Izba

Legalność zastosowania środków przymusu bezpośredniego na szeroką skalę

Art. 8 EKPCz
„1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji. Władza publiczna nie może ingerować w wykonywanie tego prawa, chyba że jest to zgodne z prawem i konieczne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa narodowego, bezpieczeństwa publicznego lub dobrobytu gospodarczego kraju, w celu zapobiegania nieporządkowi lub przestępstwu, ochrony zdrowia lub moralności lub ochrony praw i wolności innych osób.”

W styczniu 2013 roku Komendant Główny Policji wydał zawiadomienie nakazujące wzmożone kontrole na całym terytorium Węgier w celu „kontroli szlaków nielegalnej migracji”.

W marcu 2013 roku w Centrum Kultury Sirály w Budapeszcie odbywał się festiwal kultury. Komenda Powiatowa Policji opracowała plan przeprowadzania wzmożonej kontroli w ośrodku, monitorowania gości i sprawdzania ich tożsamości. Departament Policji otrzymał wcześniej informacje wskazujące, że ośrodek działał nieprawidłowo i nie posiadał niezbędnych zezwoleń, a ponadto nie był wyposażony w środki bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Stwierdzono, że celem wzmożonej kontroli było zapobieżenie nieprawidłowej pracy centrum kultury. Około północy 30 marca 2013 r. w ośrodku pojawiło się kilku policjantów i wszyscy znajdujący się tam ludzie zostali wylegitymowani i przeszukani. Skarżący podkreślił, że nie było podstawy prawnej dla działań funkcjonariuszy.

Skarżący został poproszony o okazanie swojego dowodu osobistego, a wychodząc, jeden z funkcjonariuszy popchnął go. Skarżący został przeszukany. Nie znaleziono niczego obciążającego i pozwolono mu odejść.

W maju tego samego roku Skarżący wniósł skargę do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przepisu warunkującego jego przeszukanie i wylegitymowanie. Skarga została uznana za niedopuszczalną.

Skarżący wniósł również skargi do Niezależnej Rady ds. Zażaleń Policyjnych. Starał się zakwestionować legalność działań Policji przeprowadzonych w ramach wzmocnionych kontroli, stwierdzając, że przepisy ich dotyczące dają Policji nieograniczone prawo do sprawdzania tożsamości i przeszukiwania kogokolwiek bez konieczności podania jakichkolwiek powodów. Skarżący zakwestionował także proceduralne aspekty kontroli tożsamości i rewizji tj. fakt, że funkcjonariusze nie okazali numerów identyfikacyjnych. Utrzymywał również, że przeszukanie jego ubrania nie miało innego celu niż zastraszenie go. Komisja stwierdziła, że ​​sprawdzenie tożsamości i przeszukanie Skarżącego były zgodne z prawem i nie naruszały jego prawa do życia prywatnego i ochrony jego danych osobowych. Stwierdzono, że operacja policyjna była ograniczona czasowo i przestrzennie i miała na celu zapobieżenie nielegalnym działaniom. Niemniej jednak stwierdzono, że przeszukanie Skarżącego miało charakter represyjny a sposób, w jaki zaskarżone środki zostały przeprowadzone, naruszało prawo Skarżącego do godności.

Skarżący złożył również skargi do Głównego Departamentu Policji w Budapeszcie. Policja oddaliła wszystkie skargi, z wyjątkiem tych dotyczących sposobu przeprowadzenia operacji. Skarżący zwrócił się także o kontrolę sądową do Sądu Administracyjnego i Pracy w Budapeszcie. Zwrócił się również do sądu o zawieszenie postępowania i przekazanie sprawy do Trybunału Konstytucyjnego w celu stwierdzenia, czy art. 30 ust. 1–3 ustawy o policji oraz art. 26 regulaminu służbowego jest zgodny z Konstytucją. Jego powództwo zostało jednak oddalone.

• W prawie krajowym musi istnieć środek ochrony przed arbitralną ingerencją władz publicznych w prawa chronione Konwencją. Byłoby sprzeczne z zasadą praworządności, gdyby swoboda uznania przyznana władzy wykonawczej w dziedzinach dotyczących praw podstawowych była wyrażana w formie arbitralności decyzji. W związku z tym prawo musi wystarczająco jasno wskazać zakres swobody uznania przyznanej właściwym organom oraz sposób jej wykonywania, uwzględniając uzasadniony cel danego środka, aby zapewnić jednostce odpowiednią ochronę przed arbitralną ingerencją. (§ 51)

• Prawo krajowe nie zapewniło odpowiednich zabezpieczeń, aby zagwarantować jednostce odpowiednią ochronę przed arbitralną ingerencją. W związku z tym zaskarżone środki nie były „zgodne z prawem” w rozumieniu art. 8 Konwencji. (§ 60)

Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z 2011 r.
– sekcja 25
„Jeżeli sędzia w toku orzekania w konkretnej sprawie jest zobowiązany do zastosowania przepisu prawnego, który uważa za sprzeczny z Ustawą Zasadniczą , lub który został już uznany za sprzeczny z Ustawą Zasadniczą przez Trybunał Konstytucyjny, sędzia zawiesza postępowanie sądowe i zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. b) Ustawy Zasadniczej składa wniosek o stwierdzenie, że regulacja prawna jest sprzeczna z Ustawą Zasadniczą i / lub wykluczenie stosowania tej regulacji prawnej.”
[„If a judge, in the course of adjudicating on a specific case which is in progress, is bound to apply a legal regulation that he or she perceives to be contrary to the Fundamental Law, or which has already been declared contrary to the Fundamental Law by the Constitutional Court, the judge shall suspend the judicial proceedings and, in accordance with Article 24 (2) (b) of the Fundamental Law, submit a petition for a declaration that the legal regulation or a provision of [that regulation] is contrary to the Fundamental Law, and/or the exclusion of the application of the legal regulation which is contrary to the Fundamental Law.”]
– sekcja 26
„(1) Zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. c) Ustawy Zasadniczej osoba fizyczna lub organizacja zaangażowana w daną sprawę może wnieść skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego, jeżeli z powodu zastosowania aktu prawnego, który rzekomo jest sprzeczny z Ustawą Zasadniczą w postępowaniu sądowym prowadzonym w danej sprawie
a) ich prawa zapisane w Ustawie Zasadniczej zostały naruszone oraz
b) wyczerpali dostępne środki prawne lub nie są dostępne żadne środki.

(2) W odróżnieniu od ust. (1), Postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym może zostać wszczęte na podstawie art. 24 ust. 2 lit. c) … Ustawy Zasadniczej, wyjątkowo również wtedy, gdy a) skarga została wniesiona bezpośrednio, bez orzeczenia sądu, na skutek wniosku lub wykonania przepisu prawa [rzekomo] sprzecznego z Ustawą Zasadniczą, i b) nie ma żadnego środka w celu naprawienia szkody lub skarżący wyczerpał już te środki. ”
[„(1) Under Article 24(2)(c) of the Fundamental Law an individual or organisation involved in a particular case may lodge a constitutional complaint with the Constitutional Court where owing to the application of a piece of legislation allegedly contrary to the Fundamental Law in the court proceedings conducted in the particular case
a) their rights enshrined under the Fundamental Law have been violated, and
b) they have exhausted the available legal remedies or no remedies are available.
(2) Divergently from subsection (1), Constitutional Court proceedings may be initiated under Article 24(2)(c) … of the Fundamental Law exceptionally also where
a) the grievance has occurred directly, without a court ruling, as a result of the application or the taking effect of a provision of the law [allegedly] contrary to the Fundamental Law, and
b) no remedy is available for redressing the injury, or the complainant has already exhausted the remedies.”]
– sekcja 27
„Osoba fizyczna lub organizacja zaangażowana w daną sprawę może wnieść skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego na orzeczenie sądu rzekomo sprzeczne z Ustawą Zasadniczą na podstawie art. 24 ust. 2 lit. d) Ustawy Zasadniczej, jeżeli orzeczenie wydane co do meritum sprawy lub dotyczące innego orzeczenia:
a) narusza prawa Skarżącego zagwarantowane w Ustawie Zasadniczej, oraz jeżeli
b) Skarżący wyczerpał już dostępne środki lub żadne środki nie są dla niego dostępne. ”
[„An individual or organisation involved in a particular case may file a constitutional complaint with the Constitutional Court against a court ruling allegedly contrary to the Fundamental Law under Article 24(2)(d) of the Fundamental Law, where the ruling taken on the merits of the case or another ruling closing the court proceedings:
a) violate the complainant’s right enshrined under the Fundamental Law, and where
b) the complainant has already exhausted the remedies or no remedies are available to him.”]

Ustawa o policji z 1994r.
-sekcja 19
„(1) Poza wyjątkami przewidzianymi w ustawie lub umowie międzynarodowej, każdy ma podlegać środkom policyjnym zastosowanym w celu przestrzegania prawa i ma być posłuszny policji. Z wyjątkiem tych ewidentnie bezprawnych, legalność środków policyjnych nie może być kwestionowana podczas operacji policyjnej.

(2) Funkcjonariusz policji może użyć środków przymusu, określonych w niniejszej ustawie, wobec osoby, która opiera się zgodnemu z prawem środkowi policyjnemu. ”
[„(1) Apart from where exceptions are provided for in an Act of Parliament or an international agreement, everyone shall subject himself to police measures enforcing the law and obey police orders. With the exception of manifestly unlawful measures, the lawfulness of a police measure cannot be questioned during a police operation.
(2) A police officer can take measures and use means of coercion, as defined in the present Act, against a person who resists a lawful police measure.”]

– sekcja 30
„(1) Policjant może sprawdzić tożsamość osób, które są obecne w miejscach publicznych wyznaczonych przez kierownika jednostki Policji w celu zatrzymania określonego sprawcy lub zapobieżenia utrudnieniu czynności zagrażających bezpieczeństwu publicznemu.

(2) W celu opisanym w ust. (1) policjant może przeszukać każdy budynek, mieszkanie, torbę lub pojazd.

(3) Aby zapobiec bezprawnemu zachowaniu zagrażającemu bezpieczeństwu obiektu, imprezy lub ruchu albo porządkowi publicznemu, policjant może przeszukać odzież i pojazd osoby znajdującej się w określonym miejscu, która może zostać ukarana grzywną przez szefa jednostki policji; policjant może także sprawdzać przestrzeganie zasad określonych przez zarządzającego obiektem, zajmować przedmioty zagrażające bezpieczeństwu publicznemu lub zabraniać wchodzenia na teren obiektu z takimi przedmiotami.”
[„(1) A police officer can check the identity of persons who enter or are present at a public place defined by the head of the police unit, to apprehend a perpetrator or to prevent or hinder an activity or incident endangering public security.
(2) For the purpose described in subsection (1), a police officer can search any building, dwelling, location, bag or vehicle.
(3) To prevent illegal conduct endangering the security of a venue [or the security of] an event or traffic, or [to prevent illegal conduct] endangering public order, a police officer can search the clothing and vehicle of [a] person present at a certain location defined by the head of the police unit; he can check the enforcement of rules set by the operator of the premises, seize objects which endanger public safety, or forbid [persons] from entering the venue with such objects”]

Kontrola; przeszukanie; policja; środki przymusu bezpośredniego; art.8 EKPCz; arbitralna ingerencja; prawo do prywatności; ochrona danych osobowych

http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-207362