Izba

Brak informacji o losach zaginionego członka rodziny po konflikcie zbrojnym ze strony rządu jako źródło naruszenia Konwencji

Art. 2 EKPCz

„1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być umyślnie pozbawiony życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego skazującego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.”

Art. 8 EKPCz

„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.

2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z

uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności osób.”

Art. 13 EKPCz

„Każdy, kogo prawa i wolności zawarte w niniejszej Konwencji zostały naruszone, ma prawo do skutecznego środka odwoławczego do właściwego organu państwowego także wówczas, gdy naruszenia dokonały osoby wykonujące swoje funkcje urzędowe.”

Skarżący to żona i dzieci rezerwisty grecko-cypryjskiego, który zaginął w akcji podczas inwazji tureckiej na północny Cypr w sierpniu 1974 r. Po zawieszeniu broni w tym samym miesiącu wojska grecko-cypryjskie rozpoczęły oczyszczanie pola walki, w tym odzyskały ciała z pozycji oddziału zaginionego. Osoba odpowiedzialna za prowadzenie pochówków nie próbowała zidentyfikować jego zwłok w błędnym przekonaniu, że zespoły ratunkowe już to zrobiły, zostało więc pochowane w nieoznaczonym wspólnym grobie. W międzyczasie rząd cypryjski od czasu do czasu przesłuchiwał świadków w sprawie okoliczności zaginięcia i śmierci. W 1992 r. cypryjski przedstawiciel sponsorowanego przez ONZ Komitetu ds. Osób Zaginionych zwrócił się do Służby ds. Osób Zaginionych o zbadanie procesu odzyskiwania ciał z pola bitwy, gdzie walczył zaginiony. Służba ta w 1993 r. wydała niejawny raport, który stwierdził, że ci, którzy w tamtym czasie zaginęli w tym rejonie „oczywiście” zostali pochowani jako nieznani w konkretnym miejscu. Skarżący nie zostali poinformowani o raporcie. Pod koniec 2000 r. władze zidentyfikowały szczątki zaginionego, poinformowały o tym skarżących i zwróciły je rodzinie.

W 2002 r. skarżący pozwali rząd o zaniedbanie w postaci braku identyfikacji zaginionego w 1974 r., opóźnianie ekshumacji i nieefektywne śledztwo w sprawie zaginięcia. Sąd pierwszej instancji uznał szkodę skarżących, natomiast Sąd Najwyższy uznał, że państwo nie ponosi odpowiedzialności za powyższą sytuację.

• Jurysdykcja państwa rozciąga się na zdarzenia które dzieją się na jego własnym terytorium, za granicą, ale pod zwierzchnictwem i kontrolą jego przedstawicieli lub za granicą, ale na obszarze, które kontroluje. (§ 70)

• Władze zbierały dowody i przesłuchiwały świadków, finalnie zaś zidentyfikowały szczątki zaginionego. Ponadto Trybunał nie może tracić z oczu faktu, że pozwane państwo padło ofiarą inwazji i liczba osób, które zaginęły, była znaczna. Nie doszło więc do naruszenia art. 2 Konwencji w zakresie pozytywnych obowiązków. (§ 84-85)

• Naruszanie grobów to „delikatna sprawa”, a zatem państwa mają duży margines w decydowaniu, o dokonaniu ekshumacji zwłok. Biorąc pod uwagę zbiorową mogiłę, w niniejszej sprawie groby wielu osób musiałby zostać zakłócone, aby zlokalizować zaginionego. Niemniej jednak, po raporcie z 1993 r. dotyczącym prawdopodobnej lokalizacji szczątków zaginionego, władze powinny były poinformować Skarżących o postępach w śledztwie. W ten sposób władze mogły złagodzić cierpienie Skarżących. (§ 96-99)

zaginięcie; konflikt zbrojny; cierpienie bliskich; ekshumacja; margines oceny

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-211595