Izba

Cofnięcie koncesji na eksploatację kamieniołomu jako naruszenie art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz

Art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz
„Każda osoba fizyczna i prawna ma prawo do poszanowania swego mienia. Nikt nie może być pozbawiony swojej własności, chyba że w interesie publicznym i na warunkach przewidzianych przez ustawę oraz zgodnie z ogólnymi zasadami prawa międzynarodowego.
Powyższe postanowienia nie będą jednak w żaden sposób naruszać prawa państwa do stosowania takich ustaw, jakie uzna za konieczne do uregulowania sposobu korzystania z własności zgodnie z interesem powszechnym lub w celu zabezpieczenia uiszczania podatków bądź innych należności lub kar pieniężnych”

Art. 6 ust. 1 EKPCz
„Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasa i publiczność mogą być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze względów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez sąd za bezwzględnie konieczne, kiedy jawność mogłaby przynieść szkodę interesom wymiaru sprawiedliwości”

Skarżąca spółka w 2010 r. uzyskała koncesję na eksploatację kamieniołomu, w tym na wydobycie wapieni, żwiru i piasku. W marcu 2012 r. Prokuratura Generalna powołała biegłych z Narodowego Instytutu Ekspertyz Sądowych, którzy mieli ocenić, m.in. czy żwir i piasek pochodzą spoza terenów objętych koncesją oraz jaka jest objętość i wartość wydobytych nielegalnie minerałów. Chociaż biegli stwierdzili, że spółka nie wydobywała piasku i żwiru poza terytorium objętym koncesją, to jednak – w bliżej nieokreślony sposób – wydobyła w sposób nielegalny 1400 m3 minerałów o wartości 175.812 MDL (ok. 35.000 zł).

W czerwcu 2012 r. Prokurator Generalny zawiadomił organ koncesyjny o nielegalnym wydobyciu minerałów. W lipcu i sierpniu 2012 r. organ koncesyjny zażądał od spółki usunięcia naruszenia prawa, nie precyzując jednak na czym miałoby ono polegać (podano jedynie podstawy prawne – art. 39 pkt b, c i g kodeksu górniczego), ani nie zapewniając wglądu do opinii biegłych.

We wrześniu 2012 r. organ koncesyjny cofnął koncesję i wystąpił o zatwierdzenie cofnięcia do sądu. W grudniu 2012 r. Sąd Rejonowy w Centru odmówił zatwierdzenia decyzji organu koncesyjnego, stwierdzając, że – zgodnie z dokumentami przedstawionymi przez spółkę – dopełniła ona wszystkich formalności, a opinia biegłych była wadliwa (nie wyjaśniała, o jakie nielegalne wydobycie chodzi). Organ koncesyjny wniósł odwołanie, które zostało uwzględnione przez Sąd Apelacyjny w Kiszyniowie, bez szerszego odwołania się do argumentów spółki.

Skarga kasacyjna spółki została oddalona. Jednocześnie prezes spółki otrzymał zawiadomienie, że śledztwo przeciwko niemu zostało umorzone, jako że zadeklarował on do opodatkowania wszystkie wydobyte minerały.

• Odebranie koncesji (zezwolenia) na prowadzenie określonej działalności gospodarczej stanowi ingerencję we własność w rozumieniu art. 1 Protokołu nr 1 (§ 27).

• W realiach sprawy, wezwanie do usunięcia naruszenia prawa podające jedynie przepisy prawa (tj. bez konkretnie sformułowanych zarzutów), a także bez zapewnienia spółce realnej możliwości udziału w postępowaniu i obrony przed zarzutami, prowadzące następnie do odebrania licencji, sprawia, że dochodzi do pozbawionej podstawy prawnej i nieproporcjonalnej ingerencji we własność w rozumieniu art. 1 Protokołu nr 1 do EKPCz (§ 32–38).

Zgodnie z art. 39 kodeksem górniczym Mołdawii obowiązkiem spółki, której udziela się koncesji na wydobycie minerałów, jest m.in. korzystanie tylko z miejsc wydobycia, na które koncesja jest udzielona (pkt b) oraz płacenie na czas właściwych podatków (pkt c), a także dostarczanie organom górniczym informacji o ilości wydobywanych minerałów (pkt g). W razie dwukrotnego braku podporządkowania się zaleceniom organu koncesyjnego, organ koncesyjny może odebrać spółce koncesję na wydobycie minerałów.

Koncesja; licencja; cofnięcie koncesji; organ koncesyjny; własność; wydobycie

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-202703