TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ

Ministre de la Transition écologique et solidaire i Ministre de l’Action et des Comptes publics
C-903/19

WYROK TSUE
z dnia 04-02-2021 r.
EU:C:2021:95
przedmiot:

Wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczący wykładni art. 11 ust. 1 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej (dalej „regulamin pracowniczy”), złożony przez Conseil d’État (Radę Stanu, Francja)

rostrzygnięcie:

Czy art. 11 ust. 1 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego należy interpretować w ten sposób, że przeniesienie ekwiwalentu aktuarialnego uprawnień emerytalnych jest zastrzeżone wyłącznie dla urzędników i członków personelu kontraktowego, którzy po raz pierwszy podejmują służbę w administracji krajowej po tym, jak byli zatrudnieni w instytucji Unii, czy też o to przeniesienie mogą ubiegać się również osoby, które powracają do tej służby po okresie zatrudnienia w takiej instytucji, podczas którego to okresu pozostawali w tymczasowym stanie spoczynku lub na urlopie z przyczyn osobistych?

Artykuł 11 ust. 1 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego urzędników Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że o przeniesienie ekwiwalentu aktuarialnego uprawnień emerytalnych mogą występować zarówno urzędnicy i członkowie personelu kontraktowego, którzy po raz pierwszy podejmują służbę w administracji krajowej po tym, jak byli zatrudnieni w instytucji Unii, jak i ci, którzy powracają do tej służby po okresie zatrudnienia w takiej instytucji, podczas którego to okresu pozostawali w tymczasowym stanie spoczynku lub na urlopie z przyczyn osobistych.

stan faktyczny:

Urzędnik francuskiej służby cywilnej przeszedł w tymczasowy stan spoczynku w związku z zatrudnieniem w charakterze członka personelu kontraktowego w Komisji Europejskiej, w okresie od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 31 sierpnia 2013 r.

 

Po powrocie do dotychczasowego miejsca pracy zainteresowany złożył wniosek o przeniesienie do systemu emerytalnego urzędników państwowych aktuarialnego ekwiwalentu swoich uprawnień emerytalnych nabytych w systemie emerytalnym Unii, powołując się na przepisy art. 11 ust. 1 załącznika VIII do regulaminu pracowniczego. Wniosek został oddalony. W wyniku toku postępowania sprawy została wniesiona skarga kasacyjna do sądu pytającego.

 

Sąd pytający zastanawia się, czy wniosek złożony przed urzędnika nie jest zastrzeżony wyłącznie dla pracowników i urzędników Unii, którzy zostają zatrudnieni w administracji państwa członkowskiego po raz pierwszy (pojęcie „podjęcia służby w administracji krajowej”), z wyłączeniem osób, które powracają do służby po zakończeniu okresu pozostawania w tymczasowym stanie spoczynku z przyczyn osobistych.

 

Wątpliwości te poskutkowały skierowaniem pytania do Trybunału.

główne tezy:
  • Określenie „podjęcie”, którego zwyczajowe znaczenie w kontekście pełnienia funkcji wskazuje na początek wykonywania obowiązków lub moment ich objęcia, nie pozwala samo w sobie odpowiedzieć na pytanie, czy chodzi o pierwszorazowe podjęcie służby, czy też termin ten obejmuje również ponowne podjęcie służby. (nb. 18)
  • Z wymogów dotyczących zarówno jednolitego stosowania prawa Unii, jak i zasady równości wynika, że pojęcia zawarte w przepisie prawa Unii, który nie zawiera żadnego wyraźnego odesłania do prawa państw członkowskich, w celu ustalenia ich znaczenia i zakresu, powinny zasadniczo być interpretowane w całej Unii Europejskiej w sposób autonomiczny i jednolity, co powinno nastąpić z uwzględnieniem kontekstu przepisu i celu zamierzonego przez dane uregulowanie. (nb. 20)
  • Jak wynika z motywu 32 rozporządzenia nr 723/2004, prawodawca Unii zamierzał wprowadzić większą elastyczność w dziedzinie przenoszenia uprawnień emerytalnych. Odzwierciedla to wolę prawodawcy Unii, aby zmniejszyć liczbę przypadków, w których pracownicy nieuprawnieni do emerytury ze względu na to, że przepracowali w służbie mniej niż dziesięć lat, mogą otrzymać odprawę, i rozszerzyć możliwość przenoszenia uprawnień emerytalnych do innego systemu emerytalnego. Ma to także wspierać atrakcyjność służby publicznej Unii. (nb. 21-23)
  • Zawężająca wykładnia przesłanek przenoszenia uprawnień emerytalnych wyraźnie stoi w sprzeczności z celem tego przepisu, jakim jest zapewnienie wysokiego stopnia elastyczności w zakresie przenoszenia uprawnień emerytalnych i umożliwienie Unii doboru wykwalifikowanego personelu. Tego rodzaju skutki są niedopuszczalne ze względu na ciążący na państwach członkowskich względem Unii obowiązek lojalnej współpracy i lojalnego wsparcia, znajdujący wyraz w sformułowanym w art. 4 ust. 3 TUE obowiązku ułatwiania Unii wypełniania jej zadań. (nb. 26, 35)
  • Urzędnik lub pracownik Unii może posiadać status pracownika migrującego w rozumieniu art. 45 TFUE. Obywatel Unii pracujący w państwie członkowskim innym niż państwo jego pochodzenia nie traci statusu pracownika w rozumieniu tego artykułu z tego względu, że podjął zatrudnienie w organizacji międzynarodowej. Obywatelowi Unii pracującemu dla instytucji lub organu Unii w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie jego pochodzenia nie można zatem odmówić praw i korzyści socjalnych przyznanych mu przez art. 45 TFUE, w tym prawa do zsumowania okresów ukończonych w ramach organizacji międzynarodowych. (nb. 29-31)
  • Obowiązek bezpośredniego stosowania regulaminu pracowniczego ciąży nie tylko na sądach krajowych, ale również na wszystkich organach danego państwa członkowskiego, w tym na organach administracyjnych. (nb. 36)
opinia rzecznika generalnego:

brak

powiązane sprawy:

  • Wyrok z dnia 20 października 1981 r., Komisja/Belgia, 137/80, EU:C:1981:237
  • Wyrok z dnia 29 czerwca 1988 r., Gritzmann-Martignoni/Komisja, 124/87, EU:C:1988:345
  • Wyrok z dnia 16 grudnia 2004 r., My, C‑293/03, EU:C:2004:821
  • Wyrok z dnia 16 lutego 2006 r., Öberg, C‑185/04, EU:C:2006:107
  • Postanowienie z dnia 9 lipca 2010 r., Ricci i Pisaneschi, C‑286/09, niepublikowane, EU:C:2010:420
  • Wyrok z dnia 4 lipca 2013 r., Gardella, C‑233/12, EU:C:2013:449
  • Wyrok z dnia 4 lutego 2015 r., Melchior, C‑647/13, EU:C:2015:54
  • Wyrok z dnia 15 października 2015 r., Axa Belgium, C‑494/14, EU:C:2015:692
  • Wyrok z dnia 6 października 2016 r., Adrien i in., C‑466/15, EU:C:2016:749
  • Wyrok z dnia 10 maja 2017 r., de Lobkowicz, C‑690/15, EU:C:2017:355
  • Wyrok z dnia 13 lutego 2019 r., Rohart, C‑179/18, EU:C:2019:111

akty prawne:

Załącznik VIII do regulaminu pracowniczego, zatytułowany „System emerytalno-rentowy”

https://eur-lex.europa.eu/zał. do regulaminu…

Urzędnik, który kończy służbę w Unii, w celu:

– podjęcia służby w administracji albo w organizacji krajowej lub międzynarodowej, która zawarła umowę z Unią,

– wykonywania działalności zawodowej na podstawie zatrudnienia lub na własny rachunek, z tytułu której nabywa uprawnienia emerytalne w ramach systemu, którego organy administracji zawarły umowę z Unią,

uprawniony jest do przekazania ekwiwalentu aktuarialnego swoich praw do emerytury uaktualnionego do rzeczywistej daty przekazania w Unii do funduszu emerytalnego tej administracji lub organizacji albo do funduszu emerytalnego, w ramach którego nabywa uprawnienia emerytalne z tytułu zatrudnienia lub prowadzenia działalności na własny rachunek.

 

Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 723/2004 z dnia 22 marca 2004 r. zmieniające Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich i Warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich  (Dz.U. 2004, L 124, s. 1)

https://eur-lex.europa.eu/rozporządzenie nr 723/2004…

Motyw 32

Zasady dotyczące odpraw pracowniczych powinny zostać zmienione, tak aby ująć w nich przepisy Wspólnoty w sprawie przenoszenia uprawnień emerytalnych. Powinno się tego dokonać poprzez skorygowanie pewnych niezgodności i wprowadzenie większej elastyczności.

słowa kluczowe:

Pytanie prejudycjalne; służba publiczna; przeniesienie uprawnień emerytalnych; Regulamin pracowniczy urzędników Unii Europejskiej

autor omówienia:

Jakub Dziadur