TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

BEMH i Conseil national des centres commerciaux
C-325/20

WYROK TSUE
z dnia 15-07-2021 r.
EU:C:2021:611
przedmiot:

Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. 2006, L 376, s. 36), złożony przez Conseil d’État (radę stanu, Francja).

rostrzygnięcie:

Czy art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu przewidującemu obecność w organie kolegialnym właściwym do wydania opinii w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej ekspertów reprezentujących środowisko gospodarcze na danym obszarze oddziaływania handlowego, którzy nie biorą udziału w głosowaniu w sprawie wniosku o wydanie zezwolenia i których rola ogranicza się do przedstawienia sytuacji owego środowiska gospodarczego i wpływu danego projektu na to środowisko?

Artykuł 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym należy interpretować w ten sposób, iż stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu przewidującemu obecność w organie kolegialnym właściwym do wydania opinii w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej ekspertów reprezentujących środowisko gospodarcze na danym obszarze oddziaływania handlowego, nawet jeśli nie biorą udziału w głosowaniu w sprawie wniosku o wydanie zezwolenia i ich rola ogranicza się do przedstawienia sytuacji owego środowiska gospodarczego i wpływu danego projektu na to środowisko, o ile aktualni i potencjalni konkurenci wnioskodawcy uczestniczą w wyznaczeniu tych ekspertów.

stan faktyczny:

CDAC jest francuskim organem kolegialnym, który podejmuje decyzję w przedmiocie wniosków o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej w odniesieniu do projektów utworzenia lub rozbudowy przestrzeni handlowych, których powierzchnia sprzedaży przekracza 1000 m².

 

Skarżący w postępowaniu głównym są zdania, że przepisy określające skład CDAC są niezgodne z art. 49 TFUE oraz z art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123. Skład jest bowiem nominowany spośród reprezentantów środowisk ekonomicznych, tj. krajowych izb gospodarczych (np. rzemieślniczej albo handlowo-przemysłowej).

 

Ma to stać w sprzeczności z art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123, ponieważ przepis ten przewiduje, że państwa członkowskie nie mogą uzależniać możliwości podejmowania lub prowadzenia działalności usługowej od bezpośredniego lub pośredniego uczestnictwa podmiotów konkurujących w procedurze wydawania zezwoleń.

 

Wątpliwości sądu pytającego poskutkowały pytaniem do Trybunału.

główne tezy:
  • Art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123 należy interpretować z uwzględnieniem nie tylko brzmienia tego przepisu, lecz także kontekstu, w jaki wpisuje się ten przepis, oraz celów regulacji, której stanowi on część. (nb. 18)
  • Z brzmienia art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123 wynika, że przewidziany w nim zakaz został sformułowany w sposób szeroki i może obejmować każdego rodzaju uczestnictwo, z wyjątkiem zrzeszeń i stowarzyszeń zawodowych lub innych organizacji działających jako właściwe organy, i to zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie, w tym w organach konsultacyjnych, podmiotów konkurujących z wnioskodawcą ubiegającym się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej w sytuacji, gdy chodzi o wydanie takiego zezwolenia. (nb. 19-20)
  • Trybunał negatywnie wypowiedział się przed wejściem w życie dyrektywy 2006/123 w przedmiocie zgodności z postanowieniami traktatu WE dotyczącymi swobody przedsiębiorczości przepisów krajowych przewidujących obecność konkurentów wnioskodawcy ubiegającego się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej w składzie organu kolegialnego właściwego do wydania takiego zezwolenia. (nb. 21-23)
  • Zgodnie z motywem 12 dyrektywa 2006/123 ma na celu ustanowienie ram prawnych dla zapewnienia swobody przedsiębiorczości i swobodnego przepływu usług między państwami członkowskimi. Tymczasem wpływ na proces decyzyjny wywierany przez konkurentów wnioskodawcy ubiegającego się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej, nawet jeśli nie biorą oni udziału w głosowaniu nad wnioskiem o wydanie zezwolenia, może utrudniać lub czynić mniej atrakcyjnym wykonywanie tych swobód podstawowych. Wspomniani konkurenci mogliby bowiem próbować opóźniać przyjmowanie niezbędnych decyzji, zachęcać do wprowadzania nadmiernych ograniczeń lub uzyskiwać istotne informacje związane z konkurencją. (nb. 24)
  • W zakresie, w jakim eksperci reprezentujący środowisko gospodarcze na danym obszarze oddziaływania handlowego mogliby być zaangażowani, przynajmniej pośrednio, w procedurę udzielania zezwoleń na prowadzenie działalności handlowej, ich działalność można uznać za uczestnictwo „w procedurze udzielenia zezwolenia” w rozumieniu art. 14 pkt 6 dyrektywy 2006/123. Ponadto mogą oni w szczególności urzeczywistniać interesy aktualnych lub potencjalnych konkurentów wnioskodawcy ubiegającego się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej, o ile owi konkurenci uczestniczą w wyznaczeniu tych ekspertów, czego ustalenie należy do sądu pytającego. (nb. 28-30)
opinia rzecznika generalnego:

Brak

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 15 stycznia 2002 r., Komisja/Włochy, C‑439/99, EU:C:2002:14
  • Wyrok z dnia 24 marca 2011 r., Komisja/Hiszpania, C‑400/08, EU:C:2011:172
  • Wyrok z dnia 16 czerwca 2015 r., Rina Services i in., C‑593/13, EU:C:2015:399
  • Wyrok z dnia 6 października 2020 r., Jobcenter Krefeld, C‑181/19, EU:C:2020:794

akty prawne:

Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym

https://eur-lex.europa.eu/dyrektywa 2006/123…

Artykuł 14 ust. 6

Artykuł 15 ust. 3

Artykuł 16 ust. 1

Prawo francuskie

Code du commerce (francuski kodeks handlowy)

Artykuł L. 751-2

Komisja departamentalna ds. zagospodarowania przestrzeni handlowej (CDAC) składa się w szczególności z:

II. W departamentach innych niż Paryż:

3) trzech ekspertów reprezentujących środowisko gospodarcze: jednego wskazanego przez izbę handlowo-przemysłową, drugiego wskazanego przez izbę rzemieślniczą i trzeciego wskazanego przez izbę rolniczą.

[…]

Komisja wysłuchuje każdą osobę, która może udzielić wyjaśnień na temat wydanej przez nią decyzji lub opinii. Osoby wskazane przez izbę handlowo-przemysłową oraz przez izbę rzemieślniczą, nie biorąc udziału w głosowaniu, przedstawiają sytuację środowiska gospodarczego na danym obszarze oddziaływania handlowego i wpływ projektu na to środowisko gospodarcze. […]

III.- W Paryżu, […]

3) dwóch ekspertów reprezentujących środowisko gospodarcze: jednego wskazanego przez izbę handlowo-przemysłową i drugiego wskazanego przez izbę rzemieślniczą.

W celu wyjaśnienia swojej decyzji lub opinii komisja wysłuchuje każdej osoby, której opinia jest istotna. Osoby wskazane przez izbę handlowo-przemysłową oraz przez izbę rzemieślniczą, nie biorąc udziału w głosowaniu, przedstawiają sytuację środowiska gospodarczego na danym obszarze oddziaływania handlowego i wpływ projektu na to środowisko gospodarcze.

słowa kluczowe:

Pytanie prejudycjalne; dyrektywa 2006/123/WE; dyrektywa usługowa; rynek wewnętrzny; swoboda usług; swoboda przedsiębiorczości; zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej wydane przez organ kolegialny; zakaz.

autor omówienia:

Jakub Dziadur