Izba

Charakter art.2 oraz art.3 EKPCz w kontekście deportacji oraz możliwość dochodzenia odszkodowania za naruszenia postanowień EKPCz przez osobę najbliższą

Art. 2 EKPCz
„1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być umyślnie pozbawiony życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego, skazującego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.
2. Pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z tym artykułem, jeżeli nastąpi w wyniku bezwzględnie koniecznego użycia siły:
a) w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną przemocą;
b) w celu wykonania zgodnego z prawem zatrzymania lub uniemożliwienia ucieczki osobie pozbawionej wolności zgodnie z prawem,
c) w działaniach podjętych zgodnie z prawem w celu stłumienia zamieszek lub powstania”

Art. 3 EKPCz
„Nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”

03.08.2015r. ojciec Skarżącego wystąpił o udzielenie azylu w Finlandii ze względu na istotne zagrożenie dla życia i zdrowia w związku ze swoim pochodzeniem oraz wykonywaną funkcją w Iraku.

Fiński Urząd do spraw Imigracji odmówił udzielenia azylu i nakazał, aby ojciec Skarżącego został deportowany z powrotem do Iraku uzasadniając, że przytaczane okoliczności uzasadniające ryzyko prześladowań są oparte wyłącznie na pogłoskach, a poprzednie zamachy na życie ojca skarżącej nie mają związku z jego osobistymi okolicznościami ani pochodzeniem.

07.02.2017r. decyzja została zaskarżona do Sądu Administracyjnego w Helsinkach.

Skarga została odrzucona, co Sąd Administracyjny uzasadniał brakiem związku między wykonywaną funkcją a prawdopodobieństwem prześladowania. Ponadto, samo pochodzenie ojca Skarżącego nie stanowi wystarczającej podstawy by przypuszczać możliwość prześladowań na tym gruncie.

18.10.2017r. ojciec Skarżącego złożył apelację do Naczelnego Sądu Administracyjnego wnosząc o zezwolenie na wniesienie odwołania i nakazanie przez sąd zawieszenia jego wydalenia. Naczelny Sąd Administracyjny nie zarządził zawieszenia i odmówił ojcu Skarżącego zezwolenia na apelację.

12.10.2017r. ojciec Skarżącego złożył wniosek o pomoc w dobrowolnym powrocie do Iraku, co wiązało się ze zgodą na brak odpowiedzialności rządu czy jakiejkolwiek agencji biorącej udział w dobrowolnym powrocie w zamian za pomoc finansową.

• Osoba z odpowiednim interesem prawnym jako najbliższa krewna może złożyć wniosek w sprawie skarg związanych ze śmiercią lub zaginięciem krewnego w sytuacji, w której domniemana ofiara naruszenia zmarła przed wprowadzeniem wniosku.

• Członkowie rodziny mogą być również „bezpośrednimi ofiarami” traktowania sprzecznego z art. 3 Konwencji z powodu cierpień wynikających z poważnych naruszeń praw człowieka dotyczących ich bliskich.

• Artykuł 3 Konwencji ma zastosowanie nie tylko do niebezpieczeństwa ze strony władz państwowych, ale także do niebezpieczeństw pochodzących od osób lub grup osób niebędących urzędnikami publicznymi. Należy jednak wykazać, że ryzyko jest realne i że władze państwa przyjmującego nie są w stanie lub nie chcą zapobiec ryzyku, zapewniając odpowiednią ochronę.

• Charakter art.3 oraz art.2 Konwencji ma charakter fundamentalny, a co za tym idzie są one wyrażone w wartościach bezwzględnych, bez wyjątku lub zastrzeżenia lub możliwości odstępstwa na podstawie art. 15 Konwencji.

• Ojciec Skarżącej nie miał w sensie rzeczywistym wolnego wyboru między postawionymi opcjami, co unieważnia jego domniemane zrzeczenie się. Ponieważ nie nastąpiło żadne zrzeczenie się, jego wydalenie do Iraku należy uznać za przymusowy powrót angażujący odpowiedzialność państwa fińskiego.

Konstytucja Finlandii
-Art. 9 paragraf 4
„Prawo cudzoziemców do wjazdu do Finlandii i pobytu w tym kraju reguluje ustawa. Cudzoziemca nie wolno deportować, ekstradować ani wracać do innego kraju, jeżeli w konsekwencji grozi mu kara śmierci, tortury lub inne traktowanie naruszające godność ludzką”
[The right of foreigners to enter Finland and to remain in the country is regulated by an Act. A foreigner shall not be deported, extradited or returned to another country, if in consequence he or she is in danger of a death sentence, torture or other treatment violating human dignity]

Ustawa o Cudzoziemcach
-Sekcja 87, podsekcja 1
„Cudzoziemcom zamieszkałym w tym kraju przyznaje się azyl, jeżeli zamieszkują poza krajem pochodzenia lub krajem stałego zamieszkania z powodu uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu pochodzenia etnicznego, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub opinii politycznej a jeśli z powodu tego strachu nie chcą skorzystać z ochrony tego kraju”
[Aliens residing in the country are granted asylum if they reside outside their country of origin or country of permanent residence owing to a well-founded fear of being persecuted for reasons of ethnic origin, religion, nationality, membership in a particular social group or political opinion and if they, because of this fear, are unwilling to avail themselves of the protection of that country]
-Sekcja 88
„Cudzoziemcowi mieszkającemu w Finlandii wydaje się zezwolenie na pobyt ze względu na ochronę uzupełniającą, jeżeli nie są spełnione wymagania dotyczące udzielenia azylu zgodnie z sekcją 87, ale wykazano istotne podstawy, by sądzić, że dana osoba, jeśli wróciła do kraju pochodzenia lub państwo poprzedniego miejsca zwykłego pobytu, byłoby narażone na realne ryzyko poważnej krzywdy, a on lub ona nie jest w stanie lub z powodu takiego ryzyka nie chce skorzystać z ochrony tego kraju
Poważna krzywda oznacza:

1) karę śmierci lub egzekucję;

2) tortury lub inne nieludzkie lub poniżające traktowanie lub karanie;

3) poważne i indywidualne zagrożenie w wyniku masowej przemocy w sytuacjach międzynarodowych lub wewnętrznych konfliktów zbrojnych”
[An alien residing in Finland is issued with a residence permit on grounds of subsidiary protection if the requirements for granting asylum under Section 87 are not met, but substantial grounds have been shown for believing that the person, if returned to his or her country of origin or country of former habitual residence, would face a real risk of being subjected to serious harm, and he or she is unable, or owing to such risk, unwilling to avail him or herself of the protection of that country.

Serious harm means:

1) the death penalty or execution;

2) torture or other inhuman or degrading treatment or punishment;

3) serious and individual threat as a result of indiscriminate violence in situations of international or internal armed conflicts]

Ustawa o odpowiedzialności cywilnej
– Sekcja 4a
„Rodzice, dzieci i małżonek osoby, która zmarła, a także inna porównywalna osoba, która była szczególnie blisko tej osoby, będą uprawnieni do odszkodowania za udrękę wynikającą ze śmierci, jeżeli śmierć została spowodowana umyślnie lub przez czyn rażąco niedbały i jeżeli przyznanie odszkodowania zostanie uznane za uzasadnione ze względu na bliski związek zmarłego z osobą dochodzącą odszkodowania, charakter czynu i inne okoliczności”
[The parents, children and spouse of a person who has died, as well as another comparable person who was especially close to that person, shall be entitled to damages for the anguish arising from the death, if the death has been caused deliberately or by a grossly negligent act and if the awarding of the damages is deemed reasonable in view of the close relationship between the deceased and the person seeking the damages, the nature of the act, and other circumstances]

Deportacja, Art.2 EKPCz, Art.3 EKPCz

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-198465