EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Jallow v. Norwegia
36516/19

WYROK ETPCz z dnia 02-12-2021 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Udział w rozprawie za pośrednictwem komunikatora internetowego

wzorce kontroli:

Art. 6 EKPCz

„1. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasa i publiczność mogą być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze względów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez sąd za bezwzględnie konieczne, kiedy jawność mogłaby przynieść szkodę interesom wymiaru sprawiedliwości.

2. Każdego oskarżonego o popełnienie czynu zagrożonego karą uważa się za niewinnego do czasu udowodnienia mu winy zgodnie z ustawą.

3. Każdy oskarżony o popełnienie czynu zagrożonego karą ma co najmniej prawo do:

a)niezwłocznego otrzymania szczegółowej informacji w języku dla niego zrozumiałym o istocie i przyczynie skierowanego przeciwko niemu oskarżenia;

b)posiadania odpowiedniego czasu i możliwości do przygotowania obrony;

c)bronienia się osobiście lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę, a jeśli nie ma wystarczających środków na pokrycie kosztów obrony – do bezpłatnego korzystania z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości;

d)przesłuchania lub spowodowania przesłuchania świadków oskarżenia oraz żądania obecności i przesłuchania świadków obrony na takich samych warunkach jak świadków oskarżenia;

e)korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie rozumie lub nie mówi językiem używanym w sądzie.”

 

Art. 8 EKPCz

„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.

2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.”

rozstrzygnięcie:

  • Brak naruszenia art. 6 EKPCz [jednomyślnie]

 

  • Odrzucenie skargi w zakresie naruszenia art. 8 EKPCz [jednomyślnie]

stan faktyczny:

Skarżący, obywatel Gambii, jest ojcem dwójki dzieci T. i G., urodzonych odpowiednio w 1999 i 2011 roku., które wraz z matką (do jej śmierci) żyły na terytorium Norwegii. Dzieci posiadają zezwolenie na pobyt stały na terytorium Norwegii. Skarżący nigdy nie przebywał na terytorium Norwegii, nie zna języka, w trakcie postępowania w przedmiocie uznania ojcostwa (zainicjowanego po śmierci matki) korzystał z pomocy tłumacza.

 

Skarżącemu nie wydano wizy na czas postępowania sądowego. Uczestniczył w nim za pośrednictwem komunikatora Skype. W protokole rozprawy odnotowano, że Skarżący miał problemy z połączeniem. Pełnomocnik Skarżącego wyrażał zgodę na prowadzenie postępowania pod nieobecność Skarżącego.

główne tezy:
  • Zasada równości broni nie ma charakteru absolutnego (§ 59). Udział w rozprawie za pomocą komunikatora Skype nie stanowi naruszenia art. 6 EKPCz, Skarżący miał możliwość zadawania pytań i brania czynnego udziału w postępowaniu. (§ 62-63)

 

  • Nie można mówić o naruszeniu art. 8 EKPCz w sytuacji, gdy więzi rodzinne nie zostały nigdy ustanowione. Sam fakt pokrewieństwa nie jest wystarczającym argumentem na istnienie więzi. (§ 73-74)

 

  • Należy również brać pod uwagę fakt, że sąd krajowy zabezpieczył należycie prawo do kontaktu Skarżącego z dzieckiem. (§ 76)
odszkodowanie:

koszty postępowania:

powiązane sprawy:

A.B.V. v. Rosja (56987/15)

Dijkhuizen v. Holandia (61591/16)

Marcello Viola v. Włochy (45106/04)

akty normatywne:

Ustawa o dzieciach (barneloven)

Zgodnie z art. 38 ustawy w razie śmierci jednego z rodziców pełnia władzy rodzicielskiej przyznawana jest drugiemu rodzicowi, o ile miał on wcześniej władzę rodzicielską. W przeciwnym wypadku, zgodnie z art. 68 ustawy, sąd rozstrzyga o przyznaniu władzy rodzicielskiej osobom ubiegającym się o nią lub nie przyznaje władzy wnioskodawcom i zawiadamia odpowiednie instytucje pomocy społecznej.

[„Section 38 of the Children Act of 8 April 1981 (barneloven), as worded at the time of the facts of the case brought before the Court, provided that parental responsibilities for a child who had lost a parent was transferred to the other parent if the latter already shared parental responsibilities or the child was living with him or her. Section 63 set out at the relevant time that if there was no longer anyone with parental responsibilities for a child, persons who wanted to be given it were to contact the court in the area where the child lived. If only one application to have parental responsibilities was received, the court was to grant the application unless there was a danger of the child not being given adequate care and maintenance, or if he or she would suffer in other ways. If no one applied to have parental responsibilities, or the court dismissed all the applications, the court was to inform the child welfare services in order for them to make a decision on the placement of the child”]

słowa kluczowe:

Władza rodzicielska; kontakty; Skype; komunikator internetowy; równość broni; uczestnictwo w rozprawie; art. 6 EKPCz; art. 8 EKPCz

autor omówienia:

Michał Macidłowski