Izba

Utrudnianie kontaktu z córką

Art. 8 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.
2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.”

Skarżący mieszkał w Moskwie z partnerką E.A. oraz jej synem, potem także wspólną córką S., jednak para rozstała się i dzieci zostały z kobietą. Kobieta wyszła za mąż za innego mężczyznę i przeprowadzili się do Turcji a Skarżący stracił kontakt z córką. Następnie wszczął postępowanie w celu ustalenia zasad kontaktów z dzieckiem. E.A. wniosła powództwo wzajemne, w którym zwróciła się do sądu o ustalenie, że miejsce zamieszkania dziecka znajduje się przy niej.

Sąd Rejonowy uznał, że S. powinna zamieszkiwać ze swoją matką w Turcji jednak Skarżący miał prawo do wizyt w każdą sobotę i niedzielę nieparzystych miesięcy każdego roku, następnie słowa „każdą sobotę i niedzielę miesięcy nieparzystych każdego roku” w powyższym orzeczeniu zastąpiono słowami „sobotę i niedzielę miesięcy nieparzystych każdego roku”.

Jednakże, matka dziecka stwierdziła po jakimś czasie, że wnioskodawca nie widział dziecka przez prawie dwa lata i nie próbował się z nim spotkać. Skarżący wniósł powództwo wzajemne przeciwko E.A., zwracając się do sądu o ustalenie, że miejsce zamieszkania dziecka znajduje się przy nim.

Dziecko i jego przedstawiciele ustawowi zostali skierowani do Centrum Pomocy Społecznej w celu przeprowadzenia diagnostyki ich relacji rodzic-dziecko. W związku z tym Skarżący wysłał pismo do organu ds. opieki nad dziećmi, wyrażając chęć uczestnictwa w powyższym badaniu oraz pytając o jego termin i miejsce, jednak nie otrzymał żadnej odpowiedzi.

Przeprowadzono ocenę relacji między dzieckiem a E.A. Skarżący był nieobecny na badaniu gdzie stwierdzono, że między wnioskodawcą a dzieckiem nie istniała bliska więź emocjonalna, a nadto, że obecność wnioskodawcy w życiu dziecka nie byłaby korzystna dla jego rozwoju psychicznego.

Sąd Rejonowy utrzymał w mocy nakaz zamieszkania dziecka z matką ustalajac przy tym, że wnioskodawca powinien mieć możliwość kontaktu z córką w niedzielę (lub sobotę) nieparzystych miesięcy każdego roku (po wcześniejszym uzgodnieniu z E.A.) przez dwie godziny w miejscu zamieszkania dziecka i w obecności E.A. Wreszcie Sąd Rejonowy zobowiązał E.A. do informowania Skarżącego o stanie potomka.

Skarżący złożył odwołanie.

Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok.

Skarżący zaskarżył to orzeczenie w postępowaniu ze skargi kasacyjnej, jednak sędzia Sądu Najwyższego postanowił nie przekazywać sprawy do rozpatrzenia przez Prezydium tego sądu.

Sędzia Sądu Najwyższego Rosji postanowił nie przekazywać sprawy do rozpoznania Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego.

• Sądy krajowe nie rozważyły w należyty sposób przyczyn braku jakiegokolwiek kontaktu Skarżącego z dzieckiem przez ponad dwa i pół roku. Uniemożliwienie przez matkę dziecka kontaktu Skarżącego z córką od września 2012 roku było właśnie powodem, dla którego skarżący zainicjował pierwszą serię postępowań w sprawie kontaktów na początku 2013 roku. (§ 60)

• Rzekoma alienacja między Skarżącym a jego córką została ustalona na podstawie raportu z diagnostyki relacji rodzic-dziecko przeprowadzonej przez Centrum Pomocy Społecznej Rodzinom i Dzieciom „Gaile”, o której Skarżący został poinformowany, ale nie miał praktycznej możliwości wzięcia w niej udziału. Chociaż Skarżący wyraził chęć wzięcia udziału w powyższej diagnostyce i zapytał o jej czas i miejsce, nie otrzymał odpowiedzi i badanie odbyło się pod jego nieobecność. (§ 61)

• Sądy krajowe zignorowały opinię organu sprawującego opiekę nad dzieckiem, która była korzystna dla zwiększenia kontaktu Skarżącego z córką i umożliwienia takiego kontaktu bez obecności matki, jak również twierdzenia biegłego sądowego psychologa. W zakresie, w jakim wyniki psychologicznego badania Skarżącego przeprowadzonego na jego wniosek w 2013 r. wykazały, że był on dobrym ojcem, że jego osobowość stymulowałaby harmonijny rozwój dziecka nawet w sytuacji konfliktu między nim a matką dziecka, oraz że biorąc pod uwagę wiek dziecka, obecność matki nie była konieczna podczas komunikacji między dzieckiem a Skarżącym. (§ 62)

• Ustalenia dotyczące kontaktów poczynione przez sądy krajowe miały nieuchronnie pociągać za sobą, wraz z upływem czasu, ryzyko zerwania więzi Skarżącego z córką, a możliwość dokonania przez skarżącego rewizji tego harmonogramu na swoją korzyść na późniejszym etapie, na którą powołał się Sąd Najwyższy, pozostała czysto teoretyczna.(§ 63)

• Ingerencja w prawo skarżącego do poszanowania jego życia rodzinnego nie była „konieczna w demokratycznym społeczeństwie”.(§ 64)

Konstytucja Federacji Rosyjskiej

-Art. 38

„Konstytucja stanowi, że macierzyństwo, dzieciństwo i rodzina znajdują się pod ochroną państwa. Opieka nad dziećmi i ich wychowanie są prawem i obowiązkiem rodziców.”

[The Constitution provides that maternity and childhood and family are under the protection of the State. The care of children and their upbringing shall be both the right and obligation of parents]

Kodeks Rodzinny Federacji Rosyjskiej

-Art. 54 § 2

„Dziecko ma prawo do życia i wychowania w rodzinie, o ile jest to możliwe; prawo do poznania swoich rodziców; prawo do korzystania z ich opieki oraz prawo do mieszkania z nimi, chyba że jest to sprzeczne z interesem dziecka.”.

[A child has the right to live and to be brought up in a family in so far as it is possible; the right to know his parents; the right to enjoy their care and the right to live with them, except where it is contrary to the child’s interests ]

-Art.55 § 1

“Dziecko ma prawo do utrzymywania kontaktów ze swoimi rodzicami, dziadkami, braćmi, siostrami i innymi krewnymi. Rozwód lub separacja rodziców lub unieważnienie ich małżeństwa nie mogą mieć wpływu na prawa dziecka. W szczególności, w przypadku gdy rodzice mieszkają oddzielnie, dziecko jest uprawnione do utrzymywania kontaktów z obojgiem z nich. Dziecko jest uprawnione do utrzymywania kontaktów z rodzicami również w przypadku, gdy mieszkają oni w różnych państwach

[A child is entitled to maintain contact with his parents, grandparents, brothers, sisters and other relatives. The parents’ divorce or separation or the annulment of their marriage must have no bearing on the child’s rights. In particular, in the event of the parents residing separately, the child is entitled to maintain contact with both of them. The child is entitled to maintain contact with his parents also in the event of their living in different States]

-Art.57

„ Dziecko ma prawo do wyrażania opinii we wszystkich sprawach rodzinnych, które go dotyczą, także w toku postępowania sądowego. Opinia dziecka, które ukończyło dziesięć lat, musi być brana pod uwagę, chyba że jest to sprzeczne z jego interesem.”

[A child has the right to express his opinion on all family matters concerning him, including in the course of any judicial proceedings. The opinion of a child over ten years old must be taken into account, except where it is contrary to the child’s interests ]

-Art.61 § 1

“Oboje rodzice mają równe prawa rodzicielskie”

[Both parents have equal parental rights].

-Art.73

“Sąd może ograniczyć rodzicowi władzę rodzicielską i odebrać dziecko spod jego opieki w interesie dziecka na wniosek osoby bliskiej, opieki społecznej, placówki oświatowej lub prokuratora. Władza rodzicielska może być ograniczona w przypadkach, gdy rodzic stanowi zagrożenie dla dziecka”

[A court may restrict a parent’s parental authority and remove the child from the parent’s care in the interests of the child at the request of a close relative, social services, an educational institution or a prosecutor. Parental authority may be restricted in cases where the parent represents a danger to the child ]

Art.8 EKPCz; władza rodzicielska; opieka nad dzieckiem; wychowywanie dziecka; piecza zastępcza

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-210076