TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Készenléti Rendőrség
C-211/19

WYROK TSUE
z dnia 30-04-2020 r.
EU:C:2020:344
przedmiot:

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Miskolci Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (sąd administracyjny i pracy w Miszkolcu, Węgry) dotyczący wykładni art. 2 ust. 2 dyrektywy Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy oraz art. 1 ust. 3, art. 2 pkt 1 i 2 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu.

 

rostrzygnięcie:

Czy art. 1 ust. 3 [dyrektywy 2003/88] należy interpretować w ten sposób, że podmiotowy zakres stosowania tej dyrektywy jest określony przez art. 2 dyrektywy [89/391]?

 Czy, w przypadku odpowiedzi twierdzącej, art. 2 ust. 2 dyrektywy [89/391] należy interpretować w ten sposób, że art. 2 pkt 1 i 2 dyrektywy [2003/88] nie ma zastosowania do policjanta będącego członkiem personelu zawodowego oddziału interwencyjnego policji?”.

 

Wykładni art. 1 ust. 3 dyrektywy 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy należy dokonywać w ten sposób, że art. 2 pkt 1 i 2 tej dyrektywy ma zastosowanie do członków sił porządkowych, którzy wykonują zadania związane z ochroną granic zewnętrznych państwa członkowskiego w przypadku napływu na te granice obywateli państw trzecich, chyba że w świetle wszystkich istotnych okoliczności, okaże się, iż zadania wykonywane są w ramach zdarzeń nadzwyczajnych, których waga i skala wymagają przyjęcia środków niezbędnych do ochrony życia, zdrowia i bezpieczeństwa danej społeczności, a prawidłowe wykonanie tych zadań byłoby zagrożone, gdyby przestrzegane były wszystkie zasady przewidziane w tej dyrektywie, czego ustalenie należy do sądu odsyłającego.

 

stan faktyczny:

W 2011 roku UO wstąpił do oddziału interwencyjnego policji węgierskiej, która wykonuje zadania na terenie całych Węgier. Wiąże się to z podejmowaniem działań nieplanowanych, szybkich. W okresie od lipca 2015 r. do kwietnia 2017 r. UO pełnił służbę poza miejscem zwykłego stacjonowania w Miszkolcu: w komitacie Csongrád. Dyżury pełnione przez UO nie były traktowane przez jego pracodawcę jako czas pracy, a tym samym nieuprawniające do świadczenia z tytułu pracy ponadnormatywnej. Problematyczne zatem okazało się znaczenie terminu „okres odpoczynku”, albowiem za taki traktowane były dyżury pełnione przez UO. Wątpliwości zrodził  także zakres zastosowania dyrektywy 2003/88, tj. dopuszczalność zastosowania do funkcjonariuszy oddziałów interwencyjnych policji. Mając powyższe na uwadze Miskolci  Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (węgierski sąd administracyjny i pracy) postanowił zwrócić się do Trybunału o wykładnię.

 

główne tezy:
  • Wymóg ciągłości służb działających w obszarze zdrowia, bezpieczeństwa i porządku publicznego nie stoi na przeszkodzie temu, by działania tych służb – jeżeli odbywają się w normalnych warunkach – mogły być organizowane, w tym w odniesieniu do godzin pracy pracowników w ten sposób, aby odstępstwo przewidziane w art. 2 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy 89/391 miało do tych służb zastosowanie jedynie w wypadkach o wyjątkowej wadze i skali. (nb 40)
  • Zastosowanie art. 2 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy 89/391 do usług świadczonych w obszarze zdrowia, bezpieczeństwa i porządku publicznego jest uzasadnione jedynie nadzwyczajnymi zdarzeniami, takimi jak katastrofy naturalne lub technologiczne, zamachy lub poważne awarie, których waga i skala wymaga przyjęcia środków niezbędnych do ochrony życia, zdrowia i bezpieczeństwa społeczności i których prawidłowe wykonanie byłoby zagrożone, gdyby przestrzegane były wszystkie przepisy dyrektywy 2003/88. Tego rodzaju przypadki uzasadniają przyznanie bezwzględnego pierwszeństwa celowi ochrony ludności ze szkodą dla przestrzegania przepisów tej ostatniej dyrektywy, które mogą być tymczasowo naruszone w ramach tych służb. (nb 42)
opinia rzecznika generalnego:

Brak

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 5 października 2004 r., Pfeiffer i in., od C-397/01 do C-403/01, EU:C:2004:584
  • Wyrok z dnia 20 listopada 2018 r., Sindicatul Familia Constanţa i in., C-147/17, EU:C:2018:926
  • Postanowienie z dnia 14 lipca 2005 r., Personalrat der Feuerwehr Hamburg, C-52/04, EU:C:2005:467
  • Wyrok z dnia 12 stycznia 2006 r., Komisja/Hiszpania, C-132/04, niepublikowany, EU:C:2006:18
  • Wyrok z dnia 9 września 2003 r., Jaeger, C-151/02, EU:C:2003:437

 

akty prawne:

Dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:31989L0391&from=PL

 

Art. 2

  1.        Niniejsza dyrektywa będzie miała zastosowanie we wszystkich sektorach działalności, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym (przemysłowym, rolniczym, handlowym, administracyjnym, usług, szkolnictwa, oświaty i kultury, działalności rozrywkowej itp.).
  2.        Niniejsza dyrektywa nie będzie miała zastosowania tam, gdzie istniałaby sprzeczność interesów – w odniesieniu do specyficznej działalności publicznej i społecznej, takiej jak siły zbrojne czy policja, lub też w odniesieniu do określonych dziedzin działalności w zakresie usług związanych z ochroną cywilną.

W powyższych wypadkach bezpieczeństwo i higiena pracy pracowników powinny być zapewnione w sposób możliwie jak najszerszy, z uwzględnieniem zasad i celów niniejszej dyrektywy.

 

Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32003L0088&from=pl

  • 1
  • 2
  • 17 ust. 3

Rendvédelmi feladatokat ellátó szervek hivatásos állományának szolgálati jogviszonyáról szóló 2015. évi XLII. törvény (ustawa nr XLII z 2015 r. regulującej stosunki pracy osób zatrudnionych w korpusach wykonujących funkcje policyjne)

102 ust. 1

 Członek personelu zawodowego ma następujące obowiązki związane z pełnieniem służby:

  1. stawić się w gotowości do pełnienia służby w określonym miejscu i czasie oraz pozostawać w tej gotowości przez cały okres służby i wypełniać swoje zadanie oraz pozostawać w tym celu w dyspozycji, […].

346 ust. 1

Niniejsza ustawa wraz z dekretami wydanymi na podstawie upoważnień zawartych w §§ 340 i 341, dokonuje transpozycji. […]

          dyrektywy [2003/88]

Rendőrségről szóló 1994. évi XXXIV. törvény (ustawa nr XXXIV z 1994 r. o policji)

58 ust. 1

Funkcjonariusze policji mogą zostać rozmieszczeni w patrolach […]

      b)       w celu przeciwdziałania zgromadzeniom masowym mogącym stanowić zagrożenie dla życia lub                  bezpieczeństwa mienia lub osób lub w celu zapobiegania aktom przemocy, które mogą mieć takie                          następstwa,  oraz w celu zatrzymania ich sprawców; […]

       j)        w innych przypadkach przewidzianych przez ustawę.

Rendőrség szerveiről és a rendőrség szerveinek feladat- és hatásköréről szóló 329/2007. (XII. 13.) korm. rendelet (dekret rządowy nr 329/2007 w sprawie sił policyjnych oraz regulującego zadania i uprawnienia sił policyjnych) z dnia 13 grudnia 2007 r.:

2 ust.1

Jednostkami wchodzącymi w skład korpusu generalnego policji, stworzonymi w celu wykonywania określonych zadań, są:

  1. a)       oddziały interwencyjne; […].
słowa kluczowe:

odesłanie prejudycjalne; polityka społeczna; ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników; dyrektywa 2003/88/WE; zakres stosowania; odstępstwo; dyrektywa 89/391/EWG; działania oddziałów interwencyjnych policji

autor omówienia:

Krzysztof Colbert