Izba

Publikacja na stronie internetowej administracji skarbowej listy dłużników podatkowych

Art. 8 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.
2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.”

Art. 13 EKPCz w zw. z art. 8 EKPCz
„Każdy, czyje prawa i wolności zawarte w niniejszej konwencji zostały naruszone, ma prawo do skutecznego środka odwoławczego do właściwego organu państwowego także wówczas, gdy naruszenia dokonały osoby wykonujące swoje funkcje urzędowe.”

Skarżący jest biznesmenem. W 2016 r. na stronach administracji skarbowej opublikowano listę podatników zalegających z zapłatą należnych podatków na kwotę większą niż 10 milionów forintów (ok. 125 tys. zł), na której znajdował się Skarżący. Listy były ogólnie dostępne w internecie wraz z adresami dłużników (były następnie powielone przez media, które stworzyły „mapę dłużników podatkowych”).

• Imię i nazwisko – jeżeli zostaną użyte przez władzę publiczną w sposób wykraczający poza normalne przetwarzanie takich danych – podlegają ochronie na gruncie art. 8 EKPCz. Publiczne ujawnienie imienia i nazwiska, a także – w szczególności – adresu zamieszkania osoby fizycznej, czy kwestii zaległości podatkowych stanowi ingerencję w prawo chronione przez art. 8 EKPCz. (§ 22–24, 42)

• W przypadku wkroczenia przez władzę publiczną w sferę chronioną przez art. 8 EKPCz, takie wkroczenie musi mieć podstawę prawną, musi realizować uprawniony cel oraz być konieczne w demokratycznym społeczeństwie. (§ 43) W realiach sprawy nie ma wątpliwości, że ingerencja miała podstawę prawną, a publikacja list dłużników podatkowych miała na celu motywowanie do płacenia podatków (co zawiera się w pojęciu „dobrobytu gospodarczego kraju” z art. 8 ust. 2 EKPCz) oraz poinformowanie ewentualnych kontrahentów podatnika o jego zaległościach podatkowych (co można uważać za ochronę praw i wolności innych osób). (§ 44–46)

• Pojęcie konieczności w demokratycznym społeczeństwie implikuje trybunalską kontrolę proporcjonalności oraz ocenę racjonalności uzasadnienia ingerencji. (§ 47) Państwa-strony nie mogą przy ustanawianiu przepisów przekroczyć pewnego marginesu oceny. (§ 48) W zakresie polityki społeczno-ekonomicznej zakres swobody państw-stron jest jednak dość szeroki, choć z drugiej strony ochronę danych osobowych także należy uznać za istotną wartość wymagającą ochrony. (§ 49–50)

• Publikacja danych o zaległościach podatkowych nie dotyczy rdzenia życia prywatnego. W tym kontekście uzasadnienie strony rządowej, że tego typu publikacja ma na celu motywowanie do płacenia podatków i ochronę kontrahentów podatnika, wydaje się być racjonalne. (§ 52–54) Za proporcjonalnością przemawia także fakt, że informacja zostaje usunięta ze strony internetowej po uregulowaniu zaległości oraz informuje się tylko o osobach, których zaległości są stosunkowo wysokie. (§ 55–57) W tym kontekście uzasadnione wydaje się publikowanie nawet adresów zamieszkania, ponieważ samo imię i nazwisko mogą nie identyfikować podatnika jednoznacznie. (§ 58–60) Z punktu widzenia efektywności takiego instrumentu nie budzi wątpliwości także dopuszczalność opublikowania informacji o zaległości podatkowej w internecie. Wszyscy obywatele mają prawo wiedzieć, kto uchyla się od opodatkowania, przez co nie wypełnia swoich obowiązków wobec społeczeństwa. (§ 64–65) Nadto ton komunikatu o zaległościach podatkowych był informacyjny i nie miał na celu ośmieszenia czy poniżenia podatnika w oczach opinii publicznej. (§ 69–70)

Ustawa nr XCII/2003 o administracji podatkowej Węgier
– Art. 55

„3. W ciągu trzydziestu dni od daty zakończenia kwartału, administracja podatkowa publikuje na swojej stronie internetowej listę dłużników podatkowych (imiona i nazwiska, miejsca zamieszkania i prowadzenia działalności, numery identyfikacji podatkowej), o ile na mocy ostatecznej decyzji ich zaległości podatkowe wynoszą ponad 10 milionów forintów
5. W ciągu trzydziestu dni od daty zakończenia kwartału, administracja podatkowa publikuje na swojej stronie internetowej listę osób uchylających się od opodatkowania (imiona i nazwiska, miejsca zamieszkania i prowadzenia działalności, numery identyfikacji podatkowej), o ile zalegały one z zapłatą podatków w wysokości wyższej niż 10 milionów forintów przez okres 180 kolejnych dni.”
[„(3) Within 30 days following the end of the quarter, the tax authority shall publish on its website, on the list of major tax defaulters, the names, places of residence, commercial premises, places of business and tax identification numbers of taxpayers in respect of whom a final decision has assessed that they have tax arrears in excess of 10 million Hungarian forints […].
(5) Within thirty days following the end of the quarter, and on a quarterly basis, the tax authority shall publish on its website, on the list of major tax evaders […], the names (corporate names), home addresses, registered offices, places of business and tax identification numbers of those taxpayers who have owed tax debts to the tax authority exceeding […] 10 million Hungarian forints […] for a period longer than 180 consecutive days.„]

Dane osobowe; zaległość podatkowa; życie prywatne; proporcjonalność; konieczność; publikacja

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-207132