EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA

Üçdağ v. Turcja
23314/19

WYROK ETPCz z dnia 31-08-2021 r.
skład trybunału:

Izba

przedmiot:

Kara pozbawienia wolności za promowanie terroryzmu poprzez udostępnianie zdjęć na Facebooku; odrzucenie skargi przez sąd konstytucyjny jako spóźnionej

wzorce kontroli:

Art. 6 ust. 1 EKPCz

„Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej. Postępowanie przed sądem jest jawne, jednak prasa i publiczność mogą być wyłączone z całości lub części rozprawy sądowej ze względów obyczajowych, z uwagi na porządek publiczny lub bezpieczeństwo państwowe w społeczeństwie demokratycznym, gdy wymaga tego dobro małoletnich lub gdy służy to ochronie życia prywatnego stron albo też w okolicznościach szczególnych, w granicach uznanych przez sąd za bezwzględnie konieczne, kiedy jawność mogłaby przynieść szkodę interesom wymiaru sprawiedliwości.”

 

Art. 10 EKPCz

„1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych.

2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej”

rozstrzygnięcie:

  • Naruszenie art. 6 ust. 1 EKPCz [jednomyślnie]

 

  • Naruszenie art. 10 EKPCz [jednomyślnie]

stan faktyczny:

Aktem oskarżenia z dnia 27 czerwca 2016 r. skarżący został oskarżony o przestępstwo propagandy na rzecz organizacji terrorystycznej. Prokurator stwierdził, że niektóre publikacje na koncie na Facebooku skarżącego stanowią propagandę na rzecz PKK. Wśród omawianych publikacji znalazły się zwłaszcza te dwie treści udostępnione na koncie skarżącego w latach 2015-2016, pierwotnie udostępnione przez innych użytkowników:
– Zdjęcie, na którym dwie osoby, ubrane jak członkowie PKK, z bronią, stoją przed zniszczonymi budynkami
– Zdjęcie przedstawiające tłum demonstrujący na ulicy przy pożarze.

 

23 marca 2017 r. skarżący został skazany na ponad 1,5 roku więzienia za propagandę na rzecz organizacji terrorystycznej. Skarżący odwołał się od tego orzeczenia, natomiast nie został poinformowany o oddaleniu odwołania. 14 marca 2018 r. pełnomocnik skarżącego zwrócił się o kopię postanowienia w sprawie. Udał się z nim do sądu konstytucyjnego, który jednak 11 lutego 2019 r. odrzucił skargę i stwierdził, że skarga została wniesiona po 30-dniowym terminie od wyczerpania środków odwoławczych.

główne tezy:
  • Prawo do dalszego postępowania należy wykonywać od momentu, gdy zainteresowane strony mogą skutecznie poznać orzecznictwo sądowe, które nakłada na nich ciężar lub narusza ich prawa lub uzasadnione interesy. (§ 39)

 

  • W tej sprawie adwokat skarżącego, nie otrzymawszy powiadomienia o ostatecznej decyzji, trafił do sekretariatu sądu przysięgłych około dziesięciu miesięcy i dwudziestu jeden dni po wniesieniu odwołania, co było terminem, który można uwzględnić jako rozsądny okres oczekiwania w okolicznościach sprawy. Dopiero wówczas dowiedział się o wyniku odwołania i uzyskał zawiadomienie o ostatecznym wyroku sądu. (§ 46)

 

  • Szczególnie surowa interpretacja przez sąd konsytucyjny „terminu do wniesienia odwołania” nieproporcjonalnie ograniczyła prawo skarżącego do odwołanie poprzez skargę konsytutcyjną rozpatrzoną co do meritum. (§ 49)

 

  • Trybunał stwierdza, że ​​wyroki nie zawierały wyjaśnienia powodów, dla których zakwestionowane treści musiały być interpretowane jako gloryfikowanie, legitymizowanie i zachęcanie do metod przymusu, przemocy i gróźb stosowanych przez PKK w kontekście ich publikacji. (§ 84-85)
odszkodowanie:

5000 EUR

koszty postępowania:

1736 EUR

powiązane sprawy:

Gözel i Özer v. Turcja (43453/04)

Dickinson v. Turcja (25200/11)

Perinçek v. Szwajcaria (27510/08)

akty normatywne:

Ustawa nr 6216 o skardze konstytucyjnej

-Art. 57 pkt 5

„Skargę należy złożyć w ciągu 30 dni od wyczerpania zwyczajnych środków zaskarżenia”.

[« Le recours individuel doit être introduit dans un délai de trente jours à partir de l’épuisement des voies de recours ordinaires (…)»]

 

Ustawa nr 6459 o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu terroryzmowi

„Kto propaguje na rzecz organizacji terrorystycznej legitymizując metody przymusu, przemocy lub groźby tego typu organizacji, usprawiedliwiające je lub podżegając do ich użycia, podlega karze od roku do pięciu lat pozbawienia wolności”

[« Quiconque fait de la propagande en faveur d’une organisation terroriste en légitimant les méthodes de contrainte, de violence ou de menace de ce type d’organisations, en faisant leur apologie ou en incitant à leur utilisation sera condamné à une peine de un an à cinq ans d’emprisonnement (…) »]

słowa kluczowe:

Nadmierny formalizm; termin wniesienia skargi; swoboda wypowiedzi; terroryzm; Facebook

autor omówienia:

Aleksandra Kochman