucyjną do Sądu Konstytucyjnego Republiki Turcji. Sąd nie dopatrzył się sprzeczności kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego z konstytucją.

 

Na chwilę orzekania przez ETPCz postępowanie krajowe dotyczące Skarżącego nie zostało prawomocnie rozstrzygnięte.

główne tezy:
  • Próba zamachu stanu stanowi okoliczność uzasadniającą ograniczenie praw i swobód gwarantowanych przez EKPCz. (§ 102)

 

W kwestii naruszenia art. 5 ust. 1 EKPCz:

  • Celem wyjątków od art. 5 EKPCz in principii jest umożliwienie doprowadzenia oskarżonego przed odpowiedni organ wymiaru sprawiedliwości, jeżeli istnieją uzasadnione podejrzenia co do popełnienia czynu zabronionego (§ 126). Podejrzenie w świetle art. 5 EKPCz jest uzasadnione, jeżeli istnieją materiały mogące przekonać obiektywnego obserwatora o tym, że oskarżony mógł popełnić czyn zabroniony. Niemożliwe jest jednak wskazanie uniwersalnego miernika stopnia uzasadnienia podejrzenia- wymaga on oceny in concreto. (§ 127)

 

  • Art. 5 EKPCz nie może być interpretowany w ten sposób, że zgromadzony materiał dowodowy będzie stanowił jedyną podstawę podejrzenia uzasadniającego zatrzymanie. Wniosek ten byłby sprzeczny z istotą środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania (§ 128). Rola ETPCz sprowadza się zatem do zbadania czy przedstawiony we wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania na etapie postępowania przygotowawczego materiał dowodowy miał zdolność przekonania obiektywnego obserwatora o możliwości popełnienia czynu zabronionego przez podejrzanego. (§ 129)

 

  • Na gruncie przedmiotowej sprawy ETPCz musi wziąć pod uwagę, że zatrzymanie Skarżącego nastąpiło niezwłocznie po wydarzeniach opisywanych jako próba zamachu stanu (§ 133-134). Biorąc pod uwagę złożoną strukturę organizacji terrorystycznej FETÖ/ PDY, a także specyfikę postępowania przygotowawczego przeciwko grupom przestępczym, standard uzasadnionego podejrzenia musi być inny niż dla przestępstw powszechnych. (§ 134)

 

  • Istota problemu prawnego sprowadza się do rozstrzygnięcia czy wypowiedzi Skarżącego uzasadniały jego zatrzymanie (§ 136). W świetle całokształtu zebranego materiału uznać należy, że zarówno prokuratura, jak i sądy przedwcześnie założyły, że Skarżący brał udział w grupie przestępczej. (§ 138-148)

 

 

W kwestii naruszenia art. 5 ust. 4 EKPCz:

 

  • Postępowanie karne musi zapewniać poszanowanie prawa do obrony. Dostęp do akt sprawy stanowi jego integralną część. (§ 157-158)

 

  • W przedmiotowej sprawie część materiału dowodowego nie została udostępniona Skarżącemu przed złożeniem przez prokuratora wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania, co uniemożliwiło skuteczną obronę. (§ 163-164)

 

  • Szybkość postępowania musi być oceniana zgodnie ze stopniem zawiłości sprawy (§ 177). Choć okres 15 miesięcy może zostać uznany za długi, na gruncie przedmiotowej sprawy należy uznać za zgodny ze standardami EKPCz. (§ 183)

 

 

W kwestii naruszenia art. 5 ust. 5 EKPCz:

 

  • Prawo do odszkodowania za niezgodne z prawem aresztowanie przewidziane przez kodeks postępowania karnego, choć zgodne z art. 5 ust. 5 EKPCz, nie może zostać uznane za efektywny środek odwoławczy. Nieskorzystanie z niego nie świadczy o niewyczerpaniu krajowej drogi odwoławczej. (§ 107-109)

 

  • Przepisy krajowe nie gwarantują odszkodowania za bezpodstawne zastosowanie tymczasowego aresztowania, a strona rządowa nie wskazała na istnienie praktyki orzeczniczej w tym zakresie. (§ 190)

 

 

W kwestii naruszenia art. 10 EKPCz:

 

  • Ograniczenie wolności wyrażania opinii jest zgodne z EKPCz, jeżeli jest przewidziane przez prawo i niezbędne w demokratycznym państwie prawa (§ 222). Prawo krajowe musi zatem zawierać podstawę prawną ograniczenia, ale także spełniać wymóg jasności formułowania przepisów, a ponadto obywatele muszą mieć możliwość zapoznania się ze wskazanymi przepisami i przewidzenia konsekwencji wynikających z ich naruszenia. (§ 233)

 

  • Wymóg zgodności z prawem z art. 5 EKPCz ma tę samą funkcję, co wymóg bycia przewidzianym przez prawo z art. 10 EKPCz. Ich celem jest ochrona jednostki przed arbitralnością rozstrzygnięcia. Bezpodstawnie zastosowany środek zapobiegawczy nie może być przy tym uznany za mechanizm przewidziany przez prawo. (§ 225-226)

 

 

W kwestii naruszenia art. 18 EKPCz:

 

  • Sam fakt naruszenia poszczególnych postanowień EKPCz nie świadczy o naruszeniu art. 18 EKPCz. (§ 234)

 

  • Pozbawienie wolności może służyć kilku celom na raz. Choć w przypadku Skarżącego tymczasowe aresztowanie zostało zastosowane bezpodstawnie, sam cel jakim było zapewnienie prawidłowego przebiegu procesu pozostaje ważny. Nie stanowi on sam w sobie o naruszeniu art. 18 EKPCz. (§ 235, 242)

 

  • Sam fakt wywołania efektu mrożącego w Skarżącym jest niewystarczający, aby stwierdzić naruszenie art. 18 EKPCz. (§ 243-245)
odszkodowanie:

16.000 EUR

koszty postępowania:

powiązane sprawy:

Włoch v. Polska (27785/95)

Ilgar Mammadov v. Azerbejdżan (15172/13)

Baş v. Turkey, no. (66448/17)

Bladet Tromsø i Stensaas v. Norwegia (21980/93)

Navalnyy v. Rosja (29580/12)

N.C. v. Włochy (24952/94)

akty normatywne:

Konstytucja Republiki Turcji (w tłumaczeniu Biblioteki Sejmowej, dostęp: http://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2017/08/Turcja_pol_010717.pdf)
-Art. 15
„ W przypadku wojny, mobilizacji i w innych sytuacjach nadzwyczajnych podstawowe prawa i wolności mogą zostać częściowo lub całkowicie zawieszone, jednakże podejmowane w tym celu środki winny być uzależnione od zaistniałych okoliczności, a odstępstwa od gwarancji przewidzianych w Konstytucji winny mieć miejsce przy poszanowaniu zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego. W sytuacjach określonych w ustępie pierwszym, prawo do życia oraz integralność duchowa i cielesna jednostki są nienaruszalne, z wyjątkiem gdy śmierć jest następstwem zgodnych z prawem działań wojennych. Nikt nie może być zmuszany do ujawniania swojej religii, wyznania, myśli i przekonań i z tego tytułu oskarżony. Przestępstwa i kary nie mogą być ustanawiane z mocą wsteczną. Nikt nie może zostać uznany za winnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona wyrokiem sądu.”
-Art. 19
„Każdy ma prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego. Nikt nie może być pozbawiony wolności osobistej poza następującymi przypadkami, których procedurę i warunki określa ustawa: odbywania wyroku sądowego, ograniczającego wolność i stosowania związanych z tym środków bezpieczeństwa; zatrzymania i pozbawienia wolności na podstawie wyroku sądu lub w innych sytuacjach określonych ustawą; wykonywania zarządzeń dotyczących wychowawczego nadzoru nad nieletnimi lub przekazania ich odpowiednim instancjom; podjęcia kroków, zgodnie z zasadami określonymi przez właściwe ustawy, w celu poddania leczeniu, resocjalizacji lub kurateli osób zagrażających społeczeństwu ze względu na chorobę umysłową, uzależnienie od alkoholu lub narkotyków, włóczęgostwo lub nosicielstwo chorób zakaźnych; zatrzymania i pozbawienia wolności osób, które usiłują wkroczyć lub wkraczają na terytorium kraju nielegalnie, lub wobec których orzeczono deportację albo ekstradycję. Osoby, wobec których istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa mogą być aresztowane na podstawie decyzji sądu wyłącznie w celu zapobieżenia ucieczce, uniemożliwienia zniszczenia lub fałszowania dowodów oraz z innych podobnych przyczyn, które czynią zatrzymanie koniecznym i są określone przez prawo. Pozbawienie wolności bez decyzji sądu może nastąpić tylko w przypadku ujęcia osoby w momencie popełniania przestępstwa, lub jeżeli opóźnienie mogłoby zagrozić zapewnieniu prawidłowego toku postępowania. Osoby zatrzymane i pozbawione wolności muszą być niezwłocznie poinformowane w formie pisemnej lub – jeżeli jest to niemożliwe – w formie ustnej, o przyczynach zatrzymania oraz o stawianych zarzutach. W przypadku przestępstw popełnianych grupowo informacja ta winna być przekazana najpóźniej przed postawieniem zatrzymanego przed sędzią. Osoba zatrzymana lub pozbawiona wolności musi zostać postawiona przed sędzią nie później niż w ciągu czterdziestu ośmiu godzin, a w przypadku przestępstw popełnianych grupowo w ciągu czterech dni, nie wliczając okresu wymaganego dla przetransportowania zatrzymanego do sądu najbliższego miejscu zatrzymania. Po upływie tego okresu nikt nie może być pozbawiony wolności bez postanowienia sędziego. Okresy te mogą ulec wydłużeniu w przypadku wystąpienia stanu nadzwyczajnego lub w czasie wojny . O zatrzymaniu i pozbawieniu wolności powiadamia się bezzwłocznie rodzinę zatrzymanego. Osoby zatrzymane mają prawo domagać się przeprowadzenia procesu sądowego w rozsądnym terminie oraz zwolnienia na okres śledztwa i postępowania sądowego. Zwolnienie może być uzależnione od przedłożenia gwarancji zapewniających stawienie się zatrzymanego na rozprawę sądową oraz do wykonania wyroku sądowego. Osoby pozbawione wolności, bez względu na przyczynę, mają prawo zwrócić się do odpowiednich organów sądowych o rozpatrzenie sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki oraz o zwolnienie, jeżeli zastosowane wobec nich środki są niezgodne z prawem. Szkody poniesione przez osoby poddane traktowaniu naruszającemu powyższe postanowienia są rekompensowane przez państwo zgodnie z ogólnymi zasadami prawa odszkodowawczego.”
-Art. 26
„Każdy ma prawo do wyrażania i rozpowszechniania swoich myśli i przekonań ustnie, pisemnie, w formie graficznej lub za pośrednictwem innych środków, zbiorowo lub indywidualnie. Prawo to obejmuje również wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji oraz opinii bez utrudnień ze strony władz. Przepis ten nie wyklucza objęcia systemem koncesji przekazów radiowych, telewizyjnych, kinowych oraz przekazów dokonywanych za pomocą podobnych środków. Korzystanie z tych wolności może być ograniczane zgodnie z przepisami prawa w celu ochrony bezpieczeństwa narodowego i publicznego, porządku publicznego, podstawowych zasad republiki oraz niepodzielnej integralności państwa z jego terytorium i narodem, zapobiegania przestępczości, karania przestępców, ochrony ważnych informacji uznanych za tajemnicę państwową, praw i czci oraz życia osobistego i rodzinnego osób trzecich, ochrony tajemnicy zawodowej zastrzeżonej przez ustawę oraz w celu zapewnienia należytego funkcjonowania organów sądowniczych. Przepisy regulujące sposób dysponowania środkami rozpowszechniania informacji i poglądów nie mogą być traktowane jako ograniczające wolność wyrażania poglądów i ich rozpowszechniania, o ile poglądy te nie stoją na przeszkodzie ich rozpowszechnianiu. Formę, warunki i procedury korzystania z prawa do wyrażania i rozpowszechniania przekonań określa ustawa.”
-Art. 28
„Prasa jest wolna i nie może podlegać cenzurze. Warunkiem założenia wydawnictwa nie może być wymóg uprzedniego uzyskania zezwolenia lub wpłacenie kaucji. Państwo podejmuje konieczne środki w celu zapewnienia wolności prasy i wolności informacji. Do ograniczenia wolności prasy mają zastosowanie postanowienia artykułów 26 i 27 niniejszej Konstytucji. Każdy, kto pisze lub drukuje oraz każdy, kto publikuje lub udostępnia wszelkiego rodzaju wiadomości lub teksty zagrażające zewnętrznemu i wewnętrznemu bezpieczeństwu państwa, niepodzielnej integralności państwa z jego terytorium i narodem, skłaniające do popełnienia przestępstwa, wywołania zamieszek bądź powstania, odnoszące się do tajemnic państwowych, podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej w odpowiednich ustawach. Rozpowszechnianie takich materiałów może zostać prewencyjnie wstrzymane mocą postanowienia sądu lub, jeżeli opóźnienie uniemożliwiłoby prawidłowe działanie, decyzją innego uprawnionego organu. Organ ten musi poinformować o swojej decyzji właściwego sędziego w ciągu dwudziestu czterech godzin. Sędzia wydaje postanowienie w ciągu czterdziestu ośmiu godzin, w przeciwnym wypadku decyzja o wstrzymaniu rozpowszechniania ulega unieważnieniu. Przekazywanie wiadomości o faktach nie może być poddane żadnym zakazom, chyba że mocą postanowienia sędziego wydanego dla zapewnienia właściwego funkcjonowania organów sądowniczych i w granicach określonych ustawą. Publikacje periodyczne i nieperiodyczne w sprawach toczącego się śledztwa lub postępowania dotyczącego przestępstw określonych ustawą mogą zostać skonfiskowane mocą postanowienia sędziego, ponadto, decyzję może też podjąć inny organ uprawniony przez ustawę, w przypadku gdy zwłoka w podjęciu postanowienia w sprawie konfiskaty mogłaby spowodować zagrożenie dla niepodzielnej integralności państwa z jego terytorium i narodem, bezpieczeństwa narodowego i porządku publicznego, lub ze względu na ochronę moralności publicznej oraz zapobieganie przestępczości. Organ wydający taką decyzję musi poinformować o niej właściwego sędziego w ciągu dwudziestu czterech godzin. Sędzia wydaje postanowienie w ciągu czterdziestu ośmiu godzin, w przeciwnym wypadku decyzja o konfiskacie publikacji ulega unieważnieniu. W przypadku konfiskaty publikacji periodycznych lub nieperiodycznych ze względu na prowadzone śledztwo lub postępowanie karne stosuje się przepisy powszechnie obowiązujące. Publikacja periodyków w Turcji może zostać czasowo zawieszona postanowieniem sądu, jeżeli zostanie stwierdzone, że zawierają one treści naruszające niepodzielną integralność państwa z jego terytorium i narodem, podstawowe zasady republiki, bezpieczeństwo narodowe i moralność publiczną. Zabronione są publikacje, które noszą cechy bezpośredniej kontynuacji publikacji periodycznej, której nakład został zawieszony; publikacje te podlegają konfiskacie na mocy postanowienia sądu.”
-Art. 90 ust. 5
„Porozumienia międzynarodowe wprowadzone w życie we właściwym trybie mają moc ustawy. Nie dopuszcza się wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie ich zgodności z Konstytucją. W przypadku wystąpienia rozbieżności między postanowieniami porozumień międzynarodowych wprowadzonych w życie we właściwym trybie i dotyczących podstawowych praw i wolności, a postanowieniami ustaw dotyczących tej samej materii, pierwszeństwo przysługuje postanowieniom porozumień międzynarodowych.”

 

Kodeks Karny Turcji
– Art. 309 § 1
„Kto z użyciem siły próbuje obalić ustrój Republiki Turcji podlega karze dożywotniego pozbawienia wolności.”
[„Anyone who attempts to overthrow by force or violence the constitutional order provided for by the Constitution of the Republic of Turkey or to establish a different order in its place, or de facto to prevent its implementation, whether fully or in part, shall be sentenced to aggravated life imprisonment.”]
– Art. 220 § 6 i 7
„(6) Kto popełnia czyn zabroniony działając na rzecz grupy terrorystycznej podlega również karze za uczestnictwo w grupie terrorystycznej, chociażby nie był jej członkiem. Kara może zostać obniżona o połowę. Postanowienie niniejszego paragrafu nie ma zastosowania do grup przestępczych działających z użyciem broni palnej.
(7) Kto świadomie i celowo wspomaga grupę terrorystyczną podlega karze za uczestnictwo w grupie terrorystycznej, chociażby nie był jej członkiem. Kara może zostać obniżona o 2/3 w zależności od charakteru działań wspomagających grupę terrorystyczną.”
[„(6)  Anyone who commits an offence on behalf of an [illegal] organisation shall also be sentenced for belonging to that organisation, even if he or she is not a member of it. The sentence to be imposed for membership may be reduced by up to half. This paragraph shall apply only to armed organisations.
(7)  Anyone who assists an [illegal] organisation knowingly and intentionally (bilerek ve isteyerek), even if he or she does not belong to the hierarchical structure of the organisation, shall be sentenced for membership of that organisation. The sentence to be imposed for membership may be reduced by up to two-thirds, depending on the nature of the assistance.”]

 

Kodeks Postępowania Karnego Turcji
– Art. 91 § 1
„Podejrzany nie może przebywać w policyjnym areszcie dłużej niż 24 godziny od aresztowania.”
[„78.  Article 91 § 1 of the Code of Criminal Procedure provides that a person may not be held in police custody for more than twenty-four hours from the time of the arrest, not including the time needed to convey the person to a judge or court, which may not exceed twelve hours.”]
– Art. 100
Przepis ustanawia przesłanki zastosowania tymczasowego aresztowania. Materiał zebrany w sprawie musi uprawdopodobnić fakt popełnienia przestępstwa, a przewidziana kara pozostawać w odpowiedniej proporcji do okresu tymczasowego aresztowania. W enumeratywnie wskazanych przypadkach istnieje domniemanie zajścia przesłanek zastosowania tymczasowego aresztowania, np. dla przestępstw przeciwko ustrojowi Republiki Turcji.
[„79.  Pre-trial detention is governed by Articles 100 et seq. of the Code of Criminal Procedure. The relevant parts of Article 100 §§ 1 and 2 provide:“1.  If there are facts giving rise to a strong suspicion that the [alleged] offence has been committed and to a ground for pre-trial detention, a detention order may be made in respect of a suspect or an accused. Pre-trial detention may only be ordered in proportion to the sentence or preventive measure that could potentially be imposed, bearing in mind the significance of the case.
2.  In the cases listed below, a ground for detention shall be presumed to exist:(a)  if there are specific facts grounding a suspicion of a flight risk …; (b)  if the conduct of the suspect or accused gives rise to a suspicion: i.  of a risk that evidence might be destroyed, concealed or tampered with, ii.  of an attempt to put pressure on witnesses or other individuals …>>.For certain offences listed in Article 100 § 3 of the Code of Criminal Procedure (the so-called “catalogue offences”), there is a statutory presumption of the existence of grounds for detention. The relevant passages of Article 100 § 3 read: <<3.  If there are facts giving rise to a strong suspicion that the offences listed below have been committed, it can be presumed that there are grounds for detention:(a)  for the following crimes provided for in the Criminal Code (no. 5237 of 26 September 2004):… .11.  crimes against the constitutional order and against the functioning of the constitutional system (Articles 309, 310, 311, 313, 314 and 315);…>>”]

słowa kluczowe:

Tymczasowe aresztowanie; Turcja; zamach stanu; efekt mrożący; wolność wyrażania opinii; art. 18 EKPCz

autor omówienia:

Michał Macidłowski