Izba

Obowiązek spełnienia zaległych świadczeń pieniężnych a kwestia upadłości spółki i wcześniejszej rezygnacji ze stanowiska dyrektora

Art 6 ust. 2 EKPC
„Każdego oskarżonego o popełnienie czynu zagrożonego karą uważa się za niewinnego do czasu udowodnienia mu winy zgodnie z ustawą.”

W latach 2001-2006 Skarżący był współdyrektorem Spółki M, która to spółka w 2006 r. ogłosiła upadłość, a wcześniej nie przedłożyła władzom odpowiednich formularzy podatkowych.

W 2011 r. organy podatkowe nakazały Skarżącemu zapłatę ok. 323 500 Euro zaległego podatku w imieniu Spółki.

Skarżący nie dokonał zapłaty, wszczęto więc przeciwko niemu postępowanie karne. Wnioskodawca twierdził, że nie był świadomy zadłużenia Spółki. Linia obrony Skarżącego nie została jednak uwzględniona – stwierdzono, że Mężczyzna nie zainteresował się w żaden sposób, choćby minimalny, zobowiązaniami podatkowymi Spółki, której był dyrektorem, pozostawiając te kwestie całkowicie w rękach osób trzecich.

Skarżący złożył apelację, twierdząc że działał w dobrej wierze i z należytą starannością oraz że zarzut podnoszony przeciwko niemu uległ przedawnieniu; sąd apelacyjny utrzymał w mocy wyrok sądu pierwszej instancji i odrzucił obronę Skarżącego.

Skarżący twierdził również, że zastosował się do art. 13 Ustawy o interpretacji terminologii ustawowej (tj. zrobił wszystko, co było możliwe, aby uniknąć popełnienia przestępstwa oraz że w żadnym razie nie był świadomy, że przestępstwo zostało popełnione). Jednakże, w opinii Sądu Apelacyjnego, art. 13 wskazanej ustawy nie miał zastosowania w sprawie Skarżącego.

W ramach postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym Skarżący zarzucił między innymi, że naruszone zostało względem niego prawo do rzetelnego procesu sądowego, w szczególności w zakresie domniemania niewinności. Skarga oraz złożone następnie odwołanie zostały jednak oddalone.

Trybunał Konstytucyjny uznał, że Skarżący wiedział o dokumentach wykazujących zadłużenie. Zeznania księgowej złożone przed sądem konstytucyjnym pierwszej instancji wykazały, że wszyscy dyrektorzy otrzymali kopie odpowiednich dokumentów oraz że skarżący był obecny na spotkaniach, na których omawiano brak płynności finansowej spółki oraz nieuregulowanie płatności podatków i składek. Ponadto Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zasada domniemania niewinności nie oznacza, iż nie jest dopuszczalne odwrócenie ciężaru dowodu. Trybunał Konstytucyjny uznał również, że nie można uznać, iż jakiekolwiek inne przepisy przywołane przez Skarżącego w jego wniosku naruszyły prawo do domniemania niewinności.

Dwaj pozostali dyrektorzy spółki prawomocnymi wyrokami odwoławczymi odpowiednio z dnia 20 września 2018 r. i 27 lutego 2020 r. zostali uznani za winnych zarzucanych im czynów. Każdemu z nich nakazano zapłatę grzywny w wysokości 400 EUR oraz dziennej grzywny w wysokości 7 EUR do czasu zapłaty należnych kwot.

• Nic nie wskazuje na to, że sądy krajowe zastosowały krajowe przepisy dotyczące ciężaru dowodu w sposób niezgodny z zasadą domniemania niewinności. (§ 53)

• Umawiające się Państwa mogą, co do zasady i pod pewnymi warunkami, karać prosty lub obiektywny fakt jako taki, niezależnie od tego, czy wynika on z zamiaru przestępczego, czy z zaniedbania. (§ 54)

• Domniemanie wynikające z prawa maltańskiego, iż dyrektor jest odpowiedzialny za wszelkie czynności, które zgodnie z prawem muszą być wykonane przez spółkę, nie było nieuzasadnione w okolicznościach niniejszej sprawy. (§ 56)

Ustawa o zarządzaniu podatkiem dochodowym
-Sekcja 23 §1
„(1) W przypadku, gdy jakakolwiek osoba wypłaca dochód podlegający opodatkowaniu na podstawie (…) Ustawy o podatku dochodowym, lub jakikolwiek inny dochód, który może być przepisany, jest ona zobowiązana w momencie wypłaty potrącić z niego podatek w takiej wysokości i w taki sposób, jaki może być przepisany na podstawie tego podartykułu lub na podstawie jakiegokolwiek innego przepisu Ustaw o podatku dochodowym.”
[Where any person pays income chargeable under article 4(1)(a), (b) or (d) of the Income Tax Act, or any other income as may be prescribed, he shall, at the time of payment deduct tax therefrom at such amount and in such manner as may be prescribed under this sub-article or under any other provision of the Income Tax Acts.]
-Sekcja 23§2
„Podatek potrącony zgodnie z postanowieniami ust. 1 powinien zostać przekazany komisarzowi w sposób i w terminie, które mogą zostać określone.”
[Any tax deducted as required under sub-article (1) shall be remitted to the Commissioner in such manner and within such period as may be prescribed.]
-Sekcja 23 §7
„Jeżeli dana osoba nie zaskarżyła zawiadomienia o niewywiązaniu się z obowiązku podatkowego, o którym mowa w art. 5, lub jeżeli jej skarga została odrzucona, komisarz może, o ile płatność należnej kwoty nie została jeszcze dokonana, doręczyć tej osobie wezwanie do zapłaty, w którym wykazuje ona podatek, który powinien zostać odliczony lub umorzony, oraz wszelkie dodatkowe podatki nałożone na tę osobę; o ile nie zostanie udowodnione inaczej, wspomniane wezwanie jest wystarczającym dowodem na to, że kwota w nim wykazana jest kwotą należną do zapłaty komisarzowi przez tę osobę:
Pod warunkiem, że osoba, której doręczono wezwanie do zapłaty w związku z odmową komisarza zgodnie z niniejszym artykułem, może odwołać się od tej decyzji do sądu powszechnego w ciągu piętnastu dni od daty doręczenia wezwania.”
[Where a person has not contested the default notice referred to in sub-article (5) hereof or where his contestation has been refused, the Commissioner may, where the payment of the amount due has not already been made, serve a demand notice on such person showing the tax which should have been deducted or remitted and any additional tax imposed upon him; and, unless the contrary is proved, the said notice shall be sufficient evidence that the amount shown therein is the amount due to be paid to the Commissioner by the said person:
Provided that a person on whom a demand notice has been served in consequence of a refusal by the Commissioner in accordance with this sub‑article may appeal such decision in a court of law within fifteen days from the date of service of such notice.]
-Sekcja 23 §13
„Każda osoba, która narusza lub nie przestrzega przepisów niniejszego artykułu lub zasad, o których mowa w podartykule (1), podlega, w przypadku skazania, grzywnie w wysokości nie mniejszej niż sto szesnaście euro i nie przekraczającej tysiąca stu sześćdziesięciu euro lub karze pozbawienia wolności na okres do pięciu lat, 060) lub karze pozbawienia wolności na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy lub zarówno takiej grzywnie, jak i karze pozbawienia wolności, a także dodatkowej grzywnie (multa) w wysokości nie mniejszej niż cztery euro, lecz nie przekraczającej dwudziestu trzech euro za każdy dzień trwania przestępstwa po wydaniu wyroku skazującego:
Pod warunkiem, że komisarz może ograniczyć zakres wykroczenia popełnionego na mocy niniejszego artykułu, a przed wydaniem wyroku może zawiesić lub ograniczyć postępowanie prowadzone na mocy niniejszego artykułu:
Pod warunkiem, że przestępstwo popełnione na mocy niniejszego artykułu będzie trwało do czasu, gdy sprawca dostosuje się i będzie przestrzegał przepisów niniejszego artykułu lub przepisów, o których w nim mowa.”
[Any person who contravenes or fails to comply with the provisions of this article or of any rules referred to in sub-article (1) shall be liable, on conviction, to a fine (multa) of not less than one hundred and sixteen euro (116) and not exceeding one thousand and one hundred and sixty euro (1,060) or imprisonment for a term not exceeding six months or to both such fine and imprisonment, and to a further fine (multa) of not less than four euro (4) but not exceeding twenty‑three euro (23) for every day during which the offence continues after conviction:
Provided that the Commissioner may compound any offence under this sub‑article and may before judgment stay or compound any proceedings thereunder:
Provided further that the offence under this sub-article shall continue to subsist until the offender shall have conformed and complied with the provisions of this article or of any rules referred to therein.]

Ustawa o Interpretacji z 1975r., rozdział 249
„W przypadku, gdy jakiekolwiek przestępstwo na mocy lub przeciwko jakiemukolwiek przepisowi zawartemu w jakiejkolwiek ustawie, niezależnie od tego, czy została ona uchwalona przed czy po niniejszej ustawie, jest popełnione przez organ lub inne stowarzyszenie osób, niezależnie od tego, czy jest to osoba prawna czy nie, każda osoba, która w czasie popełnienia przestępstwa była dyrektorem, kierownikiem, sekretarzem lub innym podobnym funkcjonariuszem takiego organu lub stowarzyszenia, lub zamierzała działać w takim charakterze, jest winna tego przestępstwa, chyba że udowodni, że przestępstwo zostało popełnione bez jej wiedzy i że dołożyła wszelkich starań, aby zapobiec popełnieniu przestępstwa:
Z zastrzeżeniem, że z wyjątkiem przestępstw na podstawie lub przeciwko przepisowi zawartemu w ustawie, w której występuje przepis podobny do tego z niniejszego artykułu, przepisy niniejszego artykułu stosuje się wyłącznie do przestępstw popełnionych po rozpoczęciu obowiązywania niniejszej ustawy.”
[Where any offence under or against any provision contained in any Act, whether passed before or after this Act, is committed by a body or other association of persons, be it corporate or unincorporate, every person who, at the time of the commission of the offence, was a director, manager, secretary or other similar officer of such body or association, or was purporting to act in any such capacity, shall be guilty of that offence unless he proves that the offence was committed without his knowledge and that he exercised all due diligence to prevent the commission of the offence:
Provided that, except in respect of offences under or against a provision contained in an Act in which a provision similar to that of this article occurs, the provisions of this article shall apply only to offences committed after the commencement of this Act.]

Upadłość; świadczenie pieniężne; zobowiązanie pieniężne; dług; art.6 ust. 2 EKPCz; zaległe świadczenie

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-210281